Huzurevindeki yaşlıların ilaç kullanım hataları ve etkileyen faktörler

Abstract

ÖZETBu araştırma huzurevindeki yaşlıların ilaç kullanım hatalarını ve etkileyenfaktörleri belirlemek amacıyla kesitsel olarak yapıldı.Araştırmanın örneklemini Ankara 75. Yıl Dinlenme ve Bakımevinde kalan vesürekli ilaç kullanan, araştırmaya katılmayı kabul eden ve Standardize Mini Mentaltestten 24'ün üzerinde puan alan 150 birey oluşturdu. Veriler, bireylerin demografiközelliklerini, sağlık durumlarını ve ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacıylahazırlana soru formu ve katılımsız gözlem tekniği kullanılarak elde edildi. Eldeedilen veriler SPSS for Windows 12 paket programında dağılımları, ki-kare testlerikullanılarak değerlendirildi.Araştırmaya katılan bireylerin %70.7'i 75 ve üzeri yaş grubunda, % 70.7'sikadın ve %96'sı ilkokul ve üzeri eğitim düzeyinde idi. %55.3'ü birden fazla kronikhastalığa sahipti ve %83.3'ü birden fazla ilaç kullanmaktaydı. Çalışmaya katılanbireylerde en fazla görülen hastalık grubu KVS hastalıklarıydı ve en fazla kullanılanilaç grubu da KVS ilaçları idi.Yaşlı bireylerin ifadelerine göre hatalı ilaç kullanma davranışı %74 olarakbelirlenirken yapılan gözlemlerde bireylerin tamamında en az bir hatalı ilaç kullanmadavranışı olduğu saptandı. Bireylerin ifadelerine göre en sık yapılan ilaç kullanımhatasının ilacı almayı unutma iken gözlemler sırasında en fazla yapılan hataların ilaçalmayı unutma, yanlış ilaç alma, yanlış dozda ve yanlış zaman da ilaç alma şeklindeolduğu belirlendi. Çalışmamızda 65-69 yaş arası bireyler, okur yazar olmayanlar,birden fazla ilaç kullananlar ve fiziksel yetersizliği olan bireylerde hatalı ilaçkullanma davranışının yüksek olduğu saptandı. Bu sonuçlara göre; yaşlı bireyleçalışan hemşirelerin ilaç kullanım hataları açısından riskli yaşlıların farkındaolmaları, bu bireyleri yakından izlemeleri, ilaç kullanımı hakkında bireyleri sürekliolarak bilgilendirmeleri ve desteklemeleri önerilmektedir.

SUMMARYThis research is made cross-sectionaly with the aim to find out theinappropriate drug use of the elderly people living in nursing home and the factorseffecting their inappropriate drug use.The researchs sample consists of 150 person who live in Ankara 75. YearResting and Nursing Home, who use continuous drugs, accepted participating theresearch and took over 24 point from the Standardized Mini Mental StateExamination. Data were obtained with the socio-demographic questionnaire by theindirect observation technique. Data were analized with the SPSS 12.0 Windowsprograms and chi-square tests.In this study, 70.7 % of the persons were in the age group of 75 and more, 70.7% were female and 96 % were graduated from a primary school or higher schools,55.3 % had more than one chronic disease and 83.3 % used more than one drugs. Themost common seen disease in the persons who participiated to this researchwas cardiovascular diseases and the most common used drug group wascardiovascular drugs.According to the elderly persons expressions, the inappropriate drug usebehaviour was found 74 % while by the observations it is determined that whole ofthe persons had at least one inappropriate drug using behaviours. According to thepersons expressions the most common inappropriate drug mistake was forgeting totake drugs, while by the observations most common mistakes we determined wereforgeting to take drugs, taking wrong dosage and taking the drugs at wrong times. Inour research we determined that inappropriate drug using behaviours were high inthe 65-69 age group, people who weren?t educated, who used more than one drugsand who had physical disabilities. According to these findings we are suggestedthat the nurses who are working with elderly people to be aware of the elders whichare at high risk in inappropriate drug use, to observe them closely and to inform andsupport them appropriate drug use.