Tokat şartlarında ekim zamanlarının arpa çeşit ve hatlarında verim ve diğer agronomik özellikler üzerine etkisi

Abstract

- 33 5. ÖZET Bu araştırma 1988-89 vegetasyon döneminde Tokat şartlarında Tokat Meyvecilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü 'nün Kazova'da ki Deneme ve Üretme Alanı'nda yapılmıştır. Bu araştırmanın amacı Tokat yöresinde şeker pancarının ekim ve söküm zamanlarına bağlı olarak münavebeye girecek olan en uygun arpa çeşit ve hatlarının saptanmasıdır. Araştırmada 4 çeşit 36 hat kullanılmıştır. Araştırma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre ve dört teker- rürlü olarak kurulmuştur. Toplam 160+160(1 ekim zamanı 40x4+2 ekim zamanı 2 40x4) parselden oluşan denemenin parsel alanları 6: Om x 1m = 6.00 m2 'dir. Her parsele 6 sıra halinde ekim yapılmıştır. Ekimler 4.4.1989 ve 28.4.1989 tarihlerinde m 2 ye 300 bitki isabet edecek şekilde elle yapılmıştır. Ekim sırasında da parsellere 3 kg/da N ve 6 kg/da P2 05 hesabı ile gübre veril-miştir. Ayrıca 3 kg/da N da kardeşlenme sonunda verilmiştir. Araştırmada çeşitlerin tane verimi ve diğer önemli verim kom- ponentleri incelenmiştir. Denemede kullanılan çeşitler arasında başak boyu hariç tüm özellikler yönünüden önemli farklar saptanmıştır. Çalışmanın yapıldığı koşullarda ana verim komponentlerinden tek başak verimi, tane sayısı, bitki boyu tane verimini önemli ölçüde etkilememiştir. Diğer taraf- tan metrekarede ki başak sayısı, bin tane ağırlığı, başakçık sayısı, biyo lojik verim ve hasat indeksi de tane verimini olumlu ve önemli ölçüde etkilemiştir. Bir yıllık sonuçlara göre taneverimi bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunmuş, verim 453.50 - 73.90 kg/da arasında değişmiş tir. En yüksek tane verimi 453.50 kg/da ile 5 numaralı hattan en düşük ise 73.90 kg/da ile 27 numaralı hattan elde edilmiştir. Araştırmanın bu tek yıllık sonuçlarına dayanarak Tokat bölgesi için herhangi bir çeşit önermek mümkün değildir. Çalışmanın daha uzun süre tekrarlanarak uygun çeşitlerin ve ekim zamanının belirlenmesi gerekmektedir.

- 34 -r 6.. SUMMARY This research was carried out in 1988-89 during the vegetation period in Tokat conditions in the Research Farm of Fruit Production Station in Kazova. The aim of this study was to determine the most suitable barley varieties and lines after cultivation of sugar beet in rotation with the sowing and harvesting date of this crop. Totally four varieties and the 36 lines of barley were used in this experiment. The research was planned in randomized complete block designe with four replications. It consisted of 160+160(The first sowing time 40x4 + The second sowing time 40x4) plots. Each plot size was 6 by 1 meter in wich there were six rows. Barley seeds were sown on 4 April 1989 and 28 April 1989 and allocated 300 seed per square meters by hand. Fertilizer treatments were applied 6 kg/da P 0 and 3 kg/da N during the sowing time and additional 3 kg/da 2 5 N was provided at the end of tillering. In this study, yields of grain and the other important yield components of varieties were measured. Significant differences were determined among the varieties for all characters except spike height. The effects of seed yield per ear, number of seed per ear and plant height of which are from main yield components to grain yield were not significantly important in the experimental conditions. On the other hand, number of ears per square meter, number of spiklets per ear, 1000 seed weight, biological yield and harvest index have influenced to grain yield positively and significantly. According to the collected data of one year, it v/as observed that there were important differences among the varieties for grain yield. Grain yield of the varieties were changed from 73,90 kg/da to 453.50 kg/da. The highest grain yield 453.50 kg/da was obtained from line of number 5. Al thought the line of number 27 has produced the lowest grain yield with 73.90 kg/da. S- 35 - It is not logical to propose any barley variety for Tokat area accoding to this one year experimental result after sugar beet in the rotation. So in order to find out the most suitable variaties and the productive sowing time of barley those experiments have to be repeated a number of years in the future.