Çanakkale Boğazı`ndaki bazı balık türlerinin mikrobiyal kalitesi üzerine bir araştırma

Abstract

oz Bu tezde 03.06.04 - 24.08.04 tarihleri arasında Çanakkale Boğaza' ndan avlanan ve Merkez-liman bölgesinde satışa sunulan Scomber japonicus (Kolyoz), Trachurus trachurus (İstavrit) ve Spondyliosoma cantharus (Sarıgöz) türlerinin sindirim sistemi (mide-bağırsak) ile solungaçlarının bazı bakteriyolojik özellikleri araştırılmıştır. Bu amaçla toplam 27 adet balık örneğinin hem sindirim sistemi, hem de solungaçlarında toplam aerobik mezofilik bakteri, psikrofil bakteri, toplam koliform, fekal koliform bakteri, Staphylococcus aureus, Pseudomonas sp. ve Aeromonas sp. bakteri sayımlan yapılmış ve tipik Escherichia coli ile Salmonella sp. aranmıştır. Araştırmada ayrıca 06.07.04 - 24.08.04 tarihleri arasında balıkçı teknelerinin beklediği limandan ve teknelerin livarından su örnekleri alınmış ve aynı bakteri grupları yönünden incelenmiştir. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında incelenen kolyoz, istavrit ve sarıgöz türleri sindirim sisteminde tespit edilen ortalama bakteri sayılarına göre (en yüksek değerden en düşük değere doğru) kendi aralarında sıralanmıştır. Buna göre; Haziran ve Temmuz aylarında sıralama kolyoz, istavrit ve sarıgöz, Ağustos ayında ise sarıgöz, kolyoz ve istavrit olarak belirlenmiştir. Yine, üç ay boyunca balık türleri solungaçlarda belirlenen ortalama bakteri sayılarına göre (en yüksek değerden en düşük değere doğru) kendi aralarında; Haziran ayında istavrit, kolyoz, sarıgöz; Temmuz ayında kolyoz, istavrit, sarıgöz, Ağustos ayında ise sarıgöz, kolyoz ve istavrit olarak sıralanmıştır. Temmuz ve Ağustos aylarında incelenen liman ve livar su örnekleri tespit edilen bakteri sayılarına göre kendi aralarında değerlendirildiğinde; Temmuz ayında livar su örneklerindeki toplam aerobik mezofil ve psikrofil bakteri sayılan liman su örneklerindeki sayıya göre daha yüksek bulunmuştur. Buna karşın, liman su örneklerindeki toplam koliform ve fekal koliform bakteri sayılan livar su örneklerinde belirlenen sayıdan daha fazladır. Ağustos ayında ise liman ve livar su örneklerindeki toplam aerobik mezofilik ve toplam koliform bakteri sayılan birbirine oldukça yakın değerlerdedir. Bununla birlikte, liman su örneklerinde bulunan fekal koliform bakteri sayısının livar su örneklerinde belirlenen sayıdan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Scomber japonicus, Trachurus trachurus, Spondyliosoma cantharus, toplam aerobik mezofilik bakteri, psikrofil bakteri, toplam koliform bakteri, fekal koliform bakteri, S. aureus, Pseudomonas sp., Aeromonas sp., tipik E. coli, Salmonella sp., liman ve livar su örnekleri. I

ABSTRACT In this thesis, some bacteriological characteristics of the digestive system and the gills of Scomber japonicus, Trachurus trachurus and Spondyliosoma cantharus species which were caught from the Dardanelles and saled in the Centre-harbour region between 03.06.04 - 24.08.04 were investigated. For this aim, total aerobic mesopbilic, psychrophilic, total coliform and fecal coliform bacteria, Staphylococcus aureus, Pseudomonas sp., Aeromonas sp. counts were done and typical Escherichia coli and Salmonella sp. were searched in total 27 fish samples. Furthermore, harbour and fishing boat water were also analysed for the same bacteria between 06.07.04 - 24.08.04 because of the thinking of keeping fish in water of the fishing boat protects the animate form of the fish. Fish species examined in June, July and August were set in according to the average of the bacteria counts determined in the digestive systems (from the highest to the lowest value); Scomber japonicus, Trachurus trachurus and Spondyliosoma cantharus in June and July, Spondyliosoma cantharus, Scomber japonicus and Trachurus trachurus in August. However, in these months fish species were set in according to the average of the bacteria counts determined in the gills (from the highest to the lowest value); Trachurus trachurus, Scomber japonicus, Spondyliosoma cantharus in June, Scomber japonicus, Trachurus trachurus and Spondyliosoma cantharus in July and Spondyliosoma cantharus, Scomber japonicus and Trachurus trachurus in August. When the harbour and the boat water samples examined in July and August were utilized each other for the bacteria counts; In July, total aerobic mesopbilic and psychrophilic bacteria counts in the boat water samples were found more higher than in the harbour water. However, total coliform and fecal coliform bacteria counts in the harbour water samples were more than in the boat water samples. In August, total aerobic mesopbilic and total coliform bacteria counts determined in the harbour and the boat water samples were resembled each other. In spite of this, the fecal coliform bacteria counts in the harbour water samples were found much more than in the boat water samples. Key Words: Scomber japonicus, Trachurus trachurus, Spondyliosoma cantharus, total aerobic bacteria, psychrophilic bacteria, total coliform bacteria, fecal coliform bacteria, S. aureus, Pseudomonas sp., Aeromonas sp., typical E. coli, Salmonella sp., harbour and boat water. n