1930 yılı çok partili siyasi hayat denemesinde iktidar ve muhalefet çekişmesi: İnkılâp ve Yarın gazeteleri örneği

Abstract

1930 Yılı Çok Partili Siyasi Hayat Denemesinde İktidar ve Muhalefet Çekişmesi: İnkılâp ve Yarın Gazeteleri Örneği başlıklı bu çalışma, birinci el kaynaklar ve araştırma eserler kullanılarak hazırlanmıştır. Birinci el kaynakların büyük bir bölümünü oluşturan gazeteler Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi, Milli Kütüphane ve Atatürk Kitaplığı'ndan temin edilmiştir. Geriye kalan kaynaklar ikinci el ve dijital olarak elde edilmiştir. Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra çok partili hayat denemesindeki ikinci parti olan Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kurulmasıyla ile birlikte, iktidar-muhalefet arasındaki çekişme, Yarın ve İnkılâp Gazeteleri ele alınarak incelenmiştir. Gazi Mustafa Kemal'in isteği üzerine kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası ile yapılan çok partili hayat denemesinde basının net bir şekilde ikiye bölündüğü görülmektedir. Muhalif basın içerisinde yer alan Yarın gazetesinin, Serbest Cumhuriyet Fırkası kurulmadan önce de iktidara karşı eleştirel bir tutum sergilediği görülmüştür. Partinin siyasi hayattaki yerini almasıyla birlikte bu tutum giderek sertleşmiştir. Öte yandan iktidar yanlısı basın içerisinde yer alan İnkılâp gazetesi ise, Serbest Cumhuriyet Fırkası kurulduktan sonra yayın hayatına başlayarak iktidar-muhalefet çekişmesi içerisindeki yerini almıştır. Ele aldığımız her iki gazetede kendi yayın politikaları doğrultusunda çıkardıkları gazetelerinde, taraf oldukları partileri savunarak, iktidar-muhalefet çekişmesinin basına yansıyan yüzünü göstermişlerdir.

The Contestations of dissent and rulling for multi-party system attempt in 1930:The Example of Revolution and Tomorrow Newspapers being titled, this study has been prepaired from first-hand sources and research works. Most part of first-hand sourceshave been providedfrom the library of Grand National Assembly of Turkey, from the national library and the bookshelf of Atatürk. The rest of the sources have been provided as second hand and as digital. After declaration of republic withthe second party being founded as Free Republican Party, the contestations between the opposition and the power, have been examined by handling Tomorrow and Revolution Newspapers. It has been seen clearly that the press in the life ofmulti-party attemptbytheFree Republican Party, which was founded on request of ghazi Mustafa Kemal,wassplitinto two. It has been seenin the opponent press Tomorrow newspaperwhich was used tohavingcriticalattitude for the competenceeven beforeFree Republican Partybeing formed.This attitudehas been harder after the party took placeinpolitical life. On the other hand, the Revolution Newspaper being among the power supporter media took its position inopposition-power contentionby starling its publishing life after Free Republican Party founded. Both newspapershandled by us have showedthe face ofreflection of media opposition-power contention inthe newspapers published towardstheir own publishing policy and by defending their side parties.