Psoriyazis hastalarında duygu dışa vurumunun değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Psoriyaziste psikosomatik köken tam olarak ispatlanamasa da genel kabul gören bir etyolojik özelliktir. Hastaların önemli bir kısmı başlangıç ve alevlenme dönemlerinde stres ve diğer emosyonel travmalardan söz ederler. Psoriyazisli hastalar ile yapılan çalışmalarda çeşitli depresyon ve anksiyete ölçekleri kullanılarak depresyon, anksiyete ve psoriyazis arası ilişkiler incelenmiştir. Fakat hastaların aile ortamındaki duygu dışavurumundan etkilenip etkilenmediğini gösteren bir çalışma daha önce yapılmamıştır. Biz bu çalışmada Duygu Dışavurumu Düzeyi `LEE' (Level of Expressed Emotion) ve Duygu Dışavurumu `EE' (Expressed Emotion) ölçeklerini kullanarak, psoriyazisli hastaların aile ortamında maruz kaldıkları duygu dışavurumu ve algıladıkları duygu dışavurumu düzeyi ile hastalık arasındaki ilişkiyi göstermeyi amaçladık.Materyal ve Metod: Çalışmaya psoriyazisli 62, egzemalı 32 hasta, dermatolojik hastalık öyküsü olmayan 35 sağlıklı birey ve bu kişilerin anahtar akraba olarak tanımladıkları yakınları alındı. LEE ölçeği psoriyazisli hastalar, egzemalı hastalar ve sağlıklı kontrol grubu tarafından dolduruldu. EE ölçeği psoriyazisli, egzemalı hasta yakınları ve sağlıklı kontrol grubu yakınları tarafından dolduruldu. Psoriyazisli hastaların hastalık şiddetleri PASİ skorlama sistemi ile hesaplandı. Psoriyazisli hastalar Hamilton depresyon ve anksiyete değerlendirme ölçekleri kullanılarak anksiyete ve depresyon varlığı açısından değerlendirildi. Çalışmaya alınan kişilerin yaş, cinsiyet, eğitim durumu, hastalık süreleri kaydedildi.Sonuçlar: Psoriyazisli ve egzemalı hastalar arasında LEE total puanı, LEE'nin alt ölçek puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamazken, LEE total puanı ve LEE'nin alt ölçeklerinden aşırı müdahalecilik `İ' (intrusiveness), aşırı tepkisellik `E' (emotional response), hastalığa karşı olumsuz tutumlar `A' (attitude toward ilness) puanları psoriyazisli hastalarda sağlıklı kontrol grubundan daha yüksek bulundu. EE puanı açısından psoriyazisli ve egzemalı hasta yakınları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamazken, EE puanı psoriyazisli hasta yakınlarında sağlıklı kontrol grubu yakınlarındakinden daha yüksek idi. Cinsiyetler açısından psoriyazis ve egzemalı hastalar arasında LEE, LEE'nin alt ölçekleri ve EE puanları arasında istatistiksel fark bulunamazken, psoriyazisli erkek ve kadın hastaların LEE total puanı sağlıklı kontrol grubunda ki erkek ve kadınların puanlarından daha yüksek idi. Psoriyazisli erkeklerdeki İ ve E puanları sağlıklı kontrol grubundaki erkeklerden, psoriyazisli kadınlardaki E ve A puanları sağlıklı kontrol grubundaki kadınlardan daha yüksek bulundu. Psoriyazisli kadın hasta yakınlarının EE puanı ile sağlıklı grubun yakınlarının EE puanları arasında istatistiksel bir fark bulunamazken, erkek hasta yakınlarının EE puanları sağlıklı grubun yakınlarının EE puanlarından daha yüksek bulundu. Eğitim düzeyinin ve anahtar akraba konumunda seçilen kişinin LEE ve hasta yakınlarındaki EE puanlarını etkilediği bulundu. Psoriyazisli hastalarda LEE puanlarının eğitim düzeyi ve yaştan etkilenirken EE puanlarının değerlendirilen parametrelerden etkilenmediği gösterildi.Yorum: Psoriyazis kronik bir hastalık olması nedeniyle kişinin aile içi ilişkilerini etkiliyor veya hastalığın kendisi aile içi etkileşimden etkileniyor olabilir. Aile ortamı psoriyazisli hastalar için dikkate alınması gereken bir faktördür. Aile içi çatışmalar sürekli bir stres kaynağı olarak hastalığın seyrine olumsuz etki yapabilir. LEE ve EE ölçekleri hastaların aile ortamının değerlendirilmesinde kullanılabilir ve yüksek duygu dışa vurumu saptanan aile bireylerine ve hastaya yapılacak stres azaltıcı psikososyal müdahaleler ve sosyal yapıdaki değişiklikler hastalık seyrini olumlu yönde etkileyebilir.Anahtar kelimeler: psoriyazis, duygu dışvurumu

Background and design: Even if it has not been completely proven, psychosomatic factors are generally agreed. Most of the patients talk about stres and the other emotional traumas at the beginning of disease and at the attacks. In the study those dealing with psoriasis patients, the relationship between anxiety, depression and psoriasis is examined using various depression and anxiety scales. But no study has been made before showing whether patients were affected expressed emotion of home atmosphere or not. We aimed to show the relationship between the illness and perceived level of expressed emotion and the patients with psoriasis who were exposed to expressed emotions at home atmosphere using the Level of Expressed Emotion (LEE) and Expressed Emotion (EE) scales.Material and Method: Sixty two patients with psoriasis, 32 patients with eczema, 35 healthy people who have not been ill dermatologically and their relatives are taken into this study. LEE scale is filled by the patients with psoriasis, the patients with eczema and healthy control group. EE scale is filled by the relatives of the patients with psoriasis, eczema and relatives of healthy control group. The severity of illness of the patients with psoriasis is calculated with PASI. Patients with psoriasis are evaluated using Hamilton depression and anxiety evaluation scale from the perspective of presence of depression and anxiety. The duration of illness, education, sex and age of people who are taken into this study is saved.Results: LEE total score between patients with psoriasis and eczema, while it cannot be statistically significant diffrence from the perspective of LEE?s subscale scores, LEE total score and from LEE?s subscales intrusiveness (İ) , emotional response (E), negative attitude toward illness (A) scores are found higher than healthy control group. While a statistically diffrence cannot be found between therelatives of the patients with psoriasis and eczema from the perspective of EE scores, EE score was higher at relatives of the patients with psoriasis than relatives of healthy control group. While a statistical diffrence between the patients with psoriasis and eczema LEE, LEE?s subscales and EE scores, cannot be found from the perspective of sexes, LEE total score of men and women patients with psoriasis was higher than scores of men and women in healthy group. Score of I and E of men patients with psoriasis were higher than men in healthy control group and score of E and A of women patients with psoriasis were higher than women in healthy control group. While a statistical diffrence cannot be found between EE scores of the relatives of women patients with psoriasis and EE scores of relatives of healthy group, EE scores of the relatives of men were higher than EE scores of the relatives of healthy group. It was found that education level and person who selected in the relative position affected LEE and EE scores of the relatives of patients. While the patients with psoriasis of LEE scores were affected by education and level of age, EE scores were not affected by the evaluation parameters.Comment: Since psoriasis is a cronic illness it can affect man?s relationship with his family or the illness itself can be affected by the relationship within the family. Home atmosphere is an important factor to the patients with psoriasis. The conflicts in family being a stres factor, it can have a negative effect on the prognose of illness. LEE and EE scales can be used to evaluate the home atmosphere of the patients and family members who have high expressed emotions and to the psychosocial interventions tol essen the patient?s stress and the changes in the social structure may affect the illness prognose in a positive way.