Tokat yöresinde 1987 sonbaharında ekilen 40 arpa hat ve çeşidinde verim ve verim öğeleri üzerinde araştırmalar

Abstract

59 taşımaktadır. Bazı araştırıcılar protein içeriği yüksek bir çeşidin her zaman protein veriminin yüksek olması anla mına gelemeyeceğini, protein içeriği yüksek olan çeşit lerin verimlerinin düşük oluşu nedeniyle, protein veri minin düşük; protein içeriği düşük olan çeşitlerin ve rimlerinin yüksek olması nedeniyle protein veriminin yüksek çıkabileceğini belirtmektedirler (29).. Bu çalışmamızda da protein oranı yüksek olan ba zı hatların, tane verimlerinin düşük olması nedeniyle protein verimi bakımından son sıralarda yer aldığını, protein oranı düşük olan bazı hatların da tane verim lerinin yüksek olması nedeniyle protein verimi bakımın dan ilk sıralarda yer aldığını görmekteyiz. ¦I VI- SOMUQ VB ÖNERİLER Çeşitler ve hatlar hakkında daha güvenilir veri lerin elde edilebilmesi için bu çalışmanın. en az bir. yıl daha yapılmasına gerek vardır. VII- ÖZET Tokat koşullarında değişik kökenli arpa hatla rında verim durumu ve bazı kalite özelliklerinin ince lendiği bu araştırma 1987-1988 yetişme; yılınla, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Tokat Meyvecilik. üretme İstasyonunun deneme tarlalarında tesadüf blokları de neme planına göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur.. Araştırmada 40 hat özdek olarak kullanılmıştır. Denemeye alınan 40 arpa (32` si iki sıralı, 8` i altı sıralı) hattında incelenen özelliklerin. artalama değer lerinden elde edilen sonuçla aşağıda sunulmuştur. 1- Tane Verimi (kg/da) Denemeye alınan arpa hatlarının tane verimleri 244 ile 594 kg/ da arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi 3 no'lu, altı sıralı hattan, en düşük tane ve-60 rimi ise 17 no'lu, altı sıralı hattan elde edilmiştir. Denemede tane verimi bakımından hatlar arasında çok önemli, farklılıklar saptanmıştır. 2- Saman Verimi (kg/da) Denemeye alınan arpa hatlarının saman verimleri 782 ile 1233 kg/da arasında değişmiştir. En yüksek sa man verimi 5 no'lu, iki sıralı hattan, en düşük saman verimi ise 18 no'lu, altı sıralı hattan elde edilmiş tir. Denemede saman verimi bakımından hatlar arasında farklılıklar yoktur. 3- Toplam Verim (kg/ da) Denemeye alınan arpa hatlarının toplam verimle-, ri 1083 ile 1771 kg/da arasında değişmiştir. En yüksek toplam verim 5 no'lu, iki sıralı hattan, en düşük top lam verim ise 18 no'lu altı sıralı hattan elde edilmiş tir. Denemede toplam verim bakımından hatlar arasında F çok önemli farklılıklar saptanmıştır. 4- Hasat İndeksi (%) Denemeye alınan arpa hatlarının hasat indeksle ri %19 ile %37 ¦ arasında değişmiştir. En yüksek hasat indeksi 3 no'lu, altı sıralı hattan, en düşük hasat in deksi ise 27 no'lu iki sıralı hattan elde edilmiştir. Denemede hasat indeksi bakımından hatlar arasında önem li farklılıklar saptanmıştır. 5- Kardeşlenme Oranı Denemeye alınan arpa hatlarının bitki başına Baş aklı kardeş sayısı 1,5 ile 6,5 adet arasında değişmiş tir. En yüksek bitki başına başaklı kardeş sayısı 32 no'lu, iki sıralı hattan, en düşük bitki başına başaklı kardeş sayısı ise 19 no'lu, altı sıralı hattan elde edilmiştir. Denemede bitki başına başaklı kardeş sayı sı bakımından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptanmıştır.61 ¦ p 6- Başak Sayısı (Adet/m 2) Denemeye alınan arpa hatlarının m2 'de başak sa yıları 503 ile 1374 adet arasında değişmiştir. En yük- sek m2 'de başak sayısı 25 no'lu, iki sıralı hattan, en düşük m2 'de başak sayısı ise 19 no'lu, altı sıralı hat- tan elde edilmiştir. Denemede m2 'de başak sayısı bakı mından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptan mıştır. ' 7- Başakta Tane Sayısı Denemeye alman arpa hatlarının başakta tane sa yıları 21 ile 44 adet arasında değişmiştir. En yüksek başakta tane sayısı 19 no`lu, altı sıralı hattan, en düşük başakta tane sayısı ise 20 no'lu, iki.sıralı hat tan elde edilmiştir. Denemede başakta tane sayısı bakı mından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptan mıştır. 8- Tek Başak Verimi (gr) Denemeye alınan arpa hatlarının tek başak verim leri 0,85 gr ile 2,10 gr arasında değişmiştir. En yük sek tek başak verimi 16 no'lu, altı sıralı hattan, en düşük tek başak verimi ise 21 no'lu, iki sıralı hattan elde edilmiştir. Denemede tek başak verimi bakımından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptanmıştır. 9- Bin Tane Ağırlığı (gr) Denemeye alınan arpa hatlarının bin tane ağır lıkları 37,6 gr ile 55,9 gr arısında değişmiştir. En yüksek bin tane ağırlığı 12 no'lu, iki sıralı hattan, en düşük bin tane ağırlığı ise 33 no'lu iki sıralı hat tan elde edilmiştir. Denemede bin tane ağırlığı bakı mından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptan mıştır. 10- Bitki Boyu (om) ' Denemeye alınan arpa hatlarının bitki boyları.62 84,5 cm lie 115,3 cm arasında değişmiş olup; en yüksek bitki boyu 27 no'lu, iki sıralı hattan, en düyük bitki boyu ise 2 no'lu, iki sıralı, hattan elde edilmiştir. Bitki boyları bakımından hatlar arasında çok önemli farklılıklar saptanmıştır. 11- Başak Boyu (cm) Denemeye- alınan arpa hatlarının başak boyları 4,7 cm ile 9,0 'cm arasında; değişmiş olup, en yüksek ba şak boyu 11 no'lu, iki sıralı hattan, ` en düşük başak boyu is'e 3 no'lu, altı sıralı hattan elde edilmiştir. Başak boyları bakımından, hatlar arasında çok Önemli farklılıklar saptanmıştır. 12- Çimlenme - Başaklanma Süresi (Gün) Denemeye alınan arpa hatlarının çimlenme - başak lanma süreleri 155 gün ile 172 gün arasında, değişmiş, en uzun çimlenme - başaklanma süresi 18 no'lu, altı sı ralı hatta, en kısa çimlenme - başaklanma süresi ise 3 no'lu, altı sıralı hatta görülmüştür. Çimlenme - ba şaklanma süreleri bakımından hatlar aracında çok önemli farklılıklar saptanmıştır. 13- Başaklanma - Sarı Olum Süresi (Gün) ı Denemeye alınan arpa hatlarının başaklanma - sa rı olum süreleri 34 gün ile 46 gün arasında değişmiş, en uzun başaklanma -' sarı olum süresi 34 nolu, altı sıralı hatta, en kısa başaklanma - sarı olum süresi ise 24 no'lu, iki sıra İn hatta görülmüştür. 14- Ham Protein Oranı (%) Denemeye alınan, arpa hatlarının ham protein oran ları %9,2 ile %16,5 arasında degişmiş-tir. En yüksek ham protein oranı 27 no'lu, iki sıralı;- en düşük ham prote in oranı ise 8 no'lu, iki sıralı hattan elde edilmiştir. Ham protein oranı bakımından Katlar arasında farklılık olmamıştır.63 15- Ham Protein Verimi (kg/da) Denemeye alınan arpa hatlarının ham protein ve rimleri 30,6 kg/ da ile 84,6 kg/da arasında değişmiştir. En. yüksek ham protein verimi 5 nolu, iki sıralı hat tan en düşük' ham protein verimi ise 36 no'lu, iki sıra lı hattan elde' edilmiştir. Ham protein verimleri bakı mından hatlar arasında farklılık olmamıştır.

64 VIII- SüftUAliY, Thİ3 -study in which yield and some line. -3 quality characteristics of barley with different origins were studied research areas of the Tarn.`1. Orman ve Koy İğleri Bakanlığı anf* Tokat Leyvecilik Üretme İstasyonu in the period be tasarı 1987-1988. The experiments were arranged in co.-npletc; randomized block design with £ûur replicati ons. In the research, 40.barley lines 'were used as research 'materyal, The results ¦ obtained from the avera ge's of the characteristics studis 1 on. the 40 barley liner? were presented to the following (two in row 32 six in row 8). 1» Seed Yield (kg/da) Seed yieldesof the lines varied from 244 to 594 kg/ da respectively. The highest seed yield was obtained * from the six - rowed line, number 3, the lowest yield wan obtained from the two.- rowed line, number 17. ' Statistical very significant differences were establis hed among the lines for seed yield in the experiment. 2. Straw Yield (kg/ da) Straw yield of the lines varied from 782 to 1233 kg/ da respectively. The highest straw yield was obta ined from the two - rowed line, number 5, the lowest straw yield was obtained from the six- rowed line, number 13..-statistical differences weren't established among the lines for straw yield in the experiment. 3. Total Yield (kg/da) Total yield of the lines varied from 1083 to 1771 kg/da respectively, The highest total yield was obtained from the two-rowed line, number 5, the lowest total yield was obtained from the six- rowed line, num ber 13. Statistical very significant differences were65 established among the lines for total yield in the experiment.. - ' 4. Harvest Index (ff) Harvest index of the lines varied frora >öl 9 to ¦,'£37 respectively. The highest harvest inde.c was obta ined from the six - Rowed line, number 3the lowest harvest inde;: was obtained from 'the two - rqwed line, number 27. The statistical significant differences were established among the linen for harvest index in the experiment 5- Numbar Of fertile Tillers ' Number of fertile tillers of the lines varied from 1,5 to 6,5' respectively. 'The highest number of > tillers was obtained from the two - rowed line number 32, the lowest yield was obtained from the 'six - rowed line, minber' 19. The statistical very significant dif ferences were established among the lines for number of fertile tillers in the experiment. 6. Number Of S pil: e (number/m~) Number of spike of the lines varied from 503 to 1374 respectively The highest number of spike was obta^- ined from the two - rowed line, number 25, the lowest. yield was obtained from -the six - rowed line, number 19. The statistical very significant differences were established among the lines for number of spike in the experiment. 7. Number Of Seeds Per Spike of the lines varied from 21 to 44 respectively. The highest number of : seeds per spike was obtained from the six - rowed'.line, number 19, the lowest number of 'seeds per spike was obtained from the two - rowed line. number 20. The statistical very significant differences were establis- i had among the experiment»66 8» 3eed Yield. Per Spike Seed yield per spike of the lines varied from 0,85 ~r to 2,10 gr respectively. The highest seed. yield per spike vrao obtained from the sis: - rowed lirle, number ; 16, the lowest seed yield per spike was obtained from the two -'rowed line, number 21. The statistical very significant differences were established among the lines, for seed yield per apike in the experiment. 9. 1000 - Seeds Vteight (gr) Thousand seeds weight of the line.--* varied from 37,6 gr to 55,9 gr respectively. The highest thousand seeds weight was obtained fro a the two - rowed line, number 12, the lowest thousand seeds weight was obtained from the two - rowed line number 33. Statistical very significant difference*; were established among the :li-, nes for thousand seeds weight in the experiment. 10. Plant Height (cm), Plant heights of the lines varied from 84,5' -cm to 115,3' cm respectively -and the highest plant height was measured from the two,- rowed line number 27 while the lowest.plant height was measured from the two - rowed line, number 2, Statistical very significant differences were established among the lines for plant height in the experiment. ? ^* SP-,^° Height (cm)'. ? Spike height o.f the line's varied from 4,7 cm to 9,0 cm respectively and the highest spike height was measured from the two -`rowed line, number 11 while the lowest spike height was measured fro.-! the 3ix - rowed line, number 3. Statistical very significant differences were established among the lines for spike height «&n the experiment.67 12. Germination - Heading Period. (Day) Germination - Heading periods of lines varied from 155 to' 172 days respectively. The longest germina- tion - heading period wa3 observed on the six - rowed line, number 10 and the shortest germination -> heading period was observed on the six - rowed, line*, number 3. Statistical very significant differences were estab lished among the1 lines for germination. - heading peri- ; ods in the experiment. 13. Heading - Maturity Period (Day) Heading - maturity periods of lines varied from 34 to 46 days' respectively. The* longest heading - matu- ? rity period was observed on the six - rowed line number '34 and the shortes heading - maturity oeriod was observed on the two - rowed line number 24. 14. Crude Protein Ratio (fS) ' Crude protein ratios of lines varied fro.-i: %9,2 to &L6,5 respectively. The highest crude protein ratio was obtained from the two - rowed line, number 27 and the lowest crude protein ratio was obtained from the two - rowed line, number 8. Statistical differences weren't established among the lines for crude protein ratio in the experiment. 15. Crude Protein Yield (kg/da). Crude protein yields of lines varied from 30,6, to 34,6 kg/da respectively. The highest crude protein yield was obtained from the two - rowed line, number 5 and the lowest crude protein yield was obtained from the two - rowed line,.number 36. Statistical differences weren't established among the lines for crude protein ?ratio. in the experiment.