Çanakkale ilinde domates stolbur hastalığının yaygınlık durumunun belirlenmesi ve hastalığın aşı yoluyla, küskütle ve tohumla taşınma oranlarının saptanması

Abstract

öz Bu çalışma, Çanakkale ilinde yetiştirilen domates ekim alanlarında sorun oluşturan stolbur hastalığının yaygınlığını belirlemek ve bu hastalığın aşı. küsküt ve tohumla taşınma oranlarını saptamak için 2002 - 2003 yıllarında yürütülmüştür. Bu amaçla, 2002 yılında Çanakkale ilinde domatesin yoğun olarak yetiştirildiği alanlarda sörvey çalışması yapılmıştır. 2003 yılında ise Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi'ne ait uygulama bahçesinde taşıma denemeleri kurulmuştur. Denemede aşı yoluyla taşınma için 25, küsküt ile taşınma için 20 bitki kullanılmıştır. Ayrıca tohumla taşınmayı belirlemek amacıyla infekteli bir bitkiden elde edilen 160 tohum ekilmiştir. Çalışmada stolbur hastalığının aşıyla, küskütle ve tohumla taşınma oranlarının belirlenmesine çalışılmıştır. Yapılan sörvey çalışması sonucunda bölgede stolbur hastalığının 2002 yılı içinde ortalama infeksiyon oranı % 0,38 olarak belirlenmiştir. Taşıma denemelerinde ise hastalığın aşı yoluyla % 96 oranında, küsküt ile % 85,7 oranında taşındığı; tohum yoluyla ise taşınmanın olmadığı saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Stolbur, Domates, Fitoplazma, Çanakkale, Sörvey.

ABSTRACT This study was conducted to determine transmission of stolbur disease by grafting, dodder and seed in tomato. In addition, epidemic of stolbur in tomato fields of Çanakkale Province was also determined. For this purpose, a survey was carried out in extensively tomato grown areas of Çanakkale Province in 2002. Disease transmission experiments were conducted in Experimental Field of Agricultural Faculty of Çanakkale Onsekiz Mart University in 2003. 25 and 20 plants were used for transmission by grafting and dodder, respectively. In addition, 160 seeds obtained from infected plants were sown to determine` seed transmission. Transmission rates of stolbur disease by grafting, dodder and seed were determined. The results from the survey in 2002 indicated that average infection rate in the region was found to be 0.38 %. The results of transmission experiments showed that transmission, rates by grafting and dodder were 96 % and 85.7 %, respectively. However, there was no disease transmission by seed. Key Words: Stolbur, Tomato, Phytoplasma, Çanakkale, Survey.