Cumhuriyet Üniversitesi 35 yaş üstü akademik personelinde kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) prevalansı ve sigara-KOAH ilişkisi kesitsel araştırması

Abstract

İİİ ÖZET Bu tez çalışması Şubat-Aralık 2002 tarihleri arasında yapıldı. Çalışma evreni Sivas Cumhuriyet Üniversitesinde görev yapan 35 yaş üstü akademik personelden oluşmaktadır (profesör, doçent, yardımcı doçent, öğretim görevlisi, uzman, araştırma görevlisi, okutman). Amacımız; 35 yaş üstü akademik personelde kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve kronik bronşit prevalansını tespit etmek, sigara ile bu hastalıklar arasındaki ilişkiyi incelemek, sigara salgınının öğretim üyelerindeki mevcut durumunu tanımlamaktı. Toplam kişi sayısı 535 olup bu sayının %75.3'üne ulaşılarak 385 kişiye KOAH ve sigara içimiyle ilgili anket sorulan soruldu ve solunum fonksiyon testi uygulandı. Verinin bilgisayara girilmesi, tablolaştırılması ve istatiksel analizi SPSS yazılım programı ile yapıldı, istatiksel önemlilik için ki-kare ve varyans analizi testleri kullanıldı. KOAH prevalansı % 1.04, kronik bronşit prevalansı %20, kronik bronşitin yaşa ve cinsiyete göre indirekt standardize prevalans hızı; sigara içenlerde %36.2, bırakmış olanlarda %7.3, içmemiş olanlarda %6.8 olarak bulundu. Sigara içenlerde kronik bronşit görülme oranı, yaklaşık olarak diğer gruplardan 5 kat daha fazla olarak saptandı. Halen sigara içenlerin oram erkek öğretim elemanlarında %44.6, kadın öğretim elemanlarında %43.6 olarak saptandı. Her gün sigara içenlerin oranı; erkekler arasında %36.2, kadınlar arasında %33.3 olarak bulundu. Erkeklerde bırakmış olanların içmiş olanlar içerisindeki payı (bırakma orani-quit ratio) %36.8, kadınlarda %20.9'du. Elde edilen verilere göre yapılan değerlendirmelerde, sigara içenlerde kronik semptomlar (öksürük, balgam çıkarma, hışıltılı solunum) ve kronik bronşit prevalansı daha yüksek oranda görülmüş ve KOAH; sigara içenler arasında tespit edilmiştir Çalışmamızdaki sigara içme ve kronik bronşit prevalansının yüksek bulunması, üniversitemizde sigarayla mücadeleyi çok önemli kılmaktadır. Anahtar kelimeler Sigara kullanımı, KOAH, kronik bronşit

IV SUMMARY CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE, CHRONIC BRONCHITIS AND TOBACCO USE AMONG ACADEMIC PERSONNEL IN THE CUMHURİYET UNIVERSITY, SIVAS, TURKEY The objectives of the study were to determine the prevalences of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and chronic bronchitis among academic personnel of the Cumhuriyet University aged ^ 35 years, to investigate the strength of the association between tobacco use and these diseases in the study group, to obtain information on tobacco use among them. Every member of the academic personnel (n=535) was tried to be reached, but only 38S (75.3%) were available for the study for many reasons. All of those who were available for the study were interviewed, and had respiratory function tests taken. The author of the study conducted the interviews through a structured questionnaire, and did measurements with a portable spirometry (cosmed). SPSS Software was used to tabulate and analyse the date, Chi-square, Cochrane, one way analysis of variance with post-hoc comparison Tukey tests were used to investigate statistical significance. The prevalences of COPD and chronic bronchitis were found as 1.04% and 20% respectively. The prevalence of chronic bronchitis, indirectly standardized by age and gender, among current smokers (36.2% ), was significantly higher man that of former smokers (7.3%), and that of never smokers (6.8%). The prevalence of smoking among the male and female respondents were 44.6% and 43.6% (in terms of dairy smoking; 36.2%, and 33.3%) respectively. The quit ratios (the percentages of ever smokers who quitted) for males and females were 36.8%, and 20.9% respectively. Chronic respiratory symptoms (such as cough, sputum production, wheezing) were significantly higher among current smokers than among former smokers and never smokers. High prevalences of chronic bronchitis and tobacco use found by this study also makes tobacco control in the University an important priority. Key words: Tobacco use, chronic obstructive hmg disease, chronic bronchitis.