Uygulama imar planlarının iptali/değişikliği sonucu yapıya ilişkin kazanılmış hakların irdelenmesi İstanbul Esenyurt örneği

Abstract

Sağlıklı ve düzenli kentleşmenin en önemli unsurları arasında bulunan imar planlarının çeşitli nedenlerle belirli bir süre sonra değiştirilmesi ya da iptal edilmesi, onaylı plana göre yapı ruhsatları alınmış ve uygulaması başlamış yapılarda, iptal/değişiklik sürecine kadar tamamlanmış ve tamamlanamamış kısımlarını sorun olarak karşımıza çıkarmaktadır. Diğer bir değişli ?kazanılmış hak? (vested rights) sorununun ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. İmar hukukunda, ?kazanılmış haklar? konusunda nasıl uygulama yapılacağı noktasında açık ve belirleyici hükümler bulunmamakla birlikte, yargı kararlarında ise ?kazanılmış hak?ın değerlendirilmesine yönelik bir takım kriterler oluşturulmasının yanında benzer durumlarda farklı kararlar alınabilmektedir. Bu durum ise ?kazanılmış hak?lar konusunda belirsizlik ortamının oluşmasına, dolayısıyla çeşitli mağduriyetler yaşanmasına sebep olmaktadır.Uygulama imar planlarının iptali/değişikliği sonucu yapıya ilişkin kazanılmış hakların irdelenmesini amaçlayan bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde, yapı ruhsatın, yapı kullanma izin belgesi, planlama, plan, kazanılmış hak kavramları üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde, uygulama imar planı ve değişikliğinin yasal sistem içindeki tanımı ve açıklaması ile ?kazanılmış hak?larla ilgili alınmış yargı karaları incelenmiştir.Üçüncü bölümde imar planlarının iptali yada değiştirilmesi ile yapıya ilişkin kazanılmış haklar konusu, İstanbul, Esenyurt ilçesi üzerinden örneklenmiştir. Dördüncü bölüm ise konu hakkında varılan sonuç ve genel değerlendirmelere ayrılmıştır.

The cancellation of master plans which is among the most important factors of planned urbanization after a while with any reason, brings out as a problem the completed or incompleted sections of buildings which licensed and constructed according to the approved plans during the cancellation/change process. In other words it generates acquired rights problem. As there is no clear and definite decisions on acquired rights in zoning law, some criterias are generated by judicial decisions on the evaluaton of acquired rights but different decisions can be given for similar situations. Therefore, it causes an uncertainty on `acquired right`s, and therefore cause a variety of grievances be experienced.This study, aims to examine acquired rights pertain to buildings which occured as a result of the cancellation or change of tentative plans, consists from four parts.In the first part, building license, occupancy permit document, planning, plan, the concept of acquired rights are emphasized. In the second part; master plan and judicial decisions related to acquired rights and he definiton and the explanation of changes of master plan in legal system are investigated. In the third part, cancellation or change of master plan and acquired rights pertain to buildings are sampled base on Esenyurt District of İstanbul.In the fourth part, general evaluations and conclusions on the subject are given.