Hıdırlar (Çanakkale-Yenice) jeotermal sahasının hidrojeokimyasal özellikleri ve tektonizmayla ilişkisi

Abstract

Hıdırlar (Yenice-Çanakkale) Jeotermal Alanı, Biga Yarımadası'nın (KBTürkiye) güneydoğusunda yer alır. Bu alan, fay denetimli bir tektonosedimanterhavza görüntüsü sunan bir çöküntü alanının kuzeybatısında yer almaktadır.Çalışma alanında, yapılan 1/25 000 ölçeğindeki jeolojik haritasına görealanda beş farklı kaya birimi ayırtlanmıştır. Çalışma alanının temelini Alt-OrtaTriyas yaşlı Karakaya Kompleksi'ne ait Nilüfer Birimi oluşturmaktadır. Temelkayaların üzerinde uyumsuzlukla Üst Oligosen yaşlı Çakıroba granodiyoriti veÜst Oligosen yaşlı Çan Volkanitleri yer almaktadır. Neojen yaşlı ÖrencikFormasyonu ile Kuvaterner yaşlı yamaç molozları ve alüvyon çalışma alanındakitüm birimleri uyumsuz olarak üzerlemektedir.Alandaki ana tektonik hatlar genel olarak DKD-BGB gidişli ve bunlarıkesen KB-GD gidişli kırık hatlarıdır ve sıcak su çıkışları bu tektonik hatlarüzerinde yer almaktadır.Çalışma alanında üçü sıcak su ve ikisi soğuk su olmak üzere toplam beş suörnek lokasyonu seçilmiştir. Sıcak su kaynakları Kaynak, Sondaj ve Uyuz olarak,soğuk su kaynakları ise Soğuk 1 ve Soğuk 2 olarak isimlendirilmiştir. Sıcak sukaynakların çıkış sıcaklıkları Kaynak için 77,5 0C, Sondaj için 57,7 0C ve Uyuziçin 53,6 0C olarak belirlenmiştir.Yapılan hidrojeokimyasal çalışmalar sonucu sıcak sular Na-SO4 ve Na-SO4-HCO3, soğuk sular ise Ca-Mg-HCO3 lı su tipini yansıtmaktadırlar. Rezervuarsıcaklığının belirlenmesi için yapılan jeotermometre hesaplamalarında, Kaynakiçin 90 0C-163 0C, Sondaj için 81 0C-149 0C ve Uyuz için 83 0C-161 0Csıcaklıkları hesaplanmıştır.Bu çalışma kapsamında elde edilen sonuçlara göre, bölgede yükseksıcaklığa sahip akiferlerin bulunması beklenmektedir. Ancak, bu akiferlerinderinliği ve verimi hakkında ayrıntılı bilgiler elde edilebilmesi için jeofizikçalışmalar yapılmalı ve tüm verilerin birlikte değerlendirilmesi sonucundaaraştırma kuyuları açılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Hıdırlar, jeotermal, tektonik, hidrojeokimya, jeotermometre

Hıdırlar (Yenice-Çanakkale) Geothermal Field is located at the southeast ofthe Biga Peninsula (northwest Turkey). This field is at northwest of an east-westtrending depression area which may indicate a fault controlled tectonosedimentarybasin.According to 1/25000 scale geological map, five different lithological unitdetermined in the study area. Lower-Middle Triassic aged Nilüfer Unit ofKarakaya Complex constituted the basement of area. Late Oligocene agedÇakıroba granodiorite and Çan volcanic rocks overlie the basement metamorphicrocks with an unconformity. Neogene aged Örencik Formation and Quaternaryaged slope washes and alluvium overlie the entire older unit with anunconformity.At working area, major tectonic lines have ENE-WSW strike and they arecut by NW-SE strike tectonics lines. All thermal water spring are located on thesetectonic lines.Five water sampling location is selected in the Hıdırlar Geothermal Field.Three of them are thermal water which is named as Kaynak, Sondaj and Uyuz,two of them are cold water which is named as Soğuk 1 and Soğuk 2. The surfacetemperatures of thermal springs are determined as Kaynak=77,5 0C, Sondaj=57,70C and Uyuz=53,6 0C.According to the result of hydrogeochemical results thermal waters aregenerally Na-SO4 and Na-SO4-HCO3 water types. Cold waters in the area are Ca-Mg-HCO3 water types. Assessments of chemical geothermometers applied to thethermal waters, suggest that reservoir temperatures are 90 0C-163 0C for Kaynak,81 0C-149 0C for Sondaj and 83 0C-161 0C for Uyuz.In the scope of this study?s results, in the field it is expected that aquifershas high temperatures. But to understand detail information of the aquifers? depthand output, it has to be done geophysical studies and investigation wells.Keywords: Hıdırlar, geothermal, tectonic, hydrogeochemistry, geothermometer