Çanakkale boğazı kıyılarının morfotektonik nitelikleri ve bunun jeolojik anlamı

Abstract

Bu çalışmada Biga ve Gelibolu Yarımadalarının Çanakkale Boğazı'na bakan kesimlerinin morfotektonik nitelikleri ortaya konulmuş ve bunun boğazın gelişimi ve boğaz yakın çevresinin Miyosen ? Güncel zaman aralığındaki evrimi üzerindeki anlam ve önemi tartışılmıştır. Bu amaçla, boğazın her iki yakasındaki kritik alanlarda Miyosen ve daha genç birimler ve jeolojik - morfotektonik elemanlar ayrıntılı olarak incelenmiş, her iki kıyıdaki denizel - karasal taraça sistemleri, delta düzlükleri ve yüksek kıyı kesimlerinde eski kıyı izleri araştırılmıştır. Böylece litaratürde de boğazın gelişimi konusunda süre gelen tartışmalarda çözüm bekleyen konulara morfotektonik bir bakış açısıyla yaklaşımda bulunulmuştur.Boğaz kıyılarında Tersiyer yaşlı birimler stratigrafik ve tektonik boyutuyla çalışılmış olmasına rağmen, boğazın çeşitli kesimlerinde gözlenen denizel taraçaların ve bunların olası yaşıt karasal çökel birimleriyle mukayeseli açıdan ele alındığı bir çalışma bulunmamaktadır. Ayrıca Boğaz'daki denizel taraça sistemlerinin tamamını sistematik bir açıdan ele alan pek az çalışma vardır. Bu araştırmada öncelikle taraçaların seviye uyumu, tektonik deformasyon durumları, istif ilişkileri ve korelasyonları ile fosil içerikleri çalışılmıştır. Sonuç olarak boğaz kıyısı boyunca belli alanlarda gözlenen denizel taraçaların konumlama ve yaş ilişkileri değerlendirilmiştir. Boğazın oluşumu esnasında kıyı zonunda meydana gelen jeolojik ? jeomorfolojik gelişimler ortaya konulmuştur.

In this study, morphotectonic characteristics of sides facing the Strait of Çanakkale in both Biga and Gelibolu Peninsula will be revealed, and its significance on the devolopment of the strait and on the evalution in the time interval of Miocene-Present will be discussed. Therefore, Miocene and younger units and geologic ? morphotectonic elements in the critical areas located both sides of the strait were mapped in detail. Deltaic environments and ancient shoreline traces on high cliff coasts to throw light on the morphotectonic evolution of the strait was be studied together. Thus, it was aproached, to current debutes on the devolopment of Çanakkale Strait from morphotectonic point of view.Although stratigraphical and tectonic features of Tertiary formations that crop out along the shoreline were studied in detail marine terrace systems and their relationships with possibly contemporaneous with fluvial deposits have not been systematically dealt with in previous investigations. Moreover, there are less studies that systematically inclueling all off the marine terrace system in the strait. Therefore, special emphasis will be given to some less-known characteristics of the marine terraces, such as level relations, traces of recent-past tectonic deformations and fossil contents with a comparative approach. Consequently, geological ? geomorphological hological events that developed in shore zone will be revealed.