Külcüler (Bayramiç-Çanakkale) jeotermal sahasının hidrojeokimyasal özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Külcüler Jeotermal alanı, Kuzey Anadolu Fayı'nın batı uzantıları ve BatıAnadolu Graben sisteminin birlikte etkiledigi Biga Yarımadası içinde yer alır.Çanakkale ili Bayramic ilçesinin yaklasık 17 km güneydogu kesiminde bulunanKülcüler (Bayramiç-Çanakkale) jeotermal kaynagı Biga Yarımadası'ndaki önemlijeotermal alanlardan biridir.Çalısma alanında Üst Oligosen yaslı granitik kayaçlar (Evciler Plütonu) ileÇan volkanikleri olarak adlandırılan andezit, tüf ve bazaltik birimler yeralmaktadır. Granitik kayaçlar volkanik kayaçları kesmektedir. Kuvaterner yaslıalüvyon çökeller ise bu birimlerin üzerine uyumsuz bir dokanakla yerlesmistir.Çalısma alanında termal suların ortalama debisi 5 lt/sn olup yüzeyeçıktıkları Külcüler köyü mevkiinde kullanıma açık olan bir kaplıca bulunmaktadır.Külcüler kaplıcasına ait kaynakların yüzeye çıkıs sıcaklıkları 28-34 0C arasında,pH degerleri 8.88-9.71 ve elektriksel iletkenlik (EC) degerleri 885-1049 ?S/cmarasında ölçülmüstür. nceleme alanındaki soguk suyun yüzey sıcaklıgı 15- 24 0C,pH degerleri 6.20-7.95 ve EC degerleri 366-1287 ?S/cm arasında degismektedir.Sıcak sular bazik karakterli olup, düsük elektriksel iletkenlikleri akifer ile uzunsüre temasa geçmediklerini göstermektedir. Külcüler jeotermal sahasındaki sıcaksu kaynaklarının ısıtıcı kayacı inceleme sahasının kuzeybatısında yüzlek verengranitoyidlerdir. Akifer kayacını ise kaplıcanın güneydogusunda mostra veren bolkırıklı çatlaklı volkanik kayalar olusturmaktadır.Elde edilen veriler piper ve schoeller diyagramlarına yerlestirildiginde sıcaksuyun Na-SO4, soguk suyun Ca-HCO3 bakımından zengin oldugu saptanmıstır.Sıcak sular, oksijen-18 (18O) ve Döteryum (D) içeriklerine göre beslenmealanlarının aynı, sıg dolasımlı, meteorik su bilesimindedir. Trityum (T) izotopuanaliz sonuçlarına göre ise sıcak suların 50 yıldan daha yaslı oldugugörülmektedir.Anahtar Kelimeler: Külcüler, jeotermal, hidrojeokimya, izotop

Külcüler geothermal area, which is affected by the North Anatolian Fault?swestern extensions and West Anatolian Graben systems, is located in BigaPeninsula. Külcüler (Bayramic-Çanakkale) geothermal spring, locatedapproximately 17 km southeast of Bayramiç, is one of the important geothermalareas in Biga Peninsula.The lithologic units in the study area consist of granitic rocks (EvcilerPlutonic) and Çan volcanic units which are upper Oligocene age. The Evciler unitmainly consists of granite. The Çan units consist of andesite, tuff and basalts.Granite rocks intersect volcanik rocks. Quaternary alluvium overlies these unitsunconformably.The average discharges of the thermal waters in study area are 5 lt/sec. Theyform a thermal bath at the Külcüler village where they discharge at the surface.The surface temperature of Külcüler spring?s are between 28-340C, pH values are8.88-9.71 and electrical conductivity (EC) values are 885-1049 ?S/cm. Thesurface temperature of the cold water springs in the study area changes between15- 240C, pH values 6.20-7.95 and electrical conductivity values 366-1287?S/cm.Hot water springs have basic character, and low electrical conductivy shows thatthey are not reacted with aquifer for a long time. The hot resources of geothermalarea are granodiorite that is identified by outcrops in the northwest of study area.The reservoir rocks are volcanic which crop out in the southeast of the Külcülerhot spring where they contain many cracks.When results are plotted on piper and Schoeller diagrams it seen that hot andcold waters are enriched with Na-SO4 and Ca-HCO3, respectively. Thermal watershave the same recharge area, shallow circulation and meteoric in origin asdepicted by their Oxygen 18 (18O) and Deuterium (D) contents. Tritium (T)isotope analysis results showed that hot waters are older than 50 years.