Bazı Vicia L. türlerinde sitolojik araştırmalar

Abstract

ÖZET DOKTORA TEZİ BAZI Vicia L. TÜRLERİNDE SİTOLOJİK ARAŞTIRMALAR Nükhet AKPINAR Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman Prof. Dr. Rahmi BİLALO?LU Bu çalışmada, Sivas ilinde yayılış gösteren Vicia L. türlerinin ve V. sativa'nm bazı ıslah hatlarının kromozom sayılan, çekirdek DNA içerikleri ve çekirdek alanları araştırılmıştır. Vicia türlerinin temel kromozom sayılarının x=5, 6 ve 7 olduğu bulunmuştur. Temel kromozom sayısının, V.canescens'de x=5, V.hyrcanica, V.hybrida, V.sativa subsp. nigra var. nigra, V.sativa subsp. amphicarpa ve V.sativdm& bazı ıslah hatlarında x=6, V.cracca subsp. cracca, V.cracca subsp. tenuifolia, V.sepium, V.peregrina ve V.galilaea'de x=7 olduğu saptanmıştır. V.hybrida ve V.canescens türlerinde Robertson fasyonlarının kromozom sayısında azalmaya neden olduğu gözlenmiştir. Vicia türlerinin DNA içeriğinde önemli bir varyasyon saptanmıştır. V.peregrina' da çekirdek DNA içeriğinin 70.75 (arb. units), V.sativa 20.1 hattında çekirdek DNA içeriğinin 13.93 (arb.units) olduğu bulunmuştur. DNA içeriğindeki varyasyon, kromozom sayısından bağımsız olarak değişmektedir. Yani, türlerin kromozom sayısı ile DNA içeriği arasında bir ilişkinin olmadığı gözlenmiştir. Ancak, Vicia türlerinin DNA içeriğinin, çekirdek alanları ve kromozom uzunlukları ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Vicia türlerinin mitotik indeksleri de saptanarak türler arasında mitotik indeks yönünden gözlenen varyasyonun bir dereceye kadar DNA içeriği ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Değişik bölgelerden toplanan her bir türün farklı populasyonları arasında, DNA içeriği ve çekirdek alam yönünden bir varyasyon saptanamamıştır. Anahtar Kelimeler: Vicia, Karyotip Analizi, Çekirdek DNA içeriği, Çekirdek Alanı, Mikrospektrofotometre

u SUMMARY Ph. D. CYTOLOGYCAL INVESTIGATIONS ON SOME Vida L. SPECIES Nükhet AKPINAR Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biology Supervisor Prof.Dr. Rahmi BİLALO?LU In this study, the chromosome numbers, the nuclear DNA contents and the nuclear areas of Vicia L. species which are spread over Sivas and some of improvement lines of V. sativa have been investigated. It has been found that basic chromosome numbers of Vicia species are x=5, 6 and 7. Basic chromosome numbers have been established as follow; V.canescens x=5, V.hyrcanica, V.hybrida, V.sativa subsp. nigra var. nigra, V.sativa subsp. amphicarpa and some of improvement lines of V. sativa x=6, V.cracca subsp. cracca, V.cracca subsp. tenuifolia, V.sepium, V.peregrina and V.galilaea x=7. It has been observed that Robertsonian fusions caused to decrease on chromosome numbers in V. hybrida and V. canescens. A significant variation in the DNA content of Vicia species has been established. Nuclear DNA contents have been found in V.peregrina as 70.75 (arb. units), in line 20.1 of V. sativa as 13.93 (arb. units). The variation in DNA content varied independently from the chromosome numbers. Namely, no apparent correlation was observed between the chromosome numbers and DNA contents of species. However, it has been observed that the DNA contents of Vicia species are related to the nuclear areas and the chromosome lengths. The mitotic indexes of Vicia species have also been established and it has been determinated that the variation observed among the Vicia species, in regard to mitotic indexes, are related to DNA content to some extent. No variation has been established, in regard to the DNA contents and the nuclear areas among different populations of each species collected from various regions. Key Words: Vicia, Karyotype Analysis, Nuclear DNA content, Nuclear Area, Microspectrophotometer