Zonguldak-Akşehir arasındaki bölgenin kabuk yapısının manyetotellürik yöntemle araştırılması ve boyutluluk analizi

Abstract

Bu çalışmada Kıbrısçık (Zonguldak), Kırbaşı (Bolu), Beypazarı (Ankara), Günyüzü (Eskişehir) - Turgut (Konya) ve Akçakoca (Düzce), Emirdağ (Afyon), Çay (Afyon) bölgesinde iki profil boyunca toplam 174 noktada yaklaşık 3 km aralıklarla ölçülen Manyetotellürik (MT) ve zaman ortamı elektromanyetik (TEM) verileri değerlendirildi.Ölçülen MT verilerin yorumlanmasında boyutluluğun önemi büyüktür. MT verisi yerelektrik yapılarının boyutluluğunu maskeleyen bozulmalardan etkilenmektedir ve bu yüzden yanlış yorumlar ortaya çıkmaktadır. Doğru bir sonuç elde edebilmek için bu bozulmalar tanımlanmalı ve veriden uzaklaştırılmalıdır. Bu nedenle iyi bir boyutluluk analizi yapılmalıdır.İki profil boyunca elde edilen verilerden 2-B değerlendirme teknikleri kullanılarak bölgeye ait derin kabuk yapısı araştırıldı. Ayrıca WAL sabitleri kullanılarak yeraltının boyutluluğu hakkında bilgi elde edildi. Gözlemlenen yer elektrik davranışı, alanın jeolojik yapısı ve kabuğu etkileyen deformasyon türü ile MT boyutluluk değişimleri arasındaki ilişki tespit edildi.Kuzey Batı Anadolu (KBA)'nun MT verisinden elde edilen boyutluluk analizi sonucunda 2B ve 3B yapılar ortaya çıkarıldı. Küçük periyotlarda yüzeye yakın heterojen iletken cisimler nedeniyle boyutluluğun karmaşık olduğu ve yüksek periyotlarda ise 3B yapıların çoğunlukta olduğu görüldü. Ayrıca boyutluluk analizi sonucunda sütur zonları yakınlarında boyutluluğun diğer yerlere göre daha karmaşık olduğu gözlendi. Kuzey Anadolu Fayı civarındaki yapıların strike doğrultuları genel olarak K-KD olarak bulundu.

In this study, Magnetotelluric (MT) and Transient Electromagnetic Method (TEM) data which were measured at Kıbrısçık (Zonguldak), Kırbaşı (Bolu), Beypazarı (Ankara), Günyüzü (Eskişehir), Turgut (Konya) and Akçakoca (Düzce), Emirdağ (Afyon), Çay (Afyon) regions through two profiles and totally 174 points at 3 km. intervals, were processed.While interpreting the measured data, importance of dimensionality is great. MT data is effected by the distortions which mask the dimensionality of geoelectrical structures, so wrong interpretations can occur. For having right results, these distortions must be identified and removed from the data. So a good dimensionality analysis must be done. Deep crustal structure of region was investigated with the data which were obtained through two profiles by using 2-D assessment methods. In addition, information about the dimensionality of underground was obtained by using WAL invariant parameters. Relationship between observed geoelectrical behavior, geological structure of area, deformation type which affects the crust and MT dimensionality variations was tried to establish.After dimensionality analysis which obtained from NWA?s MT datas 2B and 3B structures were revealed. High complexity at a short period could be caused by local shallow bodies that cause distortion in the measured data. Also it was observed that near suture zones dimensionality is more complex than other sites. Near the North Anatolian Fault Zone strike directions were determined as N-NE.