Eser düzeydeki B1 ve B2 vitaminlerinin bulutlanma noktası ekstraksiyonu sonrası kromatografik tayinleri

Abstract

Bu tez çalışmasında eser miktardaki B1 (Tiyamin) ve B2 (Riboflavin) vitaminlerinin bulutlanma noktası ekstraksiyonu ve HPLC analizlerini kapsayan bir zenginleştirme ve tayin yöntemi geliştirilmiştir. Önerilen yöntemde, vitamin türleri Ag(I) iyonuyla pH 9.0 fosfat tamponu varlığında kararlı kompleksler oluşturmakta ve sonra oluşan kompleks Genapol/Tergitol surfaktanlarının noniyonik fazına çekilmektedir. Etkin bir faz ayırımı için örnekler santrifüjlendikten sonra surfaktanca zengin faz ayrılmış ve %50 metanolde hazırlanmış 0.1 M HCl çözeltisiyle seyreltilmiştir. Daha sonra 0.45 µm gözenekli filtreden süzülen örnekler HPLC viallerine aktarılmış ve 20 µL si cihaza enjekte edilmiştir.Örneklerin analizi C18 kolonu kullanılarak, metanol ve pH 3.0 fosfat tamponundan oluşan yürütücü faz ile yapılmıştır. Tiyamin ve Riboflavin için sırasıyla; 244 ve 267 nm dalga boylarındaki absorbanslar diyot serisi (DAD) dedektör kullanılarak izlenmiştir. Optimize edilmiş koşullar altında elde edilen doğrusal aralık tiyamin için 4-400 ng mL-1, Riboflavin için ise 1-500 ng mL-1 dir. Yöntemin tayin sınırları sırasıyla 1.33 ng mL-1 ve 0.35 ng mL-1 dir. 100 ng mL-1 derişimli çözeltilerle 5 tekrarlı yapılan ölçümlerden elde edilen bağıl standart sapmalar (BSS) sırasıyla % 2.90 ve % 2.20 dir. Geliştirilen yöntemin validasyonu için üç farklı sertifikalı referans gıda örneği (NIST-3280, BCR-485 ve ERM-BD6000) ile geri kazanım çalışmaları yapılmıştır. Son olarak, geliştirilen yöntem bebek maması, süt ve tahıl örneklerindeki B1 ve B2 vitaminlerinin analizine başarıyla uygulanmıştır.

A pre-concentration and determination method was developed for Vitamin B1 (Thiamin) and B2 (Riboflavin) at trace amounts based on cloud point extraction (CPE) and HPLC analysis. In the presented method, vitamin species form stable complexes with Ag (I) ions in the presence of pH 9.0 buffer. Then, the formed complexes were extracted to nonionic surfactant phase consisting of Genapol and Tergitol. A centrifugation procedure was applied to samples in order to make an efficient phase separation. Surfactant rich phase (SRP) was separated by decantation and then surfactant-rich phase was diluted with 0.1 M HCl in 50 % methanol. The samples were filtered via 0.45 µm membrane and 20 µL of samples were injected to HPLC system. Analysis of samples were carried out on C18 column with isocratic elution procedure by using methanol and pH 3.0 phosphate buffer including sodium hexane sulfonate. Absorbance signals were monitorized by using a diode array dedector (DAD) for thiamine and riboflavin as 244 nm and 267 nm, respectively. Under the optimized conditions, linear calibration curves were obtained in the range of 4-400 ng mL-1 for Thiamin and 1-500 ng mL-1 for Riboflavin. The detection limits of method were calculated as 1.33 ng mL-1 and 0.35 ng mL-1, respectively. The relative standard deviations were 2.90 and 2.20 % for 5 replicate measurements at 100 ng mL-1 concentration level. The method was validated by the analysis of three certified reference materials (NIST 3280, BCR-485 ve ERM-BD6000) and recovery test. Finally, the method was applied to the determination of vitamin B1 and B2 in real samples including baby foods, milk and creals.