Şebinkarahisar (Giresun) yöresindeki kaya şevlerinin duraylılığının kinematik analizi ve yapısal yaklaşımı

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ŞEBİNKARAHİSAR (GİRESUN) YÖRESİNDEKİ KAYA ŞEVLERİNİN DURAYLILIĞININ KİNEMATİK ANALİZİ VE YAPISAL YAKLAŞIM İnan KESKİN Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Işık YELMAZ Giresun ili Şebinkarahisar ilçesinin kaya şevlerinin duraylılıklarının araştırılması için yapılmış olup, yaklaşık 140 km2 bir alanı kapsayan bu çalışmada, inceleme alam içerisinde kaya şevlerini oluşturan oldukça kırıklı ve çatlaklı olan kayaların bazı mühendislik ve süreksizlik özellikleri belirlenerek bu yamaçların kinematik analizlerle duraylılıkları incelenmiştir. Çalışma sahasında şev duraysızlıkları genelde Oligo-Miyosen yaşlı Şebinkarahisar formasyonunda meydana gelmektedir. Bu formasyonda meydana gelen hareketlerin çoğunluğunda birden fazla kayma yüzeyi görülmekle birlikte hareketler genelde akmalar şeklinde olmaktadır. Buralarda denge kaybı uzun sürede meydana gelmekte, bölgenin bulunduğu coğrafi konumu nedeni ile maruz kaldığı bol yağış, karların erimesi ile artan su basınçları ve şev eğimleri yamaçlarda duraylılığa etki yaparak yamaçların hızlı yada orta hızlarda aşağı doğru hareket etmesini sağlamaktadır. Bölgede yer alan Avutmuş Çayı'nın kış aylarında artan debisi ve enerjisi alt kotlarda yamaçları sökmekte, olumsuz yönde değişen bu stabilite sorunu çoğu yerlerde heyelanların oluşmasına etki yapmaktadır.II Kaya şevlerinin bulunduğu bölgelerdeki kaya kütlelerinde; süreksizlikler orta-yakın aralıklı, dolgulu, orta-dar açıklığa sahip, 3. sınıfta (pürüzlü - dalgalı) ve orta- yüksek devamlı olup, kaya kütleleri RMR sınıflamasına göre; en iyi koşullarda `Orta- iyi` sınıfında en kötü koşullarda ine `çok zayıf kaya` olarak sınıflanmıştır. İnceleme alanındaki kayaların oluşturduğu yamaçlarda duraysızlık problemleri kaya kaması, devrilme ve çoğunluklada kaya düşmesi şeklinde görülmektedir. Yapılan kinematik analizlerin sonucu olarak; Bayhasan bölgesi için, kinematik kontrollü yenilmelerin kamasal kayma şeklinde yenilme, Kaletepe, Öksürükkaya-Taşboynu ve Parmakkaya-Yumrukaya' da devrilme türü yenilme, Sivri tepe ve Kılıçkaya' da herhangi bir kinematik kontrollü yenilme beklenmemekle birlikte, Sivritepe' nin yükseltilerinin fazla olduğu kısımlardan kaya düşmelerinin olabileceği arazi gözlemleri ile belirlenmiştir Anahtar Kelimeler: Kinematik analiz, Heyelan, süreksizlik, Şebinkarahisar, Kaya şevi.

Ill SUMMARY M. Sc. Thesis İnan KESKİN Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor: Assoc. Prof.. Dr. Işık YILMAZ This study aims to investigate the stability of the rock slopes in Şebinkarahisar (Giresun), and study area covers an approximate area of 140 km2. In this study, rock masses having cracks and joints were determined, and the stability of the rock slopes were analysed due to the discontinuity characteristics, in a kinematical point of view. Slope failures in the study area generally occur in Oligo-Miocene aged Şebinkarahisar formation. These mass movements having the more than one sliding surfaces are observed as creeps. Because of the geographical situation of the study area, as a cause of pore water pressure; rain and snows melted, and slopes causes to landslides in the study area. Especially, Avutmuş river play an important role, with its high flow in winter, on the erosion of the toe of the slope. And this phenomenon of the erosion contributes to the un-stability conditions. Joints in the rock masses forming the slopes have the discontinuity characteristics of medium- wide opening, filled, medium- wide spacing, 3 rd class of roughness and medium-high discontinuity. According to the RMR Classification, rock masses classified as; `medium-good rock` in best conditions and `very weak rock` in trouble conditions. Slope failures in the rock slopes were observed as planar, wedge type of failures and toppling, rock falls. Kinematic analyses showed that the potential slope failures are as wedge in Bayhasan region, as toppling in Kaletepe, Öksürükkaya-Taşboynu, Parmakkaya-Yumrukaya could be proposed, andIV any failure of type excluding the rock falls is not proposed in Sivritepe and Kılıçkaya region. Key-words: Kineinatical analyses, landslide, discontinuity, Şebinkarahisar, rock slope, RMR.