Üst ölçekli plan kademelerinde uyuşmazlık sorunsalı; Tekirdağ ili çevre düzeni planları

Abstract

Yirminci yüzyıldan itibaren, özellikle ikinci yarısından sonraki süreçte, devlet idarelerine klasik görevlerinin yanında yurttaşa sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı sağlama, kıyıları ve kültür varlıklarını koruma gibi yeni görevler de yüklenilmiştir. Bu süreçte, ülkemizde de 1961 Anayasası (41.madde, 129.madde) ile verilen ve 1982 Anayasası (56.madde, 166.madde) ile yinelenerek devlete yüklenen yeni görevlerden birisi de planlama yetkisi olmuştur.'Planlama' denilince akla ilk gelen, İdarelerin yaptığı planlama çalışmalarıdır. Oysa Planlama faaliyeti, yaygın kanının aksine yalnızca İdare teşkilatı tarafından İmar Hukuku alanına ilişkin olarak kullanılmamaktadır. Bu kavram kalkınma planlarından stratejik planlara, yönetim planlarından koruma planlarına, bölge planlarından imar planlarına kadar geniş bir alana yayılmakta; hem Planlama Kademelenmesi hem de Planlama Yetkisi/Ölçeği/Tanımı/Niteliği konularında çok çeşitlilik, yetki parçalanmışlıkları, yetki alanı çakışmaları, süreç deformasyonu, yetki – sorumluluk denkliğinde ortaya çıkan sorunlar nedeniyle belirsizlikler oluşmakta ve bunun neticesinde ise tıkanmalar yaşanmaktadır.Özellikle Üst Ölçekli Planlama faaliyetinin hangi esas ve ilkeler çerçevesinde, hangi metodlar kullanılarak oluşturulduğu; planlama faaliyetinde ne kadar başarılı olunabildiği; yaşanılan sorunların ve aksaklıkların nedenleri, sonuçları ile çözüm önerileri bu çalışmanın konusunu oluşturmakta ve konu Tekirdağ İli üst ölçekli - alt ölçekli planlama süreçleri örnekleminde irdelenmektedir.Anahtar Kelimeler: Çevre Düzeni Planı, İmar Planı, Plan Kademelenmesi, Plan Hiyerarşisi, Yetki, Ölçek, Nitelik, Kanun, Yönetmelik.

In the beginning of 20th century, especially on the progression after the second half of the period, a bunch of responsibility of brand new missions such as providing a better chance of living in a much more healthier and equally balanced enviroment to the citizens, preserving cultural existence and urban coastlines had been added as an operation of governmental institutes. In this progress, one of those missions might be counted as the authority of planning that had been given as a legal responsibility via Great Law Constution of 1961 (Code no.41 and 129) and later time, the content has implicitly repeated in Great Law Constution of 1981 (Code no.56 and 166).The word 'planning' associates with institutional studies; besides, the activity of planning -on the contrary of the widespread opinion- is not solely to be used as a tool for development-based legal juristictions of public institutes. The concept also consumes a scale from development-based strategic master plans to administration plans, from preservation plans to regional plans; thus, concludes with both the variation in ranking scales and authorization/scale definition/description/attribution in general planning operations, in addition with defragmentation and constitutional conflicts in authority, deformed operational progresses, appearent uncertainities in authorization-responsibility equation and sudden obstructions at last.This paper focus on especially master planning operations as a matter of fact that what kind of basis, principles and methods were used in the process; how successful was the operation; what was the main problem of the basic conflicts, and what may be suggested as a possible solution; considering the subject as Tekirdağ District master-scale/municipal-scale urban plans.Keywords: Master Plan, Development Plan, Ranking Scales in Urban Planning, Hierarchy in Planning, Authority, Scale, Attribution, Law Constution, Regulation.