Spor yapan ve yapmayan ortaokul öğrencilerinin benlik algısının ahlaki karar alma tutumlarına etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada ortaokul düzeyinde spor yapan ve yapmayan öğrencilerin benlik algısının ahlaki karar alma tutumlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modeli kullanılan bu araştırmanın çalışma evrenini Balıkesir İlinde bulunan 4 ortaokul oluşturmaktadır. Örneklemini ise, bu okullarda öğrenim görmekte olan 6. ve 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya 150 kız, 150 erkek öğrenci olmak üzere toplamda 300 öğrenci katılmıştır.Verilerin toplanmasında Harter (1985) tarafından geliştirilen ve Güçlü (2009) tarafından Türk kültürüne uyarlanan `Çocuklar İçin Benlik Algısı Profili` ve Lee, Whitehead ve Ntoumanis (2007) tarafından geliştirilen, Gürpınar (2014) tarafından Türk kültürüne uyarlanan `Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Tutumları Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.00 for Windows paket programı kullanılmıştır. Ortalama puanların karşılaştırılmasında t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), değişkenler arası ilişki durumunun incelenmesinde korelasyon analizi uygulanmıştır. İstatistiksel testlerde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır.Araştırma sonucunda, ahlaki karar alma tutumları puanlarında yaş, cinsiyet ve sınıf değişkenleri açısından anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Öğrencilerin benlik algısı profili ölçeğinden elde edilen puanlarda cinsiyet, okul, spor yapılan yıl, baba mesleği, anne eğitim düzeyi, kardeş sayısı, antrenörü örnek alma, spor yapma ve spor tipi değişkenleri açısından anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ahlaki karar alma tutumları puanları ile öğrenciler için benlik algısı profili puanları arasında düşük düzeyde, negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur.

In this study, it was aimed to investigate the effect of self-perception of students who have played sports and have not played sports at the middle school level on their moral decision-making attitudes. Survey model was used in the study. The study population of this research consisted of 4 secondary schools in Balıkesir Province. The sample was composed of 6th and 7th-grade students studying in these schools. A total of 300 students including 150 girls and 150 boys participated in the study.As a data collection tool, The Self-Perception Profile for Children Scale which was developed by Harter (1985) and adapted to Turkish culture by Güçlü (2009) was used; and the Attitudes to Moral Decision-Making in Youth Sport Questionnaire developed by Lee, Whitehead, and Ntoumanis (2007) and adapted to the Turkish culture by Gürpınar (2014) was used. In the analysis of the data, SPSS 22.00 for Windows package program was used. To compare the mean scores, and t-test and one-way analysis of variance (ANOVA), while the relationship between the variables was examined, correlation analysis was applied. Significance level was taken as 0.05 in statistical tests.As a result of the study, there were significant differences in moral decision-making attitudes scores in terms of age, gender and class variables. Significant differences were found in terms of gender, school, sports year, father's profession, mother's education level, the number of siblings, to take the coach as an example, and sports type. In addition, it was found that there was a negative and significant relationship between the scores of moral decision-making attitudes and self-perception profile scores for students.