Çiğ inek ve koyun sütlerinde crımean-congo hemorrhagic fever vırus antijeni araştırılması

Abstract

Kırım-Kongo kanamalı ateşi (KKKA), ateş ve kanama ile seyreden bir viral kanamalı ateş (VKA) hastalığıdır. Etken virüs olan Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Virüs (CCHFV) insanlara başlıca infekte kene yapışması ve kene teması ile bulaşmakta, az da olsa KKKA hastalarının başvurduğu sağlık kuruluşlarında olmak üzere infekte hastalar ve bu hastalara ait kan teması ile ve infekte hayvanlara ait kan ve karkas teması ile de bulaşmaktadır. Ülkemizde olguların yaklaşık %30-40'ında kaynak tespit edilememektedir. Daha önce çiğ sütlerin bulaş için potansiyel kaynak olabileceği bildirilmiş, ama şimdiye kadar hayvan sütlerinde virüs araştırması yapılmamıştır. Bu çalışmada yöremizde KKKA'lı hastaların hayvanlarına ait taze (çiğ) inek ve koyun sütlerinde CCHFV antijen varlığı araştırılmıştır.Çalışmaya Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Bakteriyoloji Anabilim Dalı'nda Nisan-Eylül 2008 ayları arasında KKKA tanısıyla takip ve tedavi edilen ve büyük ve küçükbaş hayvanları olan hastalara ait 518'i inek ve 82'si koyun olmak üzere toplam 600 hayvandan günün ilk saatlerinde sağılarak elde edilen süt örnekleri alındı. Sütler, soğuk zincir koşullarında çalışma merkezine getirildi ve virolojik araştırma yapılana dek -840C'de dondurularak saklandı. Sütler Sivas, Tokat, Giresun, Yozgat ve Tunceli İllerinin kırsal kesimlerinden elde edildi. CCHFV antijeni ELISA ile Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Mikrobiyoloji Anabilim Dalı'nda çalışıldı. Çalışma sonucunda 518 inek sütünün 5 (%0.96)'inde, 82 koyun sütünün 6 (%7.3)'sında toplam 600 sütten 11 (%1.8)'inde CCHFV antijen pozitifliği saptandı.Bu çalışma çiğ süt tüketimi ve süt sağımının çıplak elle yapılmasının hastalık bulaşmasında rolü olabileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: CCHFV antijeni, çiğ inek sütü, çiğ koyun sütü

Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) is a viral hemorrhagic fever that caused by Crimean-Congo hemorrhagic fever virus (CCHFV) and the illness characterized with fever and hemorrhage. Causing virus transmits usually by tick attachment and tick exposure, and less frequently by contact with CCHF patients and their blood in hospitals and contact with blood of infected animals and carcasses. In Turkey, 30-40 percent of CCHF patient have no history of tick exposure. It was reported previously that raw milk has potential source for CCHF transmission but, until now a virus antigen investigation is not performed. For this reason, in this study, the presence of CCHF antigen in raw cow and ewe milk of the animals of CCHF patients in our region is investigated.Raw milk samples of was obtained cow and ewe of CCHF patients who were followed up in the Department of Infectious Diseases and Clinical Bacteriology of Cumhuriyet University, Faculty of Medicine between April and March 2008 were included. During the study period, a total of 600 raw milk samples (518 raw cow milk, 82 raw ewe milk) milked from the animals in the morning time. These samples transported to research center under the cold chain conditions and stored in a deep freezer at -840C until performing analyze. Milk samples obtained from the rural areas of Sivas, Tokat, Giresun, Yozgat and Tunceli cities. CCHFV antigen was analyzed by ELISA method in department of Clinical Microbiology and Microbiology, Cumhuriyet University, Faculty of Medicine, in Sivas. We found that 5 (0.96%) of 518 raw cow milk and 6 (7.3%) 82 raw ewe milk, a total of 11 (1.8%) milk samples were viral antigen positive.This study suggests that raw milk consumption and milking by bare hands may have a role in the transmission of CCHF.Key Words: CCHFV antigen, raw cow milk, raw ewe milk