Bazı besiyeri faktörlerinin mısır (Zea mays L.) ve arpa (Hordeum vulgare L.) embriyo kültürleri üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada; mısır (Zea mays L. ) ve arpa (Hordeum vulgar e L. ) olgunlaşmış embriyolarının in vitro kültürleri üzerine farklı pH değerlerinin, çeşitli şekerlerin ve suk roz konsantrasyonlarının etkileri araştırılmıştır. Bitki embriyolarının gelişmesi üzerine pH etkisini araştırmak için dokuz farklı pH değeri denenmiştir (4.6, 5.2, 5.4, 5.6, 5.8, 6.0, 6.2, 6.4 ve 7.0). Denen tüm pH değerlerinin embriyoların gelişmesi üzerine olumsuz bir etkide bulunmadığı ve bitki embriyolarının hafif asidik (4.6-7.0) ve nötral (7.6) pH'da yeterli gelişme göstere bileceği sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, çeşitli şekerler ile sukroz konsant rasyonlarının embriyoların gelişmesi üzerine önemli etki leri olduğu gözlenmiştir. Çeşitli şekerlerin etkilerini araştırmak için; glukoz, fruktoz, galaktoz gibi monosakka- ritler ve sukroz, maltoz, laktoz gibi disakkaritler denen miştir. Tüm şekerler % 4 lük konsantrasyonda hazırlanmış tır. Embriyoların gelişmesi üzerine, denenen şekerlerin hiçbirinin sukroz kadar etkin olmadığı bulunmuştur. Emb riyoların gelişmesi Üzerine en zayıf etkiyi ise laktoz ve ya galaktoz içeren besiyerleri sağlamıştır. Denenen şeker-- 88 - ler azalan etkinlikte olmak Üzere sırasıyla; sukroz, mal- toz, glukoz, fruktoz, laktoz ve galaktozdur. En etkin şe kerin sukroz olduğu `bulunduktan sonra embriyoların geliş mesi üzerine farklı sukroz konsantrasyonlarının etkileri araştırılmıştır. Besiyerindeki sukroz konsantrasyonu art tıkça, embriyolardaki gelişmenin azaldığı gözlenmiştir. Bu duruma muhtemelen kültür ortamındaki yüksek osmotik basıncın neden olabileceği öne sürülmüştür. Diğer taraftan en iyi gelişmenin % 4 lük sukroz konsantrasyonu içeren be- siyerlerinde gerçekleştiği gözlenmiştir. Aynı şartlar altında kültürü yapılan mısır ve arpa embriyolarında benzer gelişme özellikleri gözlenmiştir. Bu durum her iki bitki embriyolarının denenen besiyeri fak törlerinden aynı şekilde etkilendiğini göstermektedir.

In this study; the effects of different pH values, various sugars and sucrose concentrations on in vitro cul tures of mature embryos of maize (Zea mays L.) and barley (Hordeum vulgare L. ) were investigated. In order to investigate the effect of pH on growth of plant embryos, nine different pH values have been tested (4.6, 5.2, 5.4, 5.6, 5.8, 6.0, 6.2, 6.4 and 7.0). It has been concluded that any negative effects of all tested pH values on growth of plant embryos is not found and these plant embryos could show efficient growth at slightly aci dic (pH: 4.6-7.0) and neutral (7.0) pH. On the other hand, it has been observed that various sugars and sucrose concentrations had significant effects on the growth of embryos. In order to investigate the ef fects of various sugars, monosaccharides such as glucose, fructose and galactose and disaccharides such as sucrose, maltose, lactose have been tested. All sugars were prepared at % 4 concentration. It has been found that none of the tested sugars on the growth of embryos was as effective as sucrose. The weakest effect on growth of embryos, however has provided by media containing lactose or galactose.- 90 - Tested sugar with decreasing effect are sucrose, maltose, glucose, fructose, lactose and galactose respectively. The effects of various sucrose concentration upon the growth of embryos have been searched, after it was found that the most effective sugar was sucrose. It has also been observed that the growth in embryos had been decreas ing while the sucrose concentration increased in medium. It has been asserted that high osmotic pressure in the culture medium would probably cause this situation. On the other hand, it has been observed that the best growth occured in medium including % 4 sucrose concentration. It has been observed that embryos of maize and bar ley cultured under the same conditions, showed similar growth patterns. This situation indicates that both plant embryos are effected by the tested medium factors in the same way.