Çanakkale Çardak Lagünü`nde yetiştirilen akivades`in (Tapes decussatus, Linnaeus 1758) büyüme performansının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Çardak Lagünü'nde (Lapseki, Çanakkale) ticari açıdan önemli akivadesin (Tapes decussatus, Linnaeus 1758) büyüme performansı tespit edilmiştir. İlk yıl, Çardak Lagünü fiziko-kimyasal ve biyolojik parametreler bakımından karakterize edilmiş ve lagün alanı içerisinde 10 istasyon seçilerek, bu alanların akivades yetiştiriciliğine uygunluğu araştırılmıştır. Cluster analizi ile fiziko-kimyasal parametreler bakımından birbirlerine benzeyen istasyonlar belirlenmiştir. Sonuçlar, lagününün kuzeydoğusunun akivades yetiştiriciliğine uygun olmadığını göstermiştir. Çardak Lagünü su kalitesi parametrelerinin genelde benzerlik gösterdiği buna karşın, özellikle substrat kalitesi ve derinlik bakımından kuzeydoğudaki istasyonların akivades yetiştiriciliğine uygun olmadığı ancak lagünün güneybatısında bulunan ve açık deniz ile bağlantısını sağlayan ağız kısmına yakın bölgedeki isyasyonların akivades yetiştiriciliğine uygun olduğu belirlenmiştir. Sediment yapıları da dikkate alınarak 3, 4 ve 6. istasyonlar akivades büyütme denemesi için seçilmiştir.2. yıl, içerisinde 300 adet akivades bulunan ve her biri 1m2 yüzey alanına sahip ahşap kasalar, her istasyona 5 tekrarlı olacak şekilde yerleştirilmiştir. Deneme başlangıcında ortalama boyu 2,772 cm ve ortalama ağırlığı 4,032 g olan akivadeslerin 10 ay sonundaki boy ve ağırlık ölçümleri sırasıyla ; 3 no'lu istasyonda 3,499 cm ve 8,626 g, 4. istasyonda 3,650 cm ve 9,097 g ve 6. istasyonda 3,693 cm ve 9,813 g olmuştur. Özellikle yaz döneminde mortalite oranları tüm istasyonlarda önemli ölçüde artmış ve en yüksek hayatta kalma oranı, %72,28 ile çakıl zemine sahip 6. istasyonda elde edilmiştir.Çardak Lagünü akivades üretim potansiyali yaz ölümlerinin azaltılması ve substrat kalitesinin modifikasyonu ile arttırılabilir. Bivalv yetiştiriciliği gibi çevreyle uyumlu alternatif üretim yöntemlerinin ülkemizde geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, ekonomik ve ekolojik bakımdan son derece önemli lagün alanlarının çok daha etkin bir şekilde kullanılmasını sağlayacaktır.

In the present study, the growth performance of the commercially important carpet clam (Tapes decussatus, Linnaeus 1758) has been studied. In the first year, the suitability of Çardak Lagoon for clam growout has been investigated by selecting 10 stations that would characterize the lagoon with regard to physico-chemical and biological parameters. Stations that are similar to each other have been determined using Cluster Analysis. It was determined that, in general, the stations were similar in terms of water quality but those located in the northeast region of the lagoon were not suitable for clam growout in terms of substrate quality and depth. In contrast, southwest stations that are closer to the mouth of the lagoon which connects the lagoon with the open sea, were suitable for clam growout. Based on these results, stations 3, 4 and 6 were selected for clam growout experiments.In year 2., 5 replicates of wooden boxes each with 1 m2 surface area and containing 300 clams/m2 were placed in each stations. The initial mean length and weight of clams were 2,772 cm and 4,032 g, respectively. After 10 months of growout, the mean length and weight of the clams were, 3,499 cm and 8,626 g in ST3, 3,650 cm and 9,097 g in ST4 and 3,693 cm and 9,813 g in ST6, respectively. Mortality rates increased considerably in all stations during summer and the highest survival rate obtained was 72,28% in ST6 with gravel substrate.The potential of clam production in Çardak lagoon can be improved by reducing the summer mortality rates of clams and modification of the substrate quality. The application of alternative, low impact production methods like bivalve culture in Turkey will help effective use of lagoons that are economically and ecologically important.