Astımlı hastalarda 5 yıllık izlemde yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi bulguları ile klinik ve laboratuvar bulgularının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Astım havayollarının kronik inflamatuar bir hastalığıdır ve süreç içerisinde akciğerde yapısal bazı değişikliklere neden olmaktadır. Bu patolojik değişikliklerin neden olduğu radyolojik bulgular YRBT ile yapılan pek çok çalışmada tanımlanmıştır. Ancak bu radyolojik değişikliklerin astım izleminde kullanılabilir olup olmadığı konusunda net bir görüş birliği yoktur. Konu hakkında uzun süreli izlem çalışması mevcut değildir. Bu çalışmada astım hastalarında oluşan radyolojik değişiklikleri tanımlamak; bu değişikliklerin hasta özellikleri, klinik bulgular ve solunum fonksiyon testleri ile ilişkisini saptamak; uzun süreli izlemde hastalık seyri, solunum fonksiyon testleri ve radyolojik patolojilerdeki değişimleri değerlendirerek YRBT'nin astım izleminde kullanılabilir bir parametre olup olmadığını araştırmak amaçlandı. 28 hasta 5 yıl boyunca izlendi. Çalışma başlangıcında ve sonunda olguların özellikleri ve semptom skorları ve SFT ile astım şiddetleri kaydedildi. YRBT ile radyolojik bulgular değerlendirildi, istatistiksel değerlendirmede Wilcoxon sıralı işaretler testi kullanıldı. Çalışma başlangıcı ve sonundaki YRBT bulguları arasında korelasyon saptanmadı. YRBT bulguları ile SFT değerleri birlikte değerlendirildiğinde 5 yıllık izlemde radyolojik regresyon veya stabilite gözlenen olgularda SFT değerlerinde düzelme, progresyon olan olgularda ise kötüleşme saptandı. Astım süresi ve ek hastalık varlığı ile radyolojik bulgular arasında ilişki saptanmadı. GÖRH olan tüm hastalarda YRBT'nin patolojik olduğu gözlendi ancak olgu sayısının azlığı nedeni ile istatistiksel anlam elde edilemedi. Tedavi uyumsuzluğu olan hastalarda YRBT'nin diğerlerine göre daha fazla oranda patolojik olduğu bulundu. 5 yıllık izlemde astım şiddeti artan tüm olgularda YRBT patolojikti. Sonuç olarak astım sürecinde oluşan fonksiyonel değişiklikleri ile radyolojik bulguların korele olduğunu saptandı. Uygun tedavi ve izlem ile hastalıkları kontrol altına alınamayan veya astım ile birlikte GÖRH'ü olan hastalarda izlemde YRBT'nin kullanılabileceği düşünülmektedir. 47

8. SUMMARY Asthma is a chronic inflamatory disease of airways and causes some structure! changes in lungs througouht the years. In many study, this structure! features are detected in HRCT of asthmatic patients. But there is not any general agreement for whether this changes are usable for follow up of asthma or not. Also, there is not any follow up study for this theme. In this study we aimed to determine the radiological findings in asthmatic patients, evaluate the correlation of these radiological findings with subjects characteristics, clinical findings and functional parameters obtained throughout the years and find out whether HRCT is an usable parameter for asthma follow-up or not. 28 asthmatic patients were followed for 5 years. Severity stages were evaluated by symptom scores, pulmonary function tests and radiological findings were by HRCT. 22 of the same cases were reevaluated after 5 years. Functional and stuructural changes obtained throughout years were analysed with Wilcoxon signed-rank test. Any correlation was not found between the groups for initial and follow-up HRCT findings. In the evaluation of radiological abnormalities and pulmonary functions, an improvement was found in the pulmonary functions of the patients who had radiological regression or stability during the 5 year period and functional deterioration in patients who had progresion. No difference was found between radiological features and asthma duration and concominant diseases. All of the cases who had concominant GERD had radiological abnormalities but it was not statistically significant due to small number. Patients who did not take regular medication had more pathological HRCT finding than others. During the 5 year follow-up, all cases whoes asthma severity increased had pathological HRCT findings. It is concluded that functional changes obtained during the course of asthma is correlating well with radiological findings. For patients whoes disease are not controlled with optimum therapy and follow-up or have concominant GERD, HRCT can an usable parameter for folluw-up 48