Bazı fiziksel ve kimyasal mutajenlerin Botrytis cinerea (Pers. )`nın biyolojisine ve domatesteki patojenitisine etkilerinin araştırılması

Abstract

ÖZBotrytis cinerea Pers. (anamorf; Botryotinia fuckeliana (De Bary) Whetzel),tüm dünya yüzeyine yayılmış kapalı ve açık ortamda yetiştirilen süs bitkilerini,sebze ve meyveleri içine alan 235'ten fazla ekonomik öneme sahip bitkilerde büyükkayıplara yol açabilen, hasat öncesi ve sonrasında görülebilen bir bitki patojenidir.Hastalık domates bitkisinde hasat sonuna doğru infeksiyon oluşturarak ürünü hasatedilemez hale getirmektedir. B. cinerea ile savaşımda bir çok fungusit kullanılmış,ancak patojenin bu fungusitlere karşı dayanıklılık oluşturması hastalıkla savaşımızorlaştırmaktadır. Alternatif mücadale yöntemlerinin denendiği patojene karşımutasyona sebep olabileceği düşünülen bir takım fiziksel ve kimyasal mutajenlerinetkisi belirlenmemiştir.Bu çalışmada amacı bazı fiziksel (Ultraviole radyasyon ve Elektro ManyetikAlan) ve kimyasal (Kafein ve Kolhisin) mutajenlerin B. cinerea'nın biyolojisine vepatojenitesine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Kafein, kolhisin, Ultravioleradyason ve Elektro Manyetik Alan mutajenlerinin denendiği çalışmada, kimyasalmutajenlerden kafeinin fungusun spor verimi, çimlenmesi ve çim borusu uzunluğuüzerine etkili olduğu, 1000 ve 3000 ppm dozlarından sonra ise koloni gelişimindeinhibisyon oluşturduğu saptanmıştır. Mutajenin patojenitesine etkisi ise 300 ppm veüzeri dozlarda görülmüştür. Genel olarak doz serisi arttıkça fungusun kolonigelişimi, spor verimi, çim borusu uzunluğu ve patojenitesinde azalma olduğusaptanmıştır. Kolhisin, fungusun spor verimine etkili olmamış, koloni gelişimine,çim borusu uzunluğu ve patojenite üzerine etkili olmuştur. Fungusun hastalandırmayeteneği 100 ppm'den itibaren azalmış ve koloni gelişimi ise sadece 3000 ppm'deazalmıştır.Fiziksel mutajenlerden olan 350-400 nm Ultraviyole (UV) radyasyon, B.cinerea'nın sadece spor çimlenmesini etkilemiş; koloni gelişimi ve patojenitesiüzerinde etkisi görülmemiştir. UV radyasyona maruz bırakılan (1 dk) sporların 24saat sonraki çimlenme verilerinde, sayılan 400 spordan sadece 7 tanesi çimlenmiştir.Yüksek dozlarda ise hiç çimlenme görülmemiştir. Elektromanyetik alanın (EMA) B.cinerea'nın farklı fungal dönemler üzerine etkisi ise istatistiki olarak önemsizbulunmuştur.IAraştırma sonuçlarına göre süs bitkisi, sebze ve meyvelerden oluşan birçokbitkide önemli kalite ve verim kayıplarına yol açan B. cinerea'nın farklı gelişimevrelerine ve fungusun patojenitesine olan etkileri saptanmıştır. Yapılan çalışmanıngelecekte dayanıklılık oluşturan, yüksek virülense sahip bireylerin ortaya çıkmasıgibi karşılaşılabilecek sorunlara ışık tutacağı düşünülmektedir.II

ABSTRACTBotrytis cinerea Pers. (anamorf; Botryotinia fuckeliana (De Bary) Whetzel) is acosmopolite plant pathogen causing disease in 235 hosts containing ornamentalplants, vegetables and fruits cultivated in closed and open areas and can be seen pre-and post-harvest. Disease infections towards the harvest of tomato fruits can causedecay and decrease marketing value. Many fungisites were used to control thedevastating pathogen, B. cinerea,but pathogen has developed resistance toward thesefungicides causing difficulty in control of the disease. Alternative control methodsemploying some chemical and physical has not been studied previously, therefore,we aimed to investigate the effects of some physical and chemical mutagens on thebiology and patogenicity of B. cinerea. In this study 4 different mutagens wereemployed; chemical mutagen of caffeine is effected on fungus spore germination,spor yield and spore germ tube elongation, over 1000 and 3000 ppm dosage colonygrowth was inhibited. The effect of fungus pathogenicity was seen on 300 ppm andover dosages. When the dosage series were increased, fungus colony growth, sporeyield, germ tube elongation and pathogenicity were decreased. Chemical mutagen ofcolchicine did not effect fungus spore yield although colchicine is effect on colonygrowth, germ tube elongation and pathogenicity. Fungus pathogenicity wasdecreased from 100 ppm and colony growth was decreased only 3000 ppm.Physical mutagen, 350-400 nm Ultraviolet (UV) radiation effect was seen onlyspore germination. At 1 moment, the least UV dosage, only 7 number from counted400 spore were germinated. At higher dosages any germination was not seen. UVradiation only effect on fungi spore although colony growth and pathogenicity werenot. Electromagnetic Field (EMF) of B. cinerea?s different fungal stages is notimportant statistical dimention, was determined.The effects of the mutagens on the biology and pathogenicity of B. cinereawere investigated with this study. The results obtained from this reseach may be usedin future experiments on fungicide-resitant and high virulent strain.III