Vitiligolu hastalarda karakter ve mizaç özelliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Vitiligo, nedeni henüz tam olarak belirlenememiş, herhangi bir yaşta görülebilen, melanosit kaybına yol açarak, yaygınlığı ve büyüklükleri değişken, keskin sınıra sahip, depigmente süt beyazı renginde alanlar oluşturan kazanılmış bir deri hastalığıdır.Vitiligolu hastalar düşük benlik saygısı, ayrımcılık, damgalanma, utanma, öfke, reddedilme korkusu gibi duygular hissetmektedirler, ayrıca hastalık büyük bir fiziksel rahatsızlığa yol açmasa da dış görünüşü etkilediği için kozmetik açıdan problem oluşturabilmektedir.Hastalığın kişi üzerindeki etkisi son derece değişkendir, hastalığın doğal seyri, hastanın demografik özellikleri, kişiliği, karakteri ve toplumun tutumuna göre değişkenlik gösterir.Bu çalışmada amaç, vitiligolu hastaların benzer özelliklere sahip kontrol grubuna kıyasla hangi karakter ve mizaç özelliklerine sahip olduğunun belirlenmesi ve vitiligonun hastalarda yaşam kalitesini hangi ölçüde etkilediğinin saptanmasıdır.Çalışmaya Nisan 2011 ? Eylül 2012 tarihleri arasında Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Deri ve Zührevi Hastalıklar polikliniğine başvuran, yaşları 18 ve üzerinde olan klinik olarak ve Wood lambası muayenesi ile vitiligo tanısı koyulan 22 kadın ile 27 erkek toplam 49 vitiligo hastası ve 29 kadın ile 17 erkek sağlıklı gönüllüden oluşan toplam 95 kişi dahil edildi.Vitiligolu hastaların hastalık süresi, lezyon görünürlüğü, lezyonların yerleşim yeri, tedavi alımı, tedavi şekli, aktif lezyon varlığı, görünümden rahatsızlık bilgileri kaydedildi. Ayrıca çalışmaya katılan bireylerin yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, meslek, ailede vitiligo öyküsü, daha 76önce geçirilmiş psikiyatrik rahatsızlık öyküsü, psikiyatrik tedavi öyküsü, sigara ve alkol kullanım süresi ve sıklığı bilgileri kaydedildi. Çalışmaya katılan kişilere Anksiyete Duyarlılık İndeksi-3 (ADİ-3), DLQI, Mizaç ve Karakter Envanteri ölçekleri uygulandı.Çalışmamızda hasta grubunda DLQI skoru ortalama 4.89± 4.27, kontrol grubunda ise 1.40± 2.49 olarak bulunmuştur. Vitiligo hastalarının yaşam kalitesi hafif derecede olumsuz etkilenmiştir.Hasta ve kontrol grupları arasında yaş, cinsiyet ve medeni durum dağılımı açısından fark saptanmamıştır (p> 0.05). Eğitim seviyesi ortaokul ve altı düzeyinde olan kişilerin çoğunluğu hasta grubunda yer almıştır (p=0.00). Meslek olarak daha stresli işlerde yer alan kişilerin çoğunluğu vitiligo grubunda yer almıştır (p= 0.02). Hasta grubunda ailede vitiligo öyküsü daha sık bulunmuştur (p= 0.01). Hasta grubunda ADİ-3 ve toplam DLQI skorları kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur. Hasta grubunda yenilik arayış isteği kontrol grubuna göre daha az bulunmuştur. Hasta grubu içerisinde evli olanlarda sebat etme skoru bekar olanlara göre daha yüksek bulunmuştur (p=0.01). Görünür bölgede lezyonu olan hastaların, görünümünden rahatsız olan hastaların ve daha önce geçirilmiş psikiyatrik rahatsızlık öyküsü bulunan hastaların yaşam kalitelerinin daha düşük olduğu bulunmuştur. Sistemik tedavi alan hastalarınsistemik tedavi almayan hastalara göre ADİ-3 skorunda düşüklük (p= 0.01), iş birliği yapma skorunda yükseklik (p= 0.05) ve yenilik arayış skorunda düşüklük (p= 0.02) saptanmıştır. Hastalar sigara ve alkol kullanım durumlarına göre gruplandırıldığında ADİ-3, mizaç karakter envanteri alt grupları ve DLQI skorları açısından yapılan karşılaştırmada uygulanan ölçeklerin hiçbirinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p> 0.05).Çalışmamız, vitiligolu hastalarda karakter ve mizaç özelliklerini değerlendiren ilk çalışma olup, bu hastaların sadece dermatolojik yönden değil psikiyatrik açıdan da tanı ve tedavilerinin gerekliliğini vurgulamaktadır.

Vitiligo is an acquired skin disease of unknown etyology, which can be seen at any age, causing depigmented, milk-white areas with sharp borders, varying in size and amount, due to melanocyte loss.Vitiligo patients have low self respect, rage, fear of rejection and they feel discriminated, stigmatized and disgraced. Although the disease does not cause a physical discomfort, it affects appearance and causes cosmetic problems.Effect of the disease on patients is variant. Natural course of the disease differs according to demographic features and character of the patient as well as the approach of the society to the patient.The aim of this study is to compare vitiligo patients with the control group to establish how the disease affects the patients? quality of life and which temper and character features do these patients have.A total of 49 patients, 22 female and 27 male, aged 18 and older, who had applied to Celal Bayar University Hafsa Sultan Hospital Dermatology outpatient clinic between April 2011 and September 2012 and clinically and with Wood lamp examination diagnosed as vitiligo and 29 female and 17 male healthy voluntary subjects were included in the study.Patients? disease duration, lesions? location and visibility, treatment modality and history, existance of active lesions and wheather the patients were disturbed by their looks or not was recorded. Subjects? age, sex, marital status, educational level, job, family history of vitiligo, previous psychiatric illness, history of psychiatric treatment, duration and frequency of alcohol and cigarette use were also recorded. Anxiety Depression İndex-3 (ADI-3), DLQI and Temperament and Character İnventory (TCI) measures were evaluated.78In our study, mean DLQI of the patients was 4.89± 4.27, and the control group was 1.40± 2.49. Life qualities of vitiligo patients was mildly affected.Patients and the control group did not differ in terms of age, sex and marital status distribution (p>0.05). Subjects with educational levels of highschool or lower were mainly in the patient group (p: 0.00). Subjects working in more stressful jobs were mainly in the vitiligo group (p:0.02). Family history of vitiligo was more often among the patients (p:0.01).ADI-3 and total DLQI scores were higher in the patient group. Looking for novelty was less in the patient group compared to the controls. Within the patient group, persistance score was higher in married patients compared to singles (p:0.01). Patients with lesions on visible sites or with a history of psychiatric illness and patients who are uncomfortable with their looks had lower life qualities. ADI-3 (p:0.01) and looking for novelty scores (p:0.02) were lower and cooperativeness score (p:0.05) was higher in the group receiving systemic therapy compared with the group that is not receiving any systemic therapy. When patients were grouped according to alcohol and cigarette consume, difference in ADI-3, Temperament and Character Inventory subgroups and DLQI scores was not statistically significant (p>0.05).Our study is the first to evaluate temperament and charachter in vitiligo patients, and it emphasizes that these patients do not only require dermatological approach, they should also be evaluated and treated psychologically.