Yeme eklenen bazı tıbbi bitkilerin levrek balığında (Dicentrarchus labrax L., 1758) büyüme performansı, yem kullanımı ve kan parametrelerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada kekik (Thymus vulgaris), biberiye (Rosmarinus officinalis) ve çemenin (Trigonella foenum graecum) levrek balığı (Dicentrarchus labrax) yemlerine eklenmesinin büyüme performansı, yem değerlendirme, fileto kompozisyonu, amonyak boşaltımı, biyometrik ölçümler, toplam karaciğer yağı ve kan parametrelerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla üç tıbbi bitki deneme yemine %1 oranında ilave edilmiştir. Balıklar 45 gün boyunca deneme yemleriyle beslenmiştir. Deneme sonunda kekik içerikli yemlerle beslenen balıkların ağırlık artışı ve spesifik büyüme oranı diğer gruplardan daha fazla, yem dönüşüm oranı ve yağ kullanım oranları ise kontrol grubundan daha düşük bulunsada önemli bir fark çıkmamıştır (p>0,05). Kekik katkılı yemlerle beslenen balıkların protein verimlilik oranı, protein kullanım oranı, enerji kullanım oranı ile fileto protein miktarı kontrol grubundan daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Kekik, biberiye ve çemen içerikli yemlerle beslenen balıkların amonyak boşaltımı (p>0,05) iç organ yağı indeksi, hepatosomatik indeks, visserosomatik indeks ve toplam karaciğer yağ miktarı kontrol grubundan düşük bulunurken (p<0,05) bilesomatik indeks ve spleensomatik indeks miktarları önemli oranda yüksek çıkmıştır (p<0,05). Çalışmada kullanılan tıbbi bitkiler kırmızı kan hücre sayısı, hematokrit miktarı, ortalama eritrosit hacmi, eritrosit başına düşen hemoglobin miktarı ve eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin konsantrasyonu üzerinde değişime neden olmazken lökosit sayısı, nötrofil, monosit miktarları, fagositik aktivite, serum lizozimi ve myeloperoksidaz artış göstermiştir (p<0,05). Biberiye katkılı yemlerle beslenen balıkların nitroblue tetrazolium aktivitesi kontrol grubundan yüksek bulunmuştur (p<0,05). Tıbbi bitkilerle beslenen balık gruplarının süperoksit dismutaz aktivitesi kontrol grubundan yüksek elde edilmiştir (p>0,05). Tıbbi bitkilerle beslenen gruplarının serum glikoz, trigliserid, kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein, çok düşük yoğunluklu lipoprotein, alkalen fosfataz, glutamik pirüvik transaminaz, glutamik oksaloasetik transaminaz, kreatin kinaz ve laktat dehidrogenaz miktarları azalırken toplam protein, globulin, lipaz ve yüksek yoğunluklu lipoprotein miktarları artmıştır (p<0,05). Fakat serum bilirubin, üre, ürik asit, kreatinin ve elektrolitler deneme gruplarında benzer bulunmuştur (p>0,05).Sonuç olarak levrek yemlerine %1 oranında kekik, biberiye ve çemen ilavesi bazı hematolojik, immunolojik, biyokimyasal parametreler ve biyometrik ölçümleri geliştirmiştir. Ayrıca levrek balığı yemlerine kekik ilavesiyle yemden yararlanma ve fileto protein içeriğinde artış elde edilmiştir.

The study was conducted to investigate the effects of dietary thyme (Thymus vulgaris), rosemary (Rosmarinus officinalis) and fenugreek (Trigonella foenum graecum) supplementation in diet on growth performance, feed utilization, fillet composition, nitrogen excretion, biometric indexes, total liver fat and some blood parameters in sea bass (Dicentrarchus labrax). Three experimental diets were supplemented with medicinal herbs at 1%. After 45 days of the feeding trial, fish fed thyme diet had higher weight gain, and specific growth rate than other groups, had a lower feed conversion ratio and apparent lipid utilization than control group but not significantly changed (p>0.05). The addition of fish feed with thyme diet had a higher protein efficiency ratio, apparent protein utilization, apparent energy utilization, and fillet protein than control group (p<0.05). Fish fed thyme, rosemary and fenugreek diets had a lower nitrogen excretion (p>0.05), visceral fat index, hepatosomatic index, viscerosomatic index and total liver lipid than control group (p<0.05), bile somatic index and spleen somatic index levels had increased significantly (p<0.05). The medicinal herbs used in study did not significantly affect on the red blood cell count, hematocrit, hemoglobin, mean corpuscular volume, mean corpuscular hemoglobin and mean corpuscular hemoglobin concentration. However, white blood cell, neutrophil, monocyte counts, phagocytic activity, serum lysozyme and myeloperoxidase were enhanced and effected when compare to control group (p<0.05). Fish fed rosemary diets had a higher nitroblue tetrazolium than control group (p<0.05). In the fish groups fed with medicinal herbs had a higher superoxide dismutase activity than control group (p>0.05). Fish fed medicinal herb diets had significant decrease in the serum glucose, triglyceride, cholesterol, low density lipoprotein, very low density lipoprotein, alkaline phosphatase, glutamic pyruvic transaminase, glutamic oxaloacetic transaminase, creatine kinase and lactate dehydrogenase levels (p<0.05). On the other hand the total protein, globulin, lipase and high density lipoprotein levels had increased (p<0.05). However, serum bilirubin, urea, uric acid, creatinine and electrolites were similar all the treatment groups (p>0.05).These results indicate that dietary supplementation of 1% thyme, rosemary and fenugreek in the commercial diets could improve some hematological, immunological, biochemical parameters and biometric indexes. In addition, suplemented thyme to the sea bass diet could improve feed utilization and fillet protein contents.