Mamografi çekimine gelen kadınlara verilen bilginin ağrı ve anksiyete üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, mamografi çekilecek kadınlara yazılı kitapçıkla verilen bilginin işlem öncesi anksiyete ve işlem sonrası ağrı düzeyi üzerindeki etkisinin belirlenmesi amacı ile deneysel olarak yapıldı.Araştırmaya Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Genel Cerrahi Polikliniği (Meme Hastalıkları Odası) ve Mamografi ünitesinde, Nisan-Aralık 2007 tarihleri arasında, örneklem özelliğine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 31 deney, 32 kontrol grubu olmak üzere toplam 63 kadın alındı.Araştırmada veriler, `Kişisel Bilgi Formu', `Durumluk Kaygı Envanteri' ve `Sözel Kategori Ölçeği' ile araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplandı. Deney grubundaki bireylere, mamografi işleminden önce yazılı broşür aracılığı ile mamografi hakkında bilgi verildi, kontrol grubundakilere ise bilgi verilmedi. Araştırmacı mamografi işlemi için her iki gruptaki kadınlarla mamografi ünitesine giderek işlem öncesi kadınların ?Durumluk Kaygı Envanteri? ile ikinci kez anksiyete düzeylerini belirledi. İşlem sırasında deney grubundaki kadınların yanında bulunulup, derin soluk alma ve sayı sayma girişimleri yapıldı, ancak kontrol grubundaki kadınlara ağrıyı azaltacak girişimlerde bulunulmadı. Mamografi işlemi tamamlandıktan sonra her iki gruptaki kadınlara ?Sözel Kategori Ölçeği? kullanılarak mamografi sırasında yaşadıkları ağrı düzeyi belirlendi ve ?Kişisel Bilgi Formu?'nda yer alan mamografi işlemini nasıl hatırladığı ve tekrar mamografi çektirip çektirmeme ve çektirmeme nedenine yönelik sorular soruldu.Elde edilen veriler, bilgisayar ortamında Statical Package for Social Sciences (SPSS-13) paket programında değerlendirildi. Verilerin analizinde ki-kare testi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve Man Whitney U testleri kullanıldı.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, her iki grupta da tanımlayıcı özellikleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı. Deney grubuna verilen bilgi sonrasında poliklinikteki anksiyete düzeyinin mamografi ünitesinde düştüğü, kontrol grubunda ise yükseldiği belirlendi. Her iki grupta da kadınların mamografi çekimi sırasında çoğunlukla hafif düzeyde ağrı yaşadıkları, mamografi işlemi yapılan kadınlara, yazılı broşür kullanılarak bilgi vermenin işlem öncesi yaşanılan anksiyete düzeyini azalttığı ancak ağrı düzeyine etkisi olmadığı belirlendi.Sonuç olarak mamografi hakkında işlem öncesi verilen bilgi anksiyete düzeyini azaltmaktadır. Bu nedenle bu işlemin yapıldığı kurumlarda kadınlara yapılacak girişimler ile ilgili bilgi verilmesinin gerekli olduğu kanısına varılmıştır.Anahtar kelimeler: Mamografi, bilgi verme, ağrı, anksiyete, hemşirelik.

This research had done experientaly in order to determine the effect of the information given with written booklet to the women - who will have been exposed to mammography - on the post process pain level and pre process anxiety.Between the dates April ? December 2007, totally 63 women as 31 experiment, 32 control group - who were compatible with sampling attribute and accepted to attend the research - had been being taken into the research at Cumhuriyet University, Research and Practice Hospital, General Surgery Polyclinic (Disease of Breast Chamber) and Mammography unit.In research, the datas were collected via using face-to-face technique with `Personal Information Form?, `State Anxiety Inventory? and `Verbal Category Scale? by the investigator.The women?s who were decided to being exposed to mammography descriptive characteristics were determined via `Personal Information Form?(excluding last 3 questions); the anxiety level was determined via `State Anxiety Inventory? before the mammography process, both before and after giving information.At first, the information about mammography was given to the experiment group, but not to the control group. Investigator redetermined the anxiety levels of women in both groups with `State Anxiety Inventory? for the mammography process by going to mammography unit with the women in both groups before the process. During the process, investigator got women do pain reducing excercises (counting, respiratory excercises, giving inculcation) by being with the women in experiment group, but have not the women in the control group. After the mammography process finished, the pain level which the women suffered during mammography were determined with using `Verbal Category Scale? to them in both groups and asked how they had remembered the mammography process and questions about being exposed to mammography again or not and reasons why not.The datas obtained, were evaluated in the packaged software Statical Package for Social Sciences (SPSS-13) in computer environment. At the analising the datas chi-square test, test of materiality of the difference between two averages and Man Whitney U tests were used.According to the findings obtained in the research, in terms of defining characteristics statistically any significant difference didn't find in both groups. After giving information to the experiment group, in the mammography unit, a decrease of anxiety level of the women, but an increase in the control group was determined.In both groups, it was determined that women commonly had light pain during to be exposed to mammography, and to giving information, before mammography by using written brochure who are decided to exposed to mammography decreased the anxiety level but isn?t effecting of pain level.As a conclusion, giving information by using written brochure to the women reduces the anxiety. Therefore it was concluded that in the settings where mammogaphy is applied, giving information to women about interventions that will apply is necessary.Key words: Mammography, giving information, pain, anxiety, nursing.