Maneb ve metoksiklorun, Bufo bufo (Linnaeus, 1758) ve Bufo viridis laurenti, 1768 (Salientia: Bufonidae) populasyonlarında larva gelişimi ve üreme sistemi üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada, yurdumuzda yaşayan Bufo bufo ve Bufo viridis örneklerine ait larvalarda, maneb ve metoksiklor pestisitlerinin akut ve kronik toksik etkileri araştırılmıştır. Akut toksisite denemelerinde, 10-5000 µg/l maneb ve 1-100 µg/l doz aralığında metoksiklor, 21. evre larvalara 120 saat süreyle uygulanmıştır. Kronik toksisite denemelerinde ise 21. evre larvalara, 0,1-10 µg/l maneb ve 0,01-1 µg/l doz aralığında metoksiklor uygulaması yapılmıştır. Bufo bufo larvalarında, maneb için kronik toksisite denemeleri 35-55, metoksiklor ise 35-57 gün aralığında sürmüştür. Bufo viridis larvalarında ise maneb pestisitine ait kronik toksisite denemeleri 74-80, metoksiklor ise 74-88 gün aralığında sürmüştür. Akut denemeler neticesinde, maneb ve metoksiklor pestisitlerinin larvalarda morfolojik ve histopatolojik değişikliklere neden olduğu tespit edilmiştir. Omurga eğriliği, visseral ödem ve kuyruk deformasyonları gözlenen morfolojik bulgulardır. Solungaçlarda lamellar birleşmeler, karaciğerde nekroz, pronefrik tübül deformasyonları, somit formasyonunda bozulmalar ve visseral ödem önemli histopatoljik bulgulardır. Larvaların metamorfozlarını tamamlamalarına kadar sürdürülen kronik denemeler sonucunda ise söz konusu pestisitlerin büyüme ve gelişmeyi baskılayıcı etkiler gösterdikleri belirlenmiştir. Ayrıca maneb ve metoksiklorun, gonad gelişimi ve eşey oranının değişimi üzerinde etkili oldukları gözlenmiştir. Bu etkiler, söz konusu pestisitlerinin larvalarda endokrin bozucu etkilerinin olduğu sonucunu doğurmaktadır. Akut ve kronik toksisite denemelerine ait bulgular birlikte değerlendirildiğinde, maneb ve metoksiklor pestisitlerinin Bufo bufo ve Bufo viridis örneklerine ait larvaların gelişim ve cinsiyet özelliklerinin kazanılmasında olumsuz etkilerinin olduğu belirlenmiştir.

At this study, were investigated acute and chronic toxic effects of maneb and methoxychlor pesticides on Bufo bufo and Bufo viridis larvae which lives in our country. Acute toxicity experiments, 10-5000 µg/l maneb and 1-100 µg/l doses range methoxychlor, 21st stage larvae were appilied for 120 hours. In chronic toxicity experiments, 0,1-10 µg/l maneb and 0,01-1 µg/l dose range methoxychlor, 21st stage larvae were applied. Chronic toxicity experiments, for maneb 35-55, methoxychlor took 35-57 day range on Bufo bufo larvae. Chronic toxicity experiments belonging to maneb pesticides 74-80, 74-88 day range took for methoxychlor on Bufo viridis larvae. As a result of acute experiments, were found that maneb and methoxychlor pesticides caused by morphological and histopathological changes at larvae. Curvature of the vertebrae, visceral edema and tail deformations are observed morphological findings. Lamellar fusions of the gills, liver necrosis, pronephric tubule deformations, deteriorations of the somite formation and visceral edema are significant histopathological findings. As a result of chronic experiments carried out until the larvae complete to metamorphising were shown that pesticides suppressive effects on growth and development. In addition, maneb and methoxychlor to be effective on gonadal development and sex ratio variation of larvae were observed. These effects on larvae occur that pesticides as the result of endocrine disruptive affects. Taken together the findings of acute and chronic toxicity experiments, were found that maneb and methoxychlor pesticides have negative effects of development and gender characteristics on Bufo bufo and Bufo viridis larvae.