Yöneticilerin sorgu ihtiyaçları için akıllı vekillerin kullanımı

Abstract

YÖNETİCİLERİN SORGU İHTİYÂÇLARI İÇİN AKILLI VEKİLLERİN KULLANIMI ÖZ Bu çalışmada erişilebilecek bilgilerin fiziksel olarak birbirinden ayrılması, ve biçim olarak farklılanması kriterleri göz önüne alınarak, üniversitedeki yönetici seviyesindeki kullanıcıların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için bir uygulama geliştirilmiştir. Yöneticilerin sorgularım doğal dilde girebilmesi sağlanarak, farklı ortamlara özel arama stratejilerinden yalıtılmıştır. Uygulamada akıllı vekil mimarisi kullanılmıştır. Vekiller, üniversite dahilindeki veritabanlarından, dokümanlardan ve web üzerinden arama yapabilmektedir. Arama sonuçlan bir aracı vekil vasıtasıyla kullanıcıya gönderilmektedir. Uygulamanın dokümanlar üzerindeki arama modülü ayrıntılı olarak incelenmiştir. Dokümanlar, sistemdeki sözlükten alman anahtar kelimeler şeklinde temsil edilmektedir. Sözlükteki kelimeler, farklı kümelerin altında bulanık olarak birbirleriyle ilişkilidir. Arama sırasında bulanık bilgi çıkarma modeli kullanılmaktadır. Soru terimlerinin genişletilmesinin kullanıcıya da bırakılabilmesi, arama stratejisinin değiştirilebilmesine olanak sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Akıllı vekil, bilgi erişim, bulanık mantık.

USING INTELLIGENT AGENTS FOR QUERY NEEDS OF MANAGERS ABSTRACT In this thesis, an application has been developed to provide information needs of managers in university considering that informations to be retrieved are separated physically and in different formats.Allowing the managers to query in natural language, they huvc been insulated from searching strategics that arc spcsific to domains. In the work, intelligent agent architecture has been used. The agents arc capable of searching in databases of the system, in documents and on web. Searching results are sent to user by a mediator. Document retrieval module of application has been examined more dctnilcd.Thc documents arc represented as index terms which were taken from the thesaurus. The index terms in thesaurus are associated to each other by fuzzy relational degrees.Fuzzy information retrieval model is used in the serching process. Allowing users to expand the query terms gives the chance to users to change searching strategies. Keywords: Intelligent agent, information retrieval, fuzzy logic II