KOAH`lı obez hastalarda uyku sorunlarının değerlendirilmesi

Abstract

Çalışma, KOAH'lı obez bireylerde uyku sorunlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın evrenini bir devlet hastanesinde KOAH tanısı ile yatan toplam 90 obez hasta; örneklemini ise bu hastalar arasından araştırmaya katılmayı kabul eden 74 hasta oluşturmuştur. Veriler, genel bilgi formu, Modifiye Medical Resarch Council (mMRC) Dispne Skalası, KOAH Degerlendirme Testi (CAT), Richard-Campbell Uyku Ölçeği ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Veriler, yüzdelikler, ortalamalar, Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi, Spearman korelasyon testi ile değerlendirilmiştir. Yaş ortalaması 53,39±8,26 olan olguların, %74,3'ü kadındır. Hastaların beden kütle indeksi (BKI) puanı ortalaması 42,71±3,85'dir. Hastaların tanı süresi ortalama 7,78±7,22 olup, %50'i GOLD 2 evresindedir. Hastaların yaşam kalitesi ölçeği alt boyutlarından aldığı en düşük puanının fiziksel fonksiyon alt boyutundan (24,45±33,05), en yüksek puanın sosyal fonksiyon alt boyutundan (61,31±13,59) aldığı belirlenmiştir. Hastaların toplam yaşam kalitesi puanının ortalama 41,60±14,19 olduğu saptanmıştır. Hastaların dispne şiddeti puanı ortalamasının 1,59±1,04 ve CAT ölçeği puanının 24,20±7,33'tür. Hastaların uyku süresi ortalama 7,17±0,99'dur. Hastaların %67,9'unun uyku ile ilişkili sorunları vardır. Hastaların uyku kalitesi puanı ortalama 46,28±13,46, uykuluk puanı ortalama 8,79±3,31'dir. Hastaların %2,7'si kötü, %89,2'si orta, %8,1'i iyi düzeyde uyku kalitesine sahiptir. Hastaların uyku kalitesi ölçeği puanı ve uykululuk puanı ile yaşam kalitesi, mMRC Dispne Ölçeği ve CAT Ölçeği puanlarına arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu saptanmıştır (p<0,05). KOAH'lı hastalarda BKI ile uyku arasındaki ilişkiyi değerlendiren çalışmaların sayısının arttırılması ve bu çalışmanın daha büyük örneklem grubunda tekrarlanması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: KOAH, Obezite, Yaşam Kalitesi, Uyku Sorunları

The study was performed to evaluate sleep problems in obese individuals with COPD. The population of the study consisted of 90 obese patients hospitalized with COPD in a state hospital; the sample consisted of 74 patients who agreed to participate in the study. Data were collected using the general information form, Modified Medical Resarch Council (mMRC) Dyspnea Scale, COPD Assessment Test (CAT), Richard-Campbell Sleep Scale and SF-36 Quality of Life Scale. Data were evaluated with percentages, means, Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test, Spearman correlation test. The mean age of the patients was 53.39 ± 8.26 and 74.3% were female. The mean body mass index (BMI) score of the patients was 42.71 ± 3.85. The mean duration of the diagnosis was 7.78 ± 7.22 and 50% were in the GOLD 2 stage. It was determined that the lowest score of the patients' quality of life subscale was from the physical function subscale (24.45 ± 33.05) and the highest score was from the social function subscale (61.31 ± 13.59). The mean quality of life score of the patients was found to be 41.60 ± 14.19. The mean dyspnea severity score of the patients was 1.59 ± 1.04 and the CAT scale score was 24.20 ± 7.33. Mean sleep time of the patients was 7.17 ± 0.99. 67.9% of the patients have sleep related problems. Mean sleep quality score of the patients was 46.28 ± 13.46 and mean sleepiness score was 8.79 ± 3.31. 2.7% of the patients had poor, 89.2% had moderate and 8.1% had good sleep quality. There was a statistically significant relationship between sleep quality score and sleepiness score and quality of life, mMRC Dyspnea Scale and CAT Scale scores (p <0.05). It is recommended to increase the number of studies evaluating the relationship between BMI and sleep in patients with COPD and to repeat this study in a larger sample groupKeywords: COPD, obesity, quality of life, sleep problems