İzole tavşan karotid arter halkalarında çeşitli agonistlere bağlı gevşeme cevapları üzerine servikal ve periarteriyel sempatektuminin etkisi

Abstract

59 ÖZET Subaraknoid kanama sonrası ve intrakraniyal anevrizmaların cerrahi tedavisini izleyen dönemde gelişebilen ve tıbbi tedaviye cevap vermeyen vazospazma bağlı serebral iskemide sempatektomi yapıldığı bildirilmiştir. Internal karotid sistemin noradrenerjik innervasyonunun vazo- konstriktif etkisi bilinmektedir. Bu nedenle servikal bölgede yapılacak perivasküler sempatektomi ve superior servikal ganglionektomiden son ra internal ve eksternal karotid arterlerde genişleme olacağı ve kollate- rallerde kan akımının artacağı düşünülmüştür. Serebral arterlerin iler leyici tıkayıcı bir hastalığı olan Moyamoya hastalığında perivasküler sempatektomi ve superior servikal ganglionektomiden sonra olguların çoğunluğunda klinik düzelme saptanmıştır. Bu çalışmada servikal ve periarteriyel sempatektominin izole tav şan karotid arterlerinde endotele bağımlı ve bağımsız gevşeme yanıtları üzerindeki etkisi in vitro olarak araştırıldı. Sempatektomi den 21 gün sonra yapılan çalışmalarda adenozin ve VIP ile oluşan gevşeme cevaplarının kontrollere oranla istatistiksel farklılık göstermediği ve bu maddelerin izole tavşan karotid arter halkalarında endotelden bağımsız gevşeme oluşturdukları saptandı. Sempatektomiden sonra P maddesi ile olu şan endotel-bağımlı gevşeme cevabının azaldığı, ancak KC1 oluşan kasıl ma cevabının ve papaverinle oluşan endotelden bağımsız gevşeme cevabının değişmediği belirlendi. Bu olgunun olası nedenleri tartışıldı. Sonuç olarak subaraknoid kanama sonrası ve intrakraniyal anevrizmaların cerrahi tedavisini izleyen dönemde gelişebilen serebral arte- riyel spazm profilaksi ve tedavisinde kullanılan servikal ve perivasküler sempatektominin yeterince etkili bir yöntem olamayacağı söylenebilir.