Balkanlar`ın Türk ve İslâmlaşmasında tasavvufun önemi veBosnavî Hasan Kāimî Efendi`nin `Risâle-i Tasavvuf` adlı eserinintranskripsiyonu

Abstract

Coğrafi ve jeopolitik konumuyla önemli yolların birleşme noktasında yer alan Balkan Yarımadası'nda, ilk devirlerden itibaren çeşitli dinlere mensup olan sayısız zümreler yaşamıştır. Bunlardan biri de Müslüman Türklerdir. XIV. yüzyılda, Osmanlıların fetihler sonucunda bölgeye gelmesiyle İslâm medeniyeti varlığını sürdürmüştür. Balkanlar'da yaşayan Türk-İslâm medeniyetinin önemli bir bölümü de tasavvufi yaşam ile ilgilidir. Balkanlar'ın eski çehresinin yeni bir sadâya bürünmesinde rol alan tasavvufi akımlar; genellikle tekke ve tarikatlar aracılığıyla olmuştur. Tasavvuf anlayışındaki derin insan sevgisi, yüksek hoşgörü ve karşılıksız hizmeti esas alan şeyh ve dervişlerin faaliyetleri Balkanlar'ın Türkleşmesi ve İslâmlaşmasında önemli rol oynamıştır. Bu çalışmada genelde Balkanlar'ın Türkleşmesi ve İslâmlaşmasında tasavvufun önemi ortaya koyulmaya çalışılmış, özelde ise Bosnavî Kāimî Hasan Efendi'nin hayatı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Yazma Eserler Koleksiyonu'ndaki 0061/03 demirbaş numaralı Risâle-i Tasavvuf adlı eserinin 53b-63a arasındaki varakların transkripsiyonlu metin çevirisi yapılmıştır. Kāimi'nin tasavvuf risâlesi üzerine bugüne kadar bir inceleme yapılmadığı gibi metnin transkripsiyonuna dair bir yayımı da bulunmamaktadır.

The Balkan Peninsula, which is located at the junction of important roads with its geographical and geopolitical location, has experienced numerous groups belonging to various religions since the first ages. One of them is Muslim Turks. XIV. century, the Ottomans came to the region as a result of the conquest of İslamic civilization continued to exist. An important part of the Turkish-Islamic civilization living in the Balkans is related to Sufi life. The mystical movements that played a role in the transformation of the Balkans' old face into a new voice were generally made through tariqats and sects. The activities of sheikhs and dervishes based on deep human love, high tolerance and unrequited service in sufi understanding played an important role in Turfication and Islamization of Balkans. In this study, it is tried to put forward the importance of sufism in Turkification and Islamization of the Balkans in general, and in particular, Bosnavî Kāimî Hasan Efendi's life and translated text translation of the leaflets between 53b-63a of Risâle-i Tasavvuf, in which is the number of 0061/03 in Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library Manuscripts Collection, was translated. There has been no study on the sufism treatise of Kāimi until today and there is no publication on the transcription of the text.