Multiple skleroz hastalarında konvansiyonel manyetik rezonans görüntüleme yöntemleri ile normal görünen beyaz cevherin, manyetik rezonans spektroskopi ile değerlendirilmesi

Abstract

Multiple Skleroz (MS) myelin kılıflarını ve aksonları etkileyen, rekürren multifokal inflamasyon ve demyelinizasyonla karakterize bir hastalıktır. MS, en sık rastlanan ve üzerinde en çok çalışılan beyaz cevher hastalığı olmasına rağmen, etyoloji ve patogenezi tam olarak anlaşılamamıştır. En sık karşılaşılan klinik formları, parsiyel veya tam remisyonlar ve ataklarla seyreden Relapsing-Remitting MS (RRMS) ve yıllar içerisinde özürlülükte progresif bir artışın izlendiği sekonder progresif MS (SPMS)'dir. MS lezyonları T2 ağırlıklı ve proton görüntülerde hiperintens olarak izlenirler. Ancak MS 'in beyin dokusundaki etkilerinin yalnızca fokal beyaz cevher alanlarında kısıtlı olmadığım gösteren kanıtlar gittikçe artmaktadır. Fakat konvansiyonel MR çalışmalarında lezyon dışı alanlar hakkında spesifik bir bilgi elde edilememektedir. Bunun için son zamanlarda normal görünen beyaz cevheri değerlendirmek için proton MRS kullanılmaktadır. Bizim çalışmamız, kesin MS tanısı almış 31 hasta ve 30 sağlıklı gönüllü üzerinde yapıldı. MS olguları nörolojik bulgular, BOS çalışmaları, uyarılmış potansiyeller, görüntüleme yöntemleri gibi paraklinik testlere göre RR ve SPMS olarak ikiye ayrıldı. Hastaların klinik etkiknme derecesini ortaya koymak için EDSS değerlendirmesi Expanded Disability Status Scale = genişletilmiş özürlülük durumu derecesi ) yapıldı. Bu hastalara ve kontrol grubuna Tl ve T2 ağırlıklı aksiyel beyin MR incelemesi yapıldı. Daha sonra MS hastalarının, frontal bölgede normal görünen beyaz cevherine (NGBC) ve yine kontrol grubunun frontal beyaz cevherine tek voksel MRS yapıldı. Böylece, olguların serebral metabolit pik sinyal intensiteleri elde edildi. Elde edilen tüm veriler istatistiksel olarak değerlendirildi. Sonuç olarak sağlıklı grupla karşılaştırıldığında, MS'li hastaların NGBC'inde, plaklarda izlenen metabolik değişimin uzanımını gösterir şekilde, belirgin farklılık bulundu. Bu farklılık SPMS'de, RRMS'ten daha belirgin idi. Bulgularımız, MS'in konvansiyonel görüntüleme yöntemleri ile gösterilemeyen, jeneralize patolojik süreçlerle seyrettiğini düşündürmektedir.Anahtar kelimeler: Multipl Skleroz, Proton Manyetik Rezonans Spektroskopi, Normal görünen beyaz cevher.

Multiple Sclerosis (MS) is a demyelinating disease of nervous system characterized by the formation of demarcated plaques, consisting of recurrent inflammation and demyelination located predominantly in the white matter. Although Multiple Sclerosis is the most common and most extensively studied demyelinating disease, etiology and patogenesis are not fully understood.The most frequent clinical forms of disease are characterized by episodes of relapses with partial or complete remission (Relapsing- Remitting MS^ RRMS) and progressive increase in disability in years after RRMS (Seconder -Progressive MS = SPMS). MS lesions are visible as hyperintensities on T2-weighted (T2W ) and proton density- weighted (PD) magnetic resonance images. Evidences now indicate that MS is not a disease solely with focal white matter lesions. However, conventional MR studies do not yield spesific information about the areas out of the lesion. Proton Magnetic Resonance Spectroscopy (PMRS) has been a useful tecnicque by providing more spesific information in and around lesion, and normal appearing white matter (NAWM). İn this study, we investigated the metabolic changes in normal appearing white matter in 3 1 clinically definite Relapsing Remitting and Seconder Progresive MS patients and 30 healty volunteers.MS cases were divided into two groups as RRMS and SPMS according to clinical and paraclinical tests.EDSS evaluation was performed in order to define clinical disabilities of patients Tl and T2 weigted axial brain MR imaging was performed for these patients and for the control group. We obtined cerebral metabolite peak signal intensities in frontal white matter areas with single voxel PMRS tecnique. We found metabolic differences in NAWM areas in MS cases, more pronounced in SPMS than RRMS, compared with controls suggesting more generalized pathological process in MS not visible on conventional imaging techniques.Key Words: Multiple Sclerosis, Proton Magnetic Resonance Spectroscopy, Normal- Appearing White Matter