Elazığ çevresindeki üst maestrihtiyen-paleosen yaşlı birimlerin paleontolojik incelenmesi

Abstract

ÖZ'- Bu Yüksek Lisans Tes çalışmasında, Elasıg ili çevresin de yüzeyle yen Üst Maestrihtiyen- Tanesiyen yaşlı birimlerin paleontoio jik özellikleri incelenerek, bölgenin stratigrafi sine ve Kretase- Tersiyer geçişine ışık tutmak ama elama ıştır. Çalışma alanının en yaşlı birimi, mermerlerden oluşmuş Permo-Triyas yaşlı Keban Me taraorf itleridir. Bu birim üzerine tektonik dokanakla; Senoniyen yaşlı, derinlik- yarı der ini ik- yüsey kayaçları ve volkano- tortullardan oluşan Yüksekova Karmaşığı gelir. Bu çalışmada Harabe kayış Formasyonu olarak adlandırı lan. Üst Maestrihtiyen- Tanesiyen yaşlı birim, Yüksekova Karmaşığı üser inde açılı uyumsuzlukla yer alır. Orta Eosen- öligosen yaşlı ve fliş karakterindeki Kırkgeçit formasyonu ise. Harabe kayış formasyonu üser inde açılı uyumsus olarak örter. İnceleme alanının en genç birimini Kuvaterner yaşlı' alüvyonlar oluşturur. ayrıntılı paleontoio jik çalışmaların konusu olan ve genellikle kireçtaşı litolojisi ile temsil olunan Harabekayış formasyonunun mikroskobik incelemeleri sonucunda; Biyosparit (Orbitoides'li, Rudist'li, Gastropoda ' iı, Miliolidae ' ii. Daviesina'lı, Rotalia'lı, Discocyclina ' lı, Miscellanea 'lı, Alg'li), Fosilli îöikrit, Fosilli intrasparit, Fosilli biyoin- trasparit, Dolosparit, Dolomikrit gibi mikrobiyofasiyes ve mikrofasiyesler içerdiği saptanmıştır. Çalışma alanında yer yer görülen Dan iyen yaşlı karasal ve denizel çakıltaşları, Yüksekova Karmaşığı üzerinde açılı uyumsuzlukla örter. Bu çakıltaşlarından karasal olanları keskin dokanakla Tanesiyen yaşlı kireçtaşlarına geçerler. Denizel olanları ise, Dan iyen kireçtaşiarınm taban çakıltaşı niteliğindedir. Bu çakı ltaş lar inin paleocograf yadaki yerel su üstü olma olaylarına bağlı olarak geliştiği düşünülmüş ve kireçtaşları ile aynı formasyon adı altında to planı İm ıştır. Harabekayış formasyonu kireçtaşiarınm m ikro paleonto io jik incelemeleri sonucunda. Maestrihtiyen yaşlı düşeylerde Orbitoides medius (D'ARCHIAC), Orbitoides apiculatus SCHLUMBERGER. Omphalocyclus maeroporus (LAMARCK),Hellenocyclina beotica RErCHEL, Lepidorbitodes minör CSCHLUMBERGER), Smoirtina cruysi DROOGER, Siderolites calcitrapoides LAMARCK gibi bentik foraminiferier gözlenmek tedir. Bu düşeyi Seandonea aff.saaaaitica DE CASTRO, Rotalia perovalis (TERQUEM), Sotalia s?., Mississippina sp., Anomalina sp., Eponides sp., Miiiolidae, Textularidae gibi bentik foram in if erler içeren Daniyen yaşlı düşeyler, bu dü şeyleri de idaliaa sınjarica GRIMSDALE, Mississippina binkhorsti (REÜSS), Daviesina danieli SMOÜT. Cuvillierina sireli ÎNÂ!<. Sotalia troc id if oralis LAMARCK, Rotalia perovalis (TERQUEM). Kathina selveri SMOÜT. Miscellanea aıiscella (D'ARCHIAC ve HAÎM5), Planorbulina aff.antiqua MANGIB, Discocyclina seunesi DOUViLLE, Orbitoclypeus sp., âsilina sp., Linderina sp., Operculina sp., Triloculina sp., Eponides sp., Milioildae, Textularidae gibi bentik f oraminiferieri içeren Tanesiyen yaşlı düşeyler izlemektedir. Bu bentik foram in if erlerden stratigraf ik ve paleontolo- jik açıdan önemli olanlar üzerinde sistematik incelemeler yapılmıştır. Saptanan bu foram in if erlere göre Harabe kayış formasyonu, Maestrihtiyen- Tanesiyen yaşında olup, mikrobiyo- fasiyes ösellliklerine göre resif-resif gerisi ortamlarında cökelmiştir.