Bilgisayar destekli cevher modellemesi ve açık işletme tasarımı

Abstract

Madencilik sektörü yüksek yatırım maliyetlerinin yanında belirsizliklerin oldukça fazla olduğu bir faaliyet alanıdır. Bu nedenle, belirsizliklerin en aza indirilerek üretim hesaplamalarının ve planlamalarının yapılması oldukça önem kazanmaktadır. Bu işlemlerin doğru ve hızlı yapılabilmesi için mevcut bilişim teknolojilerinin kullanılması kaçınılmaz olmaktadır. Günümüzde, maden söktöründe ekonomik büyüklüklerin değerlendirilmesine ve uygulanmasına yönelik olarak geliştirilmiş birçok yazılım mevcuttur. Bu çalışmada, Surpac yazılımı kullanılarak Elektrik Üretim A.Ş.'ye ait (EÜAŞ) Afşin-Elbistan Kömür Havzası E-Sektörü Kömür Sahası ile ilgili verilerin değerlendirilmesi ve açık ocak planlaması konularına yer verilmiştir.Çalışmada kullanılan veriler EÜAŞ'ın ticari verileri olduğundan değerlendirmeler sahanın küçük bir bölümü ile sınırlandırılmış (11,7 km2) ve on yıllık üretim planı yapılmıştır. Söz konusu alan için örtü-kazı oranları, en yakın komşular yönteminde 4,22, mesafenin tersi yönteminde 4,27, ordinary kriging yönteminde 4,30 ve katı modelde ise 4,15 olarak, ısıl değeri yaklaşık 1000 kcal, toplam kömür üretim miktarı en yakın komşular yönteminde 157.900.000 m3, mesafenin tersi yönteminde 156.400.000 m3 ve ordinary kriging yönteminde ise 155.500.000 m3 olarak tespit edilmiştir. Katı modelden bulunan kömür miktarı ise 159.758.377 m3 dür.

The mining sector is an area of high uncertainty as well as high investment costs. For this reason, it is very important to make the production calculations and planning by reducing the uncertainties to the minimum. The use of existing information technologies is inevitable in order for these operations to be done correctly and quickly. Nowadays, there are many software developed for the assessment and implementation of economic quantities in the mine sector. In this thesis, Sector E coal mine, located Afşin-Elbistan coal basin, had been studied. Block modeling of the coal mine and open pit design was planned. All these studies was carried out in Surpac software.The data used in the study are limited to a small part of the site (11.7 km2) and a ten-year production plan has been carried out since the data are commercial data of EUAS. The stripping ratio for the area are 4,22 in the nearest neighbors method, 4,27 in the inverse distance, 4,30 in the ordinary kriging method and 4,15 m3 / m3 in the solid model, calorific value is about 1000 kcal, total coal production amount 157.900.000 m3 in the nearest neighbors method, 156.400.000 m3 in the inverse distance method and 155.500.000 m3 in the ordinary kriging method. The amount of coal found in solid model is 159.758.377 m3.