Çocuk yetiştirme tarzının bağlanma stillerine etkileri ve bunun da kişilerin romantik ilişkilerinde yaşadıkları kaygı ve yaşam doyumlarıyla ilişkisi

Abstract

Bu araştırmada, çocuk yetiştirme tarzının bağlanma stillerine etkileri ve bunun kişilerin romantik ilişkilerinde yaşadıkları kaygı ve yaşam doyumlarıyla ilişkisini incelemeyi amaçlamıştır. Çalışma kapsamında en az üç aydır romantik ilişki içerisinde olan 192 lisans ve yüksek lisans öğrencisinin verilerinin analiz edilmesiyle araştırma değişkenlerinin aralarındaki ilişki ve farklılaşma düzeyleri değerlendirilmiştir. İlk olarak, kişilerin araştırmaya katılım onaylarını almak için `Onam Formu` verilmiştir. Daha sonra katılımcıların cinsiyeti, yaşı, çocukluklarını geçirdikleri yer, çocukken bakım verenin kim olduğu, kardeş sayıları, ilişki süreleri gibi değişkenleri hakkında veri toplamak için araştırmacı tarafından oluşturulan `Sosyodemografik Bilgi Formu` sorularına cevap verilmesi istenmiştir. Ardından öğrencilerin anne ve baba tutumlarını değerlendirmek için Yıldız Kuzgun tarafından geliştirilmiş olan `Anne – Baba Tutum Envanteri`, katılımcıların bağlanma stillerini değerlendirmek için Sümer ve Güngör (1999) tarafından Türkçe'ye uyarlanması yapılan `İlişki Ölçekleri Anketi`, romantik ilişkilerini değerlendirmek için Selçuk ve arkadaşları (2005) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan `Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II (YİYE II), sürekli kaygılarını ölçmek için Öner ve LeCompte tarafından 1985 yılında Türkçe'ye uyarlanması yapılan `Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri`nin sürekli kaygı maddeleri ve kişilerin yaşamdan aldıkları doyumu ölçmek için ise `Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ)` kullanılmıştır.Araştırmanın istatistiksel analizi SPSS 23 (Statistical Package fort the Social Sciences) programında yürütülmüştür. Araştırmadan elde edilen verilerin istatistiksel analizi sonucunda romantik ilişkilerde kaygı ve yaşam doyumu ile sosyodemografik değişkenler arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bağlanma stillerinin aracı rolünü değerlendirmek için Paralel Çoklu Değişken Analizi (PROCESS) yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda anne – baba tutumları ile romantik ilişkide yaşanan kaygı arasında aracı rolü bulunmasıyla birlikte yaşam doyumu ile aracı rolü bulunmamıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır, sınırlılıklar ve gelecek çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: Anne – baba tutumu, bağlanma, romantik ilişkide kaygı, yaşam doyumu.

This study aims to examine the effects of upbringing on attachment styles as well as its relation to people's anxiety and satisfaction with life which they experience in romantic relationships. Within the scope of the study, the relation and differentiation levels among the variables are evaluated by analysing the data of 192 students in undergraduate and master's programs who have been in a romantic relationship for at least three months.First, to get the approval of the participants, an `Approval Form` was given to them. Then, the participants were asked to answer the questions in `Sociodemographic Information Form` prepared by the researcher to collect data about the variables such as gender, age the place where childhood is spent, childhood caregiver, the number of the siblings and the duration of the relationship. After that the participants were given `Parental Attitude Inventory` developed by Yıldız Kuzgun to evaluate participants' parents' attitude, `The Relationship Scales Questionnaire` adapted to Turkish by Sümer and Güngör (1999) to evaluate participants' attachment styles, `Experiences in Close Relationships-Revised (ECR-R)` validity and reliability of which are tested by Selçuk and his friends (2005) to evaluate the participants' romantic relationships, the items about trait anxiety in `Situational and Trait Anxiety Inventory` adapted to Turkish in 1985 by Öner and LeCompte to measure trait anxiety and finally `Satisfaction with Life Scale (SLS)` to measure their satisfaction with life.The statistical analysis of the study is conducted via SPSS 23 (Statistical Package for the Social Sciences). As a result of the statistical analysis of the data obtained from the study, meaningful relations are found between the sociodemographic variables and anxiety and satisfaction with life in romantic relationships. Parallel Multiple Variable Analysis (PROCESS) is conducted to evaluate the attachment styles as an intermediary. In parallel with the results, while, between parental attitude and and anxiety experienced in romantic relationships, an intermediary role of the former is found, between this type of attitude and satisfaction with life, such a role of it is not found. Findings of the study are discussed within the related literature; in addition, suggestions for limitations and future studies are made.Keywords: parental attitude, attachment, anxiety in romantic relationships, satisfaction with life