Süreyyabey Barajı (Yozgat-Çekerek) baraj yerinin mühendislik jeolojisi incelemesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Süreyyabey Barajı (Yozgat-Çekerek) Baraj Yerinin Mühendislik Jeolojisi İncelemesi Haydar ALPAT Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ergun Karacan Çalışma alanı Yozgat ili Çekerek ilçesinin 6 km. güney doğusunda, Çekerek Irmağı üzerinde yer almaktadır. Süreyyabey barajı aks yerinde ana kaya olarak Üst Kretase yaşlı ofiyolitik melanj yer almaktadır. Ofiyolitik melanj üzerinde ise uyumsuz olarak Kuvaterner yaşlı alüvyon - yamaç molozu - birikinti konisi bulunmaktadır. Bu çalışmada Süreyyabey Barajı aks yerindeki kayaçların mühendislik jeolojisi özelliklerinin incelenmesi ve inşaat uygulamaları açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Mühendislik jeolojisi çalışmaları, baraj aks yeri Sayaçlarının taşıma gücü, nokta yük, tek eksenli basma ve çekme (Brazilian) dayanımı, geçirimlilik, kayaç kütlesi ve kayaç malzeme özelliklerinin değerlendirilmesi, süreksizliklerin jeoteknik özelliklerinin belirlenmesi, baraj gövdesinde ve barajla ilgili yapıların inşasında kullanılacak doğal yapı malzemelerinin temini ve kullanılabilirliğinin araştırılmasını kapsamaktadır. Temel araştırmalan için baraj aks yerinde 11 adet, menba aksında 13 adet, mansap aksında ise 9 adet düşey temel sondaj kuyusu açılmıştır. Sondaj kuyularında olası su sızıntısı ve kaçak zonlarını belirlemek amacıyla basınçlı su deneyleri yapılmıştır. Alüvyon üzerinde açılan sondajlarda alüvyonun taşıma gücü yönünden sıkılığını belirlemek için penetrasyon deneyleri yapılmıştır. Sondajlarda sağlanan karot örnekleri üzerinde uygulanan nokta yükleme, çekme (brazilian), tek eksenli sıkışma deneyleri ve Schmidt çekici ile kayaçların dayanım özellikleri belirlenip değerlendirilmiştir. Baraj inşasında kullanılacak doğal yapı malzeme alanları saptanmış, bu malzemeler geçirimli, geçirimsiz ve kaya malzeme olarak gruplandırılıp indeks özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca barajın yapılacağı bölgenin depremselliği değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler : Baraj Mühendislik Jeolojisi Zemin Mekaniği Kaya Rock

ABSTRACT I M.Sc. Thesis * ENGINEERING GEOLOGICAL INVESTIGATION OF THE SÜREYYABEY (YOZGAT - ÇEKEREK) DAM SITE Haydar ALPAT Cumhuriyet University* Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering, Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Ergun KARACAN The study area is located on the Çekerek river valley 6 km. to the southeast of tie Çekerek province center of Yozgat. The basement rocks at the Süreyyabey dam site are Upper Cretaceous ophiolitic melange. Quaternary alluvium - slope wash - alluvial fan overlie conformabl the ophiolitic melange. Within ^ie scope of this study, engineering geological investigation of the rocks at the Süreyya dam site were carried out and the data obtained were evaluated from the point of construction. Engineering geological studies comprises, the determination of the bearing capacity, point load, uni-axial compression and tension (brazilian) strength values, permeability, mass and rock material properties of the rocks at the dam site, geothecnica! properties of the joints, and survey and determination of the convinience of the natural building materia! to be used for dam and other buildings. 11 boreholes at dam axis, 13 boreholes at tie upstream axis, and 9 boreholes at downstream axis were drilled to Investigate the properties of the basement rocks. To determine leakage zones water pressure tests were carried aut in the boreholes. In the boreholes drilled in tie alluvium, to determine tha bearing capacity of the alluvium penetrat'on tests were done. The strength characteristics were determined on the core samples from the boreholes by means of point load, tension (brazilian), uni-axial compression and Schmidt hammer tests and tie tests results were evaluated. The sites of the natural building materials to be used for dam were studied, the materials were classified as pervious, impervious and rock materials, and index properties were determined. The region that the dam is to be constructed were also evaluated from tie point of earthquake. Key Words : Dam Engineering Geology Soil Mechanics Rock Material