Bazı sigara nitrozaminleri ve nitritin sıçan (rattus norvegicus) karaciğeri mikrozomlarına ve glutatyon (GSH) düzeylerine etkisi

Abstract

6. ÖZET Bu çalışmada; en çok tüketilen yerli sigaraların nitrozaminlerinin saf laştırılıp ; sıçan karaciğer mik rozomu Sitokrom P-450 ile etkileşiminin incelenmesi, sigara içen ve içmeyen kişilerin tükürüklerindeki nit- rit ve nitrozamin düzeylerinin karşılaştırılması, si gara içiminin önemli bir detoksif ikasyon bileşiği olan Glutatyon (GSH) üzerine etkisinin araştırılması amaç lanmıştır. 5 adet yerli sigaradan saf laştırılan nitrozamin lerden High Performance Liquid Chromatograph (HPLC) ile tanımlanabilen Dietilnitrozamin (DENA) ve Dimetil nitrozamin (DMN) derişimleri sırasıyla; Maltepe'de 21.1-0.0; Bafra'da 13.9-12.5; Filtreli Bafra'da 6.2-0.0 Lüks Bitlis'te 5.5-2.7; Tokat'ta 3.4-0.0 ug/sigara olarak bulundu. Ayrıca uçucu olmayan nitrozaminlerden Nitrozoanatabin (NAT) derişimi azalan sıraya göre; Maltepe ) Bafra ) Tokat / Lüks Bitlis ) Filtreli Bafra; N-Nitrozonornikotin ise; Bafra > Maltepe / Lüks Bitlis ) Filtreli Bafra ) Tokat olduğu görüldü. Sigara içmeyenlerin tükürüklerindeki nitrit iyo nu derişimi; 0.0-4.6 mg/1 iken; tiryakilerde 9.2-28.7 mg/1 arasında değiştiği bulundu. 54Sigara içmeyenlerin tükürük nitrozamin derişimle ri ise sırasıyla DMN, DENA ve Nitrozopirrolidin (NPyr) için; 0.0-0.7, 0.0-0.5, 9.6-16.2 ug/1 iken; tiryakiler de 2.7-4.0, 18.4-28.1, 51.0-65.0 ug/1 olduğu bulundu. Sigara içenlerle içmeyenlerin tükürük nitrit ve nitrozamin düzeyleri arasındaki farklar; sigara duma nındaki nitrit ve nitrozaminlerin içim sırasında tükü rüğe geçtiğini kanıtlamaktadır. Sıçan karaciğer mikrozom kesitiyle nitrit ve si gara nitrozaminleri etkileştirilip UV-VIS fark spektrum ları alındı. Bunun sonucu; nitrit ve nitrozaminlerin Sitokrom P-450'ye bağlanarak Cyt P-450-N0 kompleksi oluşturduğu ve bunun Cyt P-420-N0 kompleksine dönüştü ğü saptandı. Sigara içmeyen erkek ve bayanların eritrosit GSH düzeyleri sırasıyla; 76.3-5.0, 78.8-3.4; içenlerin- ki 127.8-4.3, 108. 9^6. 6 mg GSH/dl eritrosit olarak bu lundu. Sıçanlara nitrit ve sigara nitrozaminleri enjek te edilerek, kanlarında GSH düzeyleri saptandı. Nitrit enjeksiyonu öncesi; 135 mg GSH/dl eritrosit iken, son rası 156.4 mg GSH/dl eritrosit değerine ulaştığı bulundu. Nitrozamin enjeksiyonu öncesi GSH düzeyi 115.2 mg/dl eritrosit iken, sonrası 132.6 mg/dl eritrosit olarak bulundu. Bu sonuçlar; sigara içiminin GSH dengesini boz duğunu göstermektedir. 55

7. SUMMARY In this study; the effects of nitrosamines of most widely used Turkish cigarettes on rat liver mic rosome Cytochrome P-450 was investigated, and the le vels of nitrite and nitrosamines in the saliva of smokers and nonsmokers was compared. Effects of smoking on the important detoxification compound Glutation(GSH) was investigated. The purified nitrosamines from 5 Turkish ciga rettes and the measured concentrations of the Diethyl- nitrosamine (DENA) and Dimethylnitrosamine (DMN) by using High Performance Liquid Chromtograph (HPLC) was founded to be 21. 1-0.0, ug/cigarette in Maltepe, 13.9- 12.5 ug/cigarette in Bafra, 6.2-0.0 ug/cigarette in Filter Bafra, 5.5-2.7 ug/cigarette in Lüks Bitlis, 3.4- 0.0 ug/cigarette in Tokat respectively. Moreover the concentrations of the Nitrosoanatabin (NAT) as one ©f the nonvolatile nitrosamine derivative in the Turkish ciga rettes was founded to be in relatively increasing man ner as below: Filter Bafra ( Lüks Bitlis ( Tokat / Bafra ( Maltepe, and the N-Nitrosonornicotine (NNN) was founded to be as Tokat ( Filter Bafra ( Lüks Bitlis ( Maltepe ( Bafra. The concentrations of nitrite in the saliva was founded to be 0.0-4.5 mg/1 in nonsmokers and 9.2-28.7 56The concentrations of DMN, DENA and N-Nitrosopir- rolidine (NPyr) were founded to be 0.0-0.7, 0.0-0.5, 9.6-16.2 ug/1 respectively in nonsmoker's saliva and were 2.7-4.0, 18.4-28.1, 51.0-65.0 ug/1 respectively in smoker's saliva. The difference between the levels of nitrite and nitrosamines in saliva have been shown that nitrite and nitrosamines in smoke have been transferred to the saliva during smoking. Nitrite and cigarette nitrosamines were incubated with rat liver microsome fractions and UV-VIS difference spectra was obtained. As a result of binding nitrosami nes and nitrite to Cyt P-450, the Cyt-P-450-N0 complex have been occured and this was changed to Cyt P-420-N0 complex. Erythrocyte GSH levels in smokers males and females were founded to be 127.8^4.3, 108.9^6.6 mg GSH/dl eryth rocyte respectively while GSH levels were 76.3-5.0, 78.8^3.4 mg GSH/dl erythrocyte in nonsmokers males and females respectively. The nitrite and cigarette nitrosamines were injec ted to the rats and their blood GSH levels were founded to be 156.4 mg and 132.6 mg respectively while the GSH values were 135 mg and 115. 2 mg respectively for each group before injection. 57These findings have been shown that cigarette smoking impaired the GSH mechanism in the body. 58