Multiple sklerozlu hastalarda yorgunluk ve yorgunluğu etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalısma Sivas Multiple Skleroz Dernegi'ne kayıtlı MS tanısı almıs bireylerdeyorgunluk durumunun degerlendirilmesi ve yorgunlugu etkileyen faktörlerin belirlenmesiamacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıstır.Çalısma örnkeklemini 15 Ekim-Aralık 2005 tarihleri arasında, Sivas li MSDernegi'ne kayıtlı 120 MS'lu bireyden olusturmaktadır.Arastırma örneklemini olusturan tüm bireylere, sosyo-demografik ve kliniközelliklerini, yorgunlugu etkilyen faktörleri ve bireylerdeki yorgunluk durumlarını belirlemekamacı ile arastırmacı tarafından literatürden yararlanılarak hazırlanmıs tanıtıcı bilgi formu,yorgunlugu etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik anket formu ve bireylerin yorgunlukdurumunu belirlemek için Yorgunluk için Görsel Benzerlik Skalası uygulanmıstır.Çalısmada elde edilen veriler; iki ortalama farkın önemlilik testi, Mann Whitney Utesti, Tukey testi, Kruskal-Wallis testi, varyans analizi kullanılarak SPSS (ver: 10) programıkullanılarak analiz edilmistir.Yapılan çalısmanın sonucunda bireylerin yorgunluklarını; yas, cinsiyet, egitimdurumu, medeni durum, çocuk sayısı, meslek durumları, yerlesim yeri, çalısma durumları,gelir düzeyi, hastalık süresi, ilaç kullanma durumu, yorgunluguna baglı yardım alma durumuve uyku sürecinde bozulmanın etkiledigi belirlenmistir.Çalısmada elde edilen sonuçlar dogrultusunda, yorgunluk MS'lu bireylerin günlükhayatlarını oldukça fazla etkileyen bir semptom olarak degerlendirilmistir. Buna göre, MS'lubireylerde yorgunlugu etkileyen faktörlerin degerlendirilmesi ve bu faktörlerin önlenmesineyönelik aile katılımlı egitim programlarının düzenlenmesi dogrultusunda önerilerdebulunulmustur.Anahtar Kelimeler: Multiple skleroz, yorgunluk, hemsirelik

This study was carried out descriptively to evaluate the fatigue (tiredness) state of theindividuals diagnosed as MS, registered to the Multpl Skleroz Society, and to determine thefactors effecting fatigue.The sample group of the study includes 120 individuals with MS, registered to the SivasMS Society between the dates of 15 October ? December 2005.In order to determine the factors effecting tiredness and fatigue states of the individualsa personal information form prepared by the researcher through a literature study, aninterview form to determine the factors effecting fatigue and Visual Similarity Scale forFatigue to determine fatigue levels of the individuals were applied on the all individualsforming the sample group of the research.Data gathered in the study were analyzed by using significance test of two differentmedia, Mann Whitney U test, Tukey test, Kruskal-Wallis test, variance analysis test and SPSSprogram (version 10).Result of the study can be summarized as the following; it was determined that fatigueof the individuals effected by age, sexuality, education level, marital status, number of thechildren, occupational position, housing, working status, income level, the length of theillness period, medicine intake, receiving help related to their illness, disorder in the sleepperiod.According to the results obtained in the research: fatigue is a symptom that has a relativeeffect on the daily life of the individuals.. In the light of this information, there should betraining programs to prevents the factors effecting fatigue in the individuals with MS, andfamilies should also attend to these programs.Key Words: Multiple Sclerosis, Fatigue, Nursing.