Tip 2 diyabetli bireylere mobil telefonları aracılığı ile uzaktan verilen video eğitiminin etkinliğinin incelenmesi.

Abstract

Araştırma, tip 2 diyabetli bireylere mobil telefonları aracılığı ile uzaktan verilen video eğitiminin etkinliğinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Temmuz 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında Balıkesir Atatürk Şehir Hastanesi diyabet polikliniğine başvuran tip 2 diyabetli bireyler; örneklemi ise araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 50 eğitim gurubu ve 50 kontrol gurubu olmak üzere toplam 100 Tip 2 diyabetli birey oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Diyabetli Birey Tanılama ve Takip Formu ve Türkçe Çok Boyutlu Diyabet Anketi (T-ÇBDA) kullanılmıştır. Eğitim grubuna ve kontrol grubuna ilk görüşmede veri toplama formları uygulanmış ve metabolik kontrol değişkenleri kayıt edilmiştir. İlk görüşmeden sonra, kontrol grubu rutin poliklinik takiplerini almaya devam etmiştir. Eğitim gurubunda ise bireylerin cep telefonlarına haftada iki kez, toplamda sekiz bölüm diyabet eğitimi videosu gönderilmiştir. Eğitimin tamamlanmasından üç ay sonra olan ikinci görüşmede eğitim grubuna ve kontrol grubuna veri toplama formları tekrar uygulanmış ve metabolik kontrol değişkenleri kayıt edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiklerde; ortalama, ±standart sapma, ortanca, minimum ve maximum değerler, yüzdelikler, nonparametrik testlerde; mann-whitney u, pearson chi-square, fisher's exact test, mcnemar test, wilcoxon signed ranks test, spearman's rho ölçümleri kullanılmıştır. Araştırmada; bireylere verilen video eğitim sonrası eğitim gurubunda; diyabetle ilgili bilgi düzeyinin arttığı, akut komplikasyon yaşama oranın azaldığı, düzenli kan şekeri takibi yapanların oranının arttığı, tedaviye uyum, diyete uyum ve düzenli egzersiz yapma alışkanlığında kontrol gurubuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu, metabolik kontrol değişkenlerinden HbA1c, AKŞ, LDL, kan basıncı sistolik ve BKİ'de istatistiksel olarak anlamlı düşüş olduğu, bireylerin diyabetle ilgili algıladıkları bilişsel-sosyal faktörlerde olumlu yönde düzelme olduğu saptanmıştır.Sonuç olarak, çalışmamızda mobil telefonlar aracılığı ile uzaktan verilen video eğitimin Tip 2 diyabetli bireylerin eğitiminde etkili bir yöntem olduğu belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Tip 2 diyabet, diyabet eğitimi,video eğitim, uzaktan eğitim.

This study was conducted with the purpose of analysing the efficiency of distance learning via videos through mobile phones in individuals with type 2 diabetes.The universe of the study was composed of individuals with type 2 diabetes who were admitted to the diabetes polyclinic of Balikesir Atatürk City Hospital between July 2018-January 2019 whereas the sample group was composed of 100 individuals with Type 2 diabetes in total who met the inclusion criteria of the study and agreed to participate in the study; 50 of them being in the learning group, and the remaining 50 being in the control group. Data collection was performed using the Questionnaire on Diagnosing Individuals with Diabetes and Follow-up form and the Turkish Version of Multidimensional Diabetes Questionnaire (MDQ). Data collection forms were applied to the learning and control groups in the first interview, and metabolic control variables were recorded. After the first interview, the control group continued to be provided with routine follow-ups in the polyclinic. In the learning group, videos containing 8 episodes of diabetes education were sent to mobile phones of individuals twice a week. In the second interview that took place after 3 months of the completion of training, data collection forms were applied to the learning and control group for the second time, and metabolic control variables were recorded. In the evaluation of data, average, ±standard deviation, median, minimum and maximum values, and percentages, were used for descriptive statistics whereas Mann-Whitney U, Pearson chi-square, Fisher's exact tests were used for non-parametric tests as well as Mcnemar test, Wilcoxon signed ranks test, and Spearman's rho measurements.In the study, it was observed that the knowledge level about diabetes increased in the learning group after education via videos were provided to individuals, that the rate of acute complications decreased, that there was a statistically significant difference compared to the control group in terms of complying with the treatment and diet, and the habit of doing exercises as well as a statistically significant decrease in HbA1c, pre-prandial blood glucose, systolic blood pressure, and BMI and a positive improvement in cognitive-social factors in perceiving diabetes of individuals.In conclusion, in our study, we demonstrated that the distance learning via videos through mobile phone was an effective method in training individuals with Type 2 diabetes.Keywords: Type 2 diabetes, diabetes educations, training via video, distance learning.