Juglonun (5-hidroksi-1,4-naftakinon) Swiss albino fare derisi üzerine etkileri: Işık ve elektromikroskobik bir çalışma

Abstract

ÖZET DOKTORA TEZİ JUGLONUN (5-HİDROKSİ-1,4-NAFTAKİNON) SVVİSS ALBİNO FARE DERİSİ ÜZERİNE ETKİLERİ: IŞIK VE ELEKTRONMİKROSKOBİK BİR ÇALIŞMA Munise Handan GÜNEŞ Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman Prof. Dr. Emel KOPTAGEL Çalışmamızda 60 adet ergin Swiss albino fare kullanılmıştır. Farelerin lokal uygulama yapılacak olan sırt bölgeleri tıraş edilmiştir. Kontrol grubunu oluşturan farelerin sırt bölgelerine sadece aseton lokal olarak uygulanırken, deney grubu l'i oluşturan farelere aseton içerisinde çözülen 1000 nmol juglon, deney grubu ll'yi oluşturan farelere 2000 nmol juglon uygulanmıştır. Fareler 4, 8, 16 ve 32 hafta sonunda dekapitasyon ile öldürülerek sırt derileri alındıktan sonra işık ve elektron mikroskop düzeyinde incelemeleri yapılmıştır. Dermişte bulunan mast hücreleri semikantitatif olarak sayılmıştır. Epidermiste; keratinositlerde mitokondrilerin krista yapılarında bozulmalar, sitoplazmik kayıplar, hücrelerarası bağlantılarda açılmalar ve oluşan bu boşluklarda madde birikimi ile nükleusların konturlarında bozulma ve çentiklenmenin yanı sıra keratinositlerde balonik dejenerasyon, intraepidermal vakuoller, epidermis-dermis sınırında vakuolizasyon, ayrıca epidermal hiperplazi, hiperkeratozis, akantozis, papillomatozis, hidropik dejenerasyon, mononükleer hücre infiltrasyonu, ülserasyon, hemoraji, bullar yapıların oluşumu ve atrofı görülmüştür. Dermişte ise; kan damarlarında dilatasyon, mononükleer hücre infiltrasyonu, ödem, hemoraji, yağ bezlerinde hipertrofi, kistik lezyonlar ve granülom doku oluşumu, mast hücrelerinde artış ve dermal atrofı dikkati çekmiştir. Çalışmamızda elde ettiğimiz bulguların bir çoğu doza ve özellikle uygulama süresine bağlı olarak artış göstermiştir. Sonuç olarak lokal juglon uygulaması farelerin sırt derilerinde çeşitli derecelerde değişiklik ve dejenerasyonlar yapmak suretiyle toksik etkiye neden olmuştur. Anahtar kelimeler. Deri, Juglon, Hasar, Toksik etki

SUMMARY Wise EFFECT OF JUGLONE (5-HIDROXY-1.4-NAPHTHOQUINONE) ON SKIN OF SWISS ALBINO MICE: LIGHT AND ELECTRONE MICROSCOPIC INVESTIGATION Munise Handan GÜNEŞ Cumhuriyet University Graduate School of Natura and Applied Sciences Department of Biology Supervisor Prof. Dr. Emel KOPTAGEL In this study, 60 adult Swiss albino mice were used. The backs of mice were carefully shaved with surgical clippers. All chemicals were applied topically five times weekly to the shaved area. Control group: Only acetone was appied topically to the saved area. First experimental group: 1000 nmol juglone, dissolved acetone, was applied topically to the shaved area. Second experimental group: 2000 nmol juglone, dissolved acetone, was applied topically to the shaved area. After 4, 8, 16 and 32 weeks, animals were decapitated and skin tissues from treated areas were taken for light and electrone microscobic investigations. The mast cell were counted semiquantitatively in all areas of the dermis. In epidermis; damage on mitocondrial krista in keratinocytes, cytoplasm losses, widen intercellular spaces within keratinocytes and substance accumulation in this spaces, notching and damage on margin of nucleus, ballooning degeneration in keratinocytes, vacuolization on limits of epidermis-dermis, intraepidermal vacuolization, epidermal hyperplasia, hyperceratosis, akantosis, papillomatosis, hydropic degeneration, mononuclear cell infiltration, ulceration, hemorrhage, bulla and atrophy have been observed. In dermis;dilatation of the dermal vessels, mononuclear cell infiltration, edema, hemorrhage, hypertrophy in sebaceous glands, kistic lesions, granuloma tissue formation, increase of mast cell numbers and dermal atrophy have been attracted. It has been established that most of the results were increased due to dose and in particular time. As a result, we can say that juglone treatment cause to toxic effect by various changes and degenerations on back skin of mice. Key words: Skin, Juglone, Damage, Toxic effect II