Eskişehir fayı`nın kinematiği, depremselliği ve uzaktan algılama yöntemiyle incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, Eskişehir Fayının (EF) kinematiği, depremselliği ve uzaktan algılama yöntemiyle incelemesini hedeflemiştir. Eskişehir Fayı, DKD-BGB doğrultulu genel gidişi içerisinde, KB-GD ve D-B doğrultularında uzanan, bir çok segmentden oluşan, KB'da Bursa'dan GD'da Sivrihisar'a kadar yaklaşık olarak 150 km. uzanıma sahip olan, orta Anadolu'yu, batı Anadolu açılma rejiminden ayıran, aktif ve sağ yanal doğrultu atımlı bir deformasyon zonudur. Eskişehir Fayının davranış biçimini ortaya çıkarmak için, düzlemsel yapıların durumları, fay topluluklarının kinematik analizi çalışmalarında fay-atım verileri, depremlerin odak mekanizması çözümlerinin ters çözümleri ve Palsar görüntüsü üzerindeki uzaktan algılama çalışmaları ile elde edilen çizgisellikler kullanılmıştır. Düzlemsel yapılar ve çizgisellikler bölgesel sıkışma yönünün KB-GD yönünde olduğu göstermiştir. Fay topluluklarının kinematik analizi sonucunda, EF'nin en büyük asal gerilme ekseninin KB yönünde ?hmax (?1) ve en küçük asal gerilme ekseninin KD yönünde ?hmin (?3) olduğu sağ yönlü doğrultu atımlı bir faylanma olduğu ve kendi içerisinde birbiriyle uyumlu olan iki tektonik fazdan oluştuğu ve olasılıkla Kuvaterner'de bu iki rejimin değişim geçirdiği görülmüştür. Bunlardan göreceli olarak daha yaşlı olanı transpresyonel, genç olanı ise transtansiyonel rejimidir. Depremlerin ters çözümleri de günümüzdeki rejimin transtansiyonel olduğunu göstermektedir. Ayrıca, transtansiyonel tektonik rejimle uyumlu lokal normal faylanmalar ise, Eskişehir ve İnönü havzalarıyla sınırlıdır. Bu tektonik rejim değişimleri, Anadolu bloğuyla sınırlı olan diğer levhaların (Arap-Afrika) sınırlarındaki farklı etkileşimlerden ortaya çıkan stress magnitüdlerindeki değişimlerden kaynaklanmaktadır. EF boyunca, başlangıçtaki transpreyonelden, günümüzdeki transtansiyonele kadar tektonik rejimin değişmesi (1) Doğu Anadolu'da Arap-Anadolu levhalarının çarpışması (2) Ege'de Afrika levhasının Anadolu bloğunu kendine çekmesi, (3) Afrika levhasının Kıbrıs ve Helen yitim zonları boyunca ağırlığını koruyamayarak kopması (4) Anadolu bloğunun batı-güney batıya olan rotasyonu ile ilişkilidir.Anahtar Kelimeler: Eskişehir fayı, Kinematik analiz, Ters çözüm, Deprem, Uzaktan Algılama

This study is aim to kinematic evolution, seismicty and remote sensing studies of the Eskisehir Fault (EF), which is one of the main active faults in the northwestern Anatolia elongated a 150 km long with the WNW-ENE to E-W trending between Bursa and SE Eskisehir. EF represent a right lateral widespread intra-continental fault zone, which is separated from central Anatolian block than Aegean extensional province. Regional NW-SE directed compresion has been determined from the bedding of the rock units and lianement analysis of the Palsar image by remote sensing studies. Kinematic evolution of this fault determined from inversion of both measured fault-slip vectores and earthquake focal mechanism solutions. The inversion of slip vectors measured on fault planes indicates that the right lateral strike-slip stress regime is dominant having a consistent NW-trending sHmax (s1) and NE-trending sHmin ? (s3) axes. This stress regime changes old transpressional to young transtensional probably in Quaternary time. Also, the earthquake focal mechanism inversions confirm that the regional transtensional stress regime, which continues into recent time. However, local consistent NE-trending sHmin ? (s3) extension directed the normal faulting regime shows in related with the development of the İnönü and Eskisehir basins.Kinematic evolution and/or change in the stress regime probably is resulted from (1) coeval influence of the forces due to the subduction processes along the Cyprus and Hellenic arc in the south, (2) continental collision Anatolia/Arabian plate in the east, (3) anti-clockwise rotation and (4) westward escape and/or extrusion of the Anatolian Block.Key Words: Eskisehir Fault, Kinematic Analysis, Inversion, Earthquake, Remote Sensing