Levreklerde (Dicentrarchus labrax) stres durumunun belirlenmesinde, azot boşaltım oranlarının indikatör olarak kullanımı

Abstract

Bu araştırma, levrek yavrularının bir işletmeden diğer bir işletmeye transferi veya kepçeleme sonrasında oluşan stres durumundan normal hale dönüş sürelerini değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Metabolik göstergeler arasında, amonyak nitrojen boşaltım oranları stres indikatörü olarak kullanılmış, ölçümler doğal aydınlatma koşullarında (16L/8D fotoperyot) ve 13±1ºC su ortamında gerçekleştirilmiştir. Oksijen destekli balık nakil tanklarıyla transfer edilen yavru balıkları, yaklaşık 2 saat süren taşıma sonrasında araştırma birimine ulaştırılmışlardır. Transferden kaynaklanan stresin yanı sıra, nakliye öncesi ve sonrasında yükleme ve boşaltma sırasındaki kepçeleme işlemi de balıklar üzerinde stres oluşturmuştur. Transfer sonrasında, nakil tankındaki amonyak nitrojen boşaltım oranı, çıkış noktasındaki deniz suyu ortamına göre yaklaşık 4 kat artış göstermiştir. Taşıma ve kepçeleme stresine maruz kalan levrek yavruları araştırma birimindeki tanklara yerleştirildikten sonra sudaki amonyak-nitrojen yoğunluğu stoklamadan 10 saat sonra en üst düzeye ulaşmış ve 24 saat sonra ise başlangıç değerlerine geri dönüş görülmüştür. Stres altında olmayan ve normal koşullarda bulunan balıklarda ise, öğün sonrası oluşan amonyak-nitrojen boşaltım süreci benzerlik göstermiş, ancak yemleme sonrası en üst boşaltım seviyesine ulaşma 6 saat sonra gerçekleşmiş ve başlangıç değerine geri dönüş ise yine 24 saat sonunda görülmüştür. Balıklardaki amonyak-nitrogen boşaltım oranlarındaki iyileşme sürecine dayanarak, 2 saatlik taşımaya maruz kalan levrek yavrularının 24 saat sonra transfer ve kepçeleme stresinden tamamen kurtulabileceği ve normal yemleme koşullarına geri dönebileceği öngörülmektedir.Anahtar Kelimeler: Levrek balığı, Dicentrarchus labrax, stresten kurtulma, amonyak yoğunluğu, nitrojen boşaltımı, balık taşıma

A time-course study was conducted in order to evaluate the recovery time of juvenile Sea bass (Dicentrarchus labrax) from transport and handling stress. Among metabolite indices, ammonia nitrogen excretion rates were used as stress indicator. The measurements were carried out in water ambience of 13±1 ºC under natural light conditions (16L/8D photoperiod). Juveniles were transported for about 2 hours in a fish transporting tank with an oxygen supply. Handling stress was due to the netting at the outlet site during stocking the fish into the transport tank and due to netting at the experimental facility while transferring fish from transport tank into the experimental tanks. At the end of transportation, rates of ammonia nitrogen excretion of sea bass juveniles in the transport tank became about 4 times higher when compared to that in sea water at the outlet facility. Ammonia nitrogen concentrations in fish exposed to transport and handling stress reached a peak 10 hours after stocking the fish to the tanks, and then declined to the initial values 24 h after stocking. In fish under normal condition and without stress, the postprandial trend of ammonia nitrogen excretion was similar however a peak was reached 6 hours after feeding, and then decreased to the initial values 24 h after feeding. Based on the duration for recovery of ammonia nitrogen excretion in fish, it is suggested that sea bass juveniles may completely recover from stress caused by transportation and handling, and return to normal feeding conditions in 24 hours after truck transportation for 2 hours.Keywords: Sea bass, Dicentrarchus labrax, stress recovery, ammonia concentration, nitrogen excretion, fish transport