Abell 3822 ve abell 550 galaksi kümelerinin XMM-Newton veri analizi

Abstract

Bu tez çalışmasında öncelikle X-ışınlarının oluşum mekanizmaları, galaksiler ve galaksi kümelerinin fiziksel durumu hakkında bilgi verilmiştir. Abell galaksi kümelerinden A3822 ve A550 galaksi kümelerinin XMM-Newton uydusundan alınan gözlem verileri, SAS(Science Analysis Software) analiz programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizde A3822 ve A550'nin ışık eğrileri oluşturulmuş, galaksi kümelerinde bulunan nokta kaynaklar (galaksiler) belirlenmiş, X-ışını sıcaklık görüntüleri elde edilmiştir. A3822 ve A550 galaksi kümelerinin merkezi ve tüm gazı için yumuşak (0.1-2.4 keV), sert (2.4-10.0 keV) ve geniş (0.1-10.0 keV) enerji aralıklarında X-ışın tayfları oluşturulmuş;bu tayflara en iyi uyum sağlayan teorik model olarak ısıl frenleme mekanizması temelli apec modeli tespit edilerek, X-ışın sıcaklıkları, X-ışını akıları X-ışını ışınım güçleri, metal bollukları ve galaksi kümeleri için galaktik soğurma değerleri bulunmuştur. A3822 ve A550 galaksi kümeleri için yaptığımız analiz sonuçlarının hata oranları da gözönüne alındığında literatürde yumuşak enerji aralığı içindeki çalışmalarla uyumlu bulunmuştur. Literatürde bu galaksi kümelerinde sert ve sert+yumuşak x-ışınları için yapılan ilk çalışma bu tez çalışmasıdır ve bu tür x-ışınları için sonuçlar ilk defa bu çalışmada ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: X-ışını yayınımı, Galaksiler, Galaksi kümeleri, XMM- Newton

First of all, it was given the knowledge about the x-ray emission mechanisms, physical structures of galaxies and the clusters of galaxies in this thesis study. The data of the clusters of galaxies (A3822 ande A550) which were taken from the archive of XMM-Newton x-ray satellite were analized by using SAS (Science Analysis Software). In the analysis, x-ray lightcurves and temperature images were taken form and the number of galaxies in A3822 and A550 were found out. The x-ray spectra and model fits for the central gas and the diffuse gas all over the clusters were obtained. The best fit spectral model was found to be 'apec'. The thermal bremsstrahlung model is the base of this theoretical model. As a result, x-ray temperatures, fluxes, luminosities, metal abundances and galactic absorption coefficients were found for these two clusters of galaxies.The results of the analysis are well adjusted with the results of previous studies in the literature for soft x-rays. Hard x-rays of A3822 and A550 were not obtained and studied previously in the literature so the results for these x-rays are presented firstly in this thesis work.Keywords: X-Ray emission, Galaxies, Clusters of galaxies, XMM-Newton