Oğulotu (Melissa officinalis l.) genotiplerinin doku kültürüne yanıtlarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Doku Kültürü ve Biyoteknoloji laboratuarlarında 2009-2010 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada oğulotu bitkisinin (Melissa officinalis L.) doku kültürüne aktarılması ve doku kültüründe bazı büyüme düzenleyicilerine olan yanıtının saptanması amaçlanmıştır. Bu çalışmada kullanılan genotiplerden birisi Kazdağı florasında yetişen oğulotu olmuştur. Bunun yanında Çanakkale yöresinde yetiştirilen bir genotip ile yurtdışı kökenli (İtalya) bir genotip kullanılmıştır. Bitkilerin doku kültürüne aktarılması için tohum sterilizasyon yöntemi uygulanmıştır. Bu steril bitkilerden elde edilen aksiller meristemler kullanılarak genotiplerin farklı büyüme düzenleyicilerine yanıtları belirlenmiştir. Ölçülen karakterler bitki boyu, boğum sayısı, kullanılabilir boğum sayısı, yeşil sürgün ağırlığı, klorofil indeksi, kök gelişim skoru ve uçucu yağ oranıdır. IBA ve IAA kullanılan besi ortamlarında daha fazla köklenme olduğu belirlenmiştir. BA ve Kinetin uygulamalarında ise sürgün gelişiminin daha fazla olduğu saptanmıştır. Genel olarak uygulamaların artan dozlarında, bitkideki etkileri artış göstermiş, daha sonra ise bir azalış meydana gelmiştir.

This study was conducted in Tissue Culture Laboratory of Department of Field Crops and Biotechnology Laboratory of Agricultural Faculty during 2009-2010. The objectives of the study were to transfer lemon balm (Melissa officinalis L.) to in vitro conditions and determine its response to some growth regulators. In the study, a genotype grown in Kazdağı (Ida Mountain) flora was used. Besides, a genotype grown in the region of Çanakkale and an Italian genotype were used. Seed sterilization method was used for transferring the plant in in vitro conditions. Axillary meristems obtained from those in vitro plantlets were used to test their response to different growth regulators. Measured characters are plant height, number of nodes, number of useable nodes, fresh shoot weight, chlorophyll index, root scores and ratio of essential oil. IBA and IAA in the growth media used was found to be more rooting. BA and Kinetin applications were found to be more of the shoot growth. In general practices in increasing doses, the plant has increased the impact, then a decrease occurred.