Çaltı Gronitayidi`nin (İliç-Erzincan) petrolojisi

Abstract

ÖZET Divriği (Sivas) - İliç (Erzincan) arasında yaralan Kretase-Paleosen yaşlı Çaltı granitoyidi, yörede Munzur kireçtaşı ile Eriç Ofiyolitli Karışığı'nı kesen plütonik bir sokulumdur. Birim, Neojen yaşlı Kemah Formasyonu tarafından uyumsuzlukla örtülmüştür. Munzur Kireçtaşı, Triyas -Îura-Kretase zaman aralığında çökelmiş platform türü kar bonatlardan oluşmaktadır. Çaltı granitoyidiyle olan kontaktlarında kontakt met amorfiz maya uğramıştır.» Genellikle Eriç Ofiyolitli Karışığı Üzerine bindir meli konumlu, bazen ofiyolitlerin kireç taşları Üzerine itildiği ve yer yer de ofiyolitler içinde gömülü bloklar şeklinde yeraldığı görülür. Kretase yerleşimli ofiyolitlerin Çaltı granitoyidiyle olan kontaktlarında silisleşmeler şeklinde kontakt metamorfizmaya uğradıkları görülür. Ofiyolitler bölgeye yerleşimleriyle bölgenin jeodinamik evriminde en önemli rolü üstlenmişlerdir. Sahada görülen faylanmalar, bindirme ve ters f aylanma lar şeklinde KD-GB, KB-GD yönlerinde gelişmişlerdir. Diğer yapısal unsurlar sahada pek belirgin olarak görülmemektedir. Ancak, sokulumun etkisiyle yan kayaçlarda radyal ve ışınsal denilebilecek faylanmalar gelişmiştir. Çaltı granitoyidi tonalit, granodiyorit, kuvarsdiyorit ve bunların porfirleri türü kayaçlardan oluşmaktadır. Ayrıca içinde cm ve m boyutlarında mafik magmatik enklavlara (İME) rastlanır. Granitoyidi oluşturan kayaçlarda mafik mineral olarak hornblend ve biyotit görülür. Bu mafik mineraller içinde iğnemsi apatit mineral kapanımları yeralır. Ayrıca bu kayaçların içinde gelişen mixing dokuları granitoyi- din mafik ve felsik karakterde iki magmanın homojen karışmasıyla oluşan hibrid bir magma ürünü olduğunu göstermektedir. Bunu ana element, eser element ve nadir toprak element jeo kimya verileri de desteklemektedir. Veriler, Çaltı granito- yidinin oluşumunda kafemik (CAFEM), kalk-alkalin (CALK) karakterli homojen bir karışım magmasının (magma mixing)etkin olduğunu göstermiştir. I-tipindeki granitoyidin Nb- Si02, Y-Sİ02, Yb-SiOg, Nb-Y, Rb-Y+Nb ve Rb-Si02 diyagramları ile volkanik yayla ilgili bir j eneze sahip olduğu ortaya çıkmaktadır. Bütün bu veriler, bölgede bir dalma-batma mekanizmasının geliştiğini ve henüz ortaya konulmamış bu mekanizmaya bağlı cevherleşmelerin bulunabileceğini düşün dürmektedir.