Stres bozukluğunun beslenme bozukluğuna ve serum leptin, ghrelin, adiponektin düzeylerine etkisi

Abstract

Günümüzde çok sayıda stres etkeni ile sıkça karşılaşılmaktadır. Stres etkenleri, kişinin beslenme alışkanlıklarını etkilemektedir. Beslenme alışkanlıklarındaki değişim, beslenme bozuklukları denilen durumlara zemin hazırlamaktadır. Çalışmamızda stres bozukluğunun yeme bozukluğuna ve adipositokin düzeylerine nasıl etki ettiğini araştırmayı amaçladık.Hastanemizde çalışan, öğrenim gören ve polikliniklere başvuran 18- 30 yaş arası hergangi bir hastalığı bulunmayan 313 kadına yeme bozukluğu ve stres bozukluğunun tespiti için daha önceden tarafımızca geçerlilik çalışması yapılmış SCOFF ve PSS testleri uygulandı. 313 kişilik çalışma grubundan 120 kişiye rutin laboratuar tetkikleri ve adipositokin düzeyleri çalışıldı. Tetkik edilen 120 kişiden yeme bozukluğu olmayan ve VKİ 18.5 ile 25 arasında olan 40 kişi kontrol grubu, 80 kişi vaka grubu olarak alındı. Bu vaka grupları VKİ'ne göre 18,5 altı 25 üstü ve aradaki normal değerler olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Elde edilen 4 grup stres bozukluğu olup olmamasına göre de ayrı ayrı gruplandırıldı.313 kadında yeme bozukluğu sıklığı %46,6 ; stres bozukluğu sıklığı % 34,5 idi. Stres bozukluğu olanlarda (%54,1) olmayanlara (%45.9) göre daha yüksek oranda yeme bozukluğu saptandı. Oluşturulan 4 grupta rutin laboratuar tetkikleri çalışıldı, grupların homojen olduğu izlendi. Bu gruplarda adipositokin düzeyleri çalışıldı. Yeme bozukluğu olan ve VKİ 18.5'in altında olan grupta leptin diğer gruplara göre anlamlı olarak düşük; ghrelin ve adiponektin diğer gruplara göre yüksek bulunmuştur. Aynı VKİ'ne sahip yeme bozukluğu olan ve olmayan grupta anlamlı farklılık saptanmamıştır. 4 grupta stres açısından kıyaslandığında VKİ 18.5'in altında olduğugrubun stres bozukluğu olan alt grubunda leptinin düştüğü, ghrelin ve adiponektinin arttığı; VKİ 25'in üzerinde olduğu grubun stres bozukluğu olan alt grubunda ise leptinin arttığı ghrelin ve adiponektinin azaldığı saptanmıştır. (p<0,05) Son olarak yeme bozukluğu olanlarda olmayanlara göre adipositokinlerin hepsinde anlamlı olarak arttığı bulunmuştur.Çalışmamız sonucunda 18-30 yaş arasında kadınlarda yeme bozukluğu ile leptin, ghrelin, adiponektin arasında doğrudan ilişki bulunmuştur. Bununla beraber stresin hem yeme bozukluğuna katkıda bulunduğu, hem de adipositokin değerlerini etkilediği saptanmıştır.

Nowadays, individuals often encounter many stress factors. Eating habits are also affected by stress factors. Changes in the eating habits cause pathological situations called eating disorders. In our study, we aimed to explain how the stress disorders influence eating disorder and adipocytokine levels.313 women working, studying in our hospital, or applied to our hospital as a patient were included in this study. None of the volunteers had any disease. SCOFF and PSS tests, which were validated, were performed. 120 of 313 volunteers were asked for taking blood samples for laboratory tests consisting adipocytokine and routine biochemistry. 40 of 120 women without eating disorder and with BMI between 18.5-25 were taken as control group and rest of them were taken as patient group. These case group was divided into three groups, as below 18,5, above 25 and normal, according to their BMI. Each of these fur groups were divided into two subgroups according to presence of stress disorder.Prevalence of eating disorder was 46,6 % and stress disorder was 34,5 %. Prevalence of eating disorder were higher in patients with stress disorder (54,1 %) compared to patients without stress disorder (%45,9). Routine biochemistry tests were performed in four main groups and groups were homogenous. Laboratory test were adipocytokine levels were performed in these groups. Leptin levels were found significantly lower in group with eating disorder and with BMI below 18.5, while ghrelin and adiponektin levels were higher. In patients with same VKI levels, there was no significant difference between groups with and without disorders. While leptin levels were low and adiponektin and ghrelin levels were high in subgroup with BMI below 18.5 and with stress disorder; ghrelin and adiponektin levels were low in high in subgroup with BMI above 25 and with stress disorder (p<0,05). Compared to patients ithout eating disorder, adipocytokine levels were significantly higher in all patients with eating disorder.XAs a result, leptin, ghrelin, adiponectin levels were found associated with eating disorder in women with 18-30 years of age. In addition, stress contributed in eating disorder and adipocytokine levels.