Küreselleşen dünyada sakin şehir kavramının doğal ve kültürel peyzaja etkisi: Gökçeada örneği

Abstract

Küreselleşen dünya büyümeye istekli ülkelere ve ekonomilere kırsaldan ayrılıp, kente göç etme seçeneğini sunmaktadır. Bu durumun kentlere ve kıra getirdiği hem ekonomik anlamda, hem de kültürel anlamda bir çok etkisi bulunmaktadır. Kırsal hayatı içine çeken kentler kendi doygunluk kapasitesini zorlamakta, sağlıklı kentsel planlamayı hükümsüz kılacak uygulamalarla donatılmaktadır. Her gelen yönetim ve iktidar kendi öz fikirlerini ortaya koymaya çalıştıkça birim alanda maksimum estetik ve işlevsel verimi azaltmaktadır. Bunun sonucunda kent; peyzaj değerini ve fonksiyonelliğini kısa zamanda kaybetmektedir. Kentin kır üzerindeki adaletsiz tahakkümü ve kentin kuralsız genişlemesi, 1986 yılında Slowfood hareketiyle başlayan ve 1999 yılında İtalya'nın Greve in Chianti kentinde Sakin Şehir (Cittaslow) Birliği'nin kurulmasıyla devam eden hareketi doğurmuştur. Sakin şehir hareketi kentlerin birçok alanda sağlıklı kalkınmasını ve sürdürülebilir gelişimini öncelik alır. Kentsel yaşam kalitesi başta olmak üzere altyapı politikaları, çevre politikaları, tarım politikaları vb. üzerinde uzlaşılan yedi esas standart sakin şehir manifestosunu şekillendirmektedir. Sakin şehir; yeşilden uzak kentlere, çarpık yapılaşmaya, kalabalık sokaklara, ruhu olmayan binalara ve sağlıksız besinlere mecbur olunmayan bir kenti hedefler.Çanakkale'nin Gökçeada ilçesi bu anlamda bir çok spesifik özelliği birlikte taşır. Gerek konumu, gerekse kentsel ve kırsal özellikleri nedeniyle Gökçeada Türkiye'de ve Avrupa'da dikkat çekici öneme sahiptir. Bu çalışmada; alan, sakin şehir manifestosu yedi standart temelinde analiz edilip, değerlendirilirken, küreselleşmenin doğal ve kültürel peyzaja etkileri, sakin şehrin Gökçeada için; dünü, bugünü ve yarını kuramsal altlıklarla irdelenmiştir. Sorunlar, çelişkiler, kopukluklar ortaya konup, bunlar için çözüm önerileri üretilmiştir. Sorunlar, çelişkiler, kopukluklar ortaya konup, bunlar için çözüm önerileri üretilmiştir. Çalışma alanı özelinde kentsel ve kırsal peyzaj değerlerinin sürdürülebilir kullanımına yönelik fikirler ortaya konmuştur.

The globalizing world offers willing to grow up countries and economies to leave in rural areas and the option of immigrating to the city. This situation has many effects both in the economic sense and in the cultural sense brought by the cities and the country.The cities that are attracted to the rural life are forced to enforce their own saturation capacity and are equipped with applications to nullify healthy urban planning. As each incoming administration and government tries to put forth its own ideas, the unit reduces the maximum aesthetic and functional efficiency in the area. As a result, the city quickly loses its landscape value and functionality.The unfair domination of the city over the country and the unequal expansion of the city gave rise to the movement that started in 1986 with the slowfood movement and resulted in the establishment of the Cittaslow Union in Chianta, Italy. The seven essential standards that have been agreed upon shape the slow city manifesto.Çanakkale's Gökçeada district carries many specific features in this sense. Due to its location, due to its urban and rural characteristics. While the area is being analyzed and evaluated on the basis of seven standards in the slow city manifestos, the effects of globalization on the natural and cultural landscapes are as follows; the past, the present, and the future with their theoretical bases. Problems, contradictions, deficiencies will be revealed and solution proposals produced for them.