Deprem odaklı planlama yaklaşımı `Bursa- Gemlik örneği`

Abstract

Ülkemizde özellikle 1940' lı yıllardan sonra kentler yoğun bir göç almış, kentsel alanlardaki hızlı nüfus yığılmaları, kentlerin gelişigüzel büyümesine neden olmuştur. Ancak kentlerin plansız bir şekilde büyümesi değerli tarım alanlarının, orman, kıyı ve su havzalarının, sel yataklarının, heyelan bölgelerinin yapılaşmasına yol açmıştır. Bu tür yapılaşmalar genellikle görmezden gelinmiş, yeterli denetim yapılmamış ve kaçak yapılaşmanın önü açılmıştır. Bu tutum, olası tehlikeler karşısında kentlerde yığılan insan ve ekonomik değerlerin, güvensiz ortamlarda ve niteliksiz bir yapı stoku içinde yüksek riskler üstlenmeleri sonucunu getirmiştir.Ülkemizin deprem gibi doğal afetler tarafından tehdit altında olmasına rağmen, kentleşme sürecinde bu durum dikkate alınmamaktadır. Planlama aşamasında yerbilimsel, çevresel vb. analizlerin yapılmaması veya dikkate alınmaması nedeniyle afet riskini ortaya çıkaran yer seçim kararları verilmektedir. Depremde büyük kayıpların ortaya çıkmasının birincil nedeni, bölge doğu-batı doğrultusunda uzanan KAF ile iç içe gelişmiş olduğu halde, ülkenin gerçekçi bir deprem güvenli yerleşim politikası ve planlama anlayışının olmamasıdır. Bu nedenle planlama ile deprem olgusunun birlikte değerlendirilerek; alınan planlama kararlarının depremin zararlarını en aza indirgeyecek şekilde belirlenmesi gerekmektedir.

The cities in our country received too many immigrants especially after 1940s and the fast growing number of the population in urban areas has caused the cities to expand in an haphazard fashion. That haphazard fashion led to structuring on fertile agricultural lands, forests, coastal bands and water basins, gulleys and even on landslide sites at the same time. Such structurings were mostly ignored and not inspected adequately and so paved the way for illegal housing. This attitude has resulted in high risks of economical values and people, who crowded the cities, against possible dangers in an unsecured environment and in an unqualified structure stock.This case has not been taken into consideration seriously during the urbanization although the country is under threat from natural disasters like earthquake. Geological, environmental and etc. analysis are not carried out on the planning stage and this causes choosing areas for housing where natural disasters are quite likely to result in severe damage. The main reason for the big losses in earthquake is that the country doesn?t have a realistic residential policy against earthquakes and has no mentality of planning although the country is engaged with the North Anatolian Fault running along between northern east and west of Turkey. Therefore, the planning and the earthquake fact should be taken into consideration together and the planning decisions should be made within the strugle to decrease the earthquake damage into a minimum level.