Deneysel subaraknoid kanama sonrası spinal kord stimülasyonunun motor evoked potansiyeli yanıtlarına etkisi

Abstract

IV ÖZET Subaraknoid kanama sonrası ortaya çıkan geç serebral vazospazmın tedavisi ve saptanabilmesi amacıyla bir çok araştırma yapılmış ve halen bu konudaki çalışmalar devam etmektedir. Serebral vazospazm büyük damarlarda gösterilmesine karşın, oluşan iskemik hasarın derecesi her zaman damarlardaki daralmalar veya akım değişkenlikleri ile açıklanamamaktadır. Kortikal iskeminin tespiti için farklı çalışma metodlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Kronik ağrı, periferal vasküler hastalık, angina pektoris gibi uygulama alanları bulunan spinal kord stimülasyonunun, serebral vazospazm üzerine olumlu etkisi daha önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmada tavşan deneysel subaraknoid kanama modeli kullanılmıştır. Subaraknoid kanama sonrası oluşan serebral vazospazm, spinal kord stimülasyonu ile düzeltilmeye çalışılmıştır. Değerlendirmeler için transkranyal magnetik stimülasyon sonrası motor evoked potansiyeli kayıtlamaları yapılmıştır. Elde edilen bulgular, subaraknoid kanama sonrası oluşan serebral vazospazmın neden olduğu kortikal iskemi sonucu gelişen nörolojik bozuklukların motor evoked potansiyelleri ile ölçülebileceğini göstermiş, ayrıca spinal kord stimülasyonun damarlardaki kasılmayı geri döndürücü etkisi sonrasında iskemi ile meydana gelen nörolojik bozulmanın düzelmesine etki ettiği saptanmıştır. Motor evoked potansiyelleri aynı zamanda değişik tedavi metodlarının serebral iskemi sonrası oluşan nörolojik bozuklukları düzeltmedeki etkinliklerini değerlendirmede kullanılabilir. ANAHTAR KELİMELER: Subaraknoid Kanama, Vazospazm, Transkranyal Magnetik Stimülasyon, Motor Evoked Potansiyel, Spinal Kord Stimülasyonu.

SUMMARY Several investigations on determining and treating late cerebral vasospasm occurring after subarachnoid hemorrhage have been done so far and the work on the issue still continues. Although cerebral vasospasm has been proved to be present in larger vessels, it is not always possible to explain the degree of the ischemic damage to those vessels depending on the narrowing of the blood vessels or the fluctuations of the blood flow. New methods are needed to determine the cortical ischemia. The spinal cord stimulation which is applied in the chronic pain, the peripheral vascular disease and the angina pectoris has been shown to have a positive effect on cerebral vasospasm in the previous studies. in this study, an experimental rabbit subarachnoid hemorrhage model is used. Cerebral vasospasm occurring following subarachnoid hemorrhage is tried to be corrected through the stimulation of the spinal cord. Motor evoked potential following the transcranial magnetic stimulation was recorded to evaluate the affect of spinal cord stimulation. The findings indicate that the neurological deficits developing as a result of cortical ischemia owing to cerebral vasospasm following subarachnoid hemorrhage can be evaluated by means of motor evoked potentials and that spinal cord stimulation is seen to help improve the neurological defect occurring as a result of ischemia following it is reversal effect on the contraction of the vessels. Motor evoked potentials can also be used in considering the effectiveness of other treatment methods on neurological deficits following cerebral ischemia. KEY WORDS: Subarachnoid Hemorrhage, Vasospasm, Transcranial Magnetic Stimulation, Motor Evoked Potential, Spinal Cord Stimulation.