Çeliklerde aşınmaya etki eden faktörlerin incelenmesi

Abstract

IV ÖZET Yüksek Lisans Tezi ÇELİKLERDE AŞINMAYA ETKİ EDEN FATÖRLERTNİN İNCELENMESİ Ahmet YÜCEL Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makina Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Burhan SELÇUK Bu çalışmada, metal çiftleri için teknik kuru sürtünmedeki noktasal temaslı adhezif aşınma iki adımda ele alındı. Birinci adımda, DIN C35 - 16MnCr5 çifti için temas yükü, kayma süresi, devir, sertlik, yüzey pürüzlülüğü, sıcaklık ve ısıl işlemin aşınma miktarı ve sürtünme kuvvetiyle olan bağıntısı araştırıldı. Benzer çalışmalara paralel sonuçlar bulundu. İkinci adımda ise, istatistiksel bir yöntem olan Cevap Yüzey Metodu (CYM) ile modellemeye gidilerek DIN C22, Ck45, Cf53, 210Cr46 ve 16MnCr5 çelikleri ile bir dizi deney yapıldı. Deneylerden alman sonuçların analizi ile model elde edildi. Deney sonuçlan ile modelden elde edilen tahmini sonuçlar arasında %98 uyum gözlendi. Yazılan bir bilgisayar programında kullanılan bu model ile aşınmanın simülasyonu yapıldı. Sonuç olarak triboteknik sistemlerde, sürtünme faktörlerinin aşınma üzerine olan etkilerini CYM ile gözlemek mümkündür. ANAHTAR KELİMELER: Aşınma / Noktasal temas / Cevap Yüzey Metodu / Simülasyon

SUMMARY M. Sc. Thesis THE INVESTIGATION OF THE FACTORS EFFECTING WEAR IN STEEL Ahmet YÜCEL Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Mechanical Engineering Supervisor: Dr. Burhan SELÇUK In this work, dry friction and contact adhesive wear between two pieces are studied in two steps. In the first step, C35 and 16MnCr5 steels were used. On a pair of this steel pieces, the effects of contact load, sliding time, RPM, hardness, surface roughness, temperature, and heat treatment on wear and friction force were studied and related results are obtained as the similar studies. In next step Response Surface Methodology (RSM) is used on C22, Ck45, Cf53, 210Cr46 and 16MnCr5 steels. Experimental results were analyzed to develop a model. It was observed that there was an accord in %98 value between experimental results and prediction of the model. A computer program was written by using this model to make a Wear Simulation. As a result of tribosystems in which RSM can be used to observe and optimize wear and system parameters. KEY WORDS: Wear / Point contact / Response Surface Methodology / Simulation TEC. YÜKSEKÖ?RETİM KURULU B0KÛMAN1ASY0N MERWW